Bendegî Mahdûm-i Cihâniyan hazretleri Çeştiyye yolunun ileri gelenlerindendir. “Kutb-i Zaman” ismiyle de tanınır. Hindistan’da 1307 (H.707) yılında doğdu, 1383 (H.785) yılında Gücerât’ın Ahmedâbâd şehrinde vefât etti. Şeyhülislâm Rükneddîn Ebü’l-Feth Kuraşî’nin talebesi, Nasıruddîn Mahmûd’un halîfesidir. Nâsıruddîn Mahmûd da Nizâmüddîn Evliyâ’nın halîfesiydi. Delhi’ye giderek Sultân Muhammed Tuğluk Şah zamânında ona şeyhülislâmlık makâmı ve büyük bir dergâh verildi. “Hızâne-i Celâlî” isimli eseri meşhurdur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, talebelerinden Seyyid Şeyh Ferîd’e yazdığı mektubunda bu kıymetli eser hakkında şöyle buyurmaktadır:
“Meclîs-i şerîfinizde, Kutb-i Zaman Bendegî Mahdûm-i Cihâniyân’ın kıymetli kitaplarından, her gün bir miktar okutulursa, Eshâb-ı kirâmın nasıl medh ve senâ edildiği, isimlerinin ne kadar edeple yazıldığı görülür. Böylece, o din büyüklerine dil uzatanlar, mahcûb olup, utanır. Bu kötü yolu tutmuş zındıklar, bugünlerde işi azıttı. Her memlekete yayılarak, Eshâb-ı kirâmı (radıyallahü anhüm) kendileri gibi sanıp, kötülüyorlar. Bunun için birkaç kelime yazdım ki, meclîs-i şerîfinizde böylelere yer verilmesin.”
Bu kitapta şöyle buyurulmaktadır: Bütün din büyükleri diyor ki: Eshâb-ı kirâm Peygamberlerden sonra ve meleklerden sonra mahlûkların en efdali, en üstünüdür. Resûlullahı (sallallahü aleyhi ve sellem) bir kere gören bir Müslüman, görmeyenlerin hepsinden, hattâ Veysel Karânî’den kat kat daha yüksektir. Eshâb-ı kirâm, Şâm’a girince, bunları gören Hristiyanlar, hâllerine hayrân kalıp, (Bunlar, Îsâ aleyhisselâmın havârîlerinden daha yüksektir) dediler. Bu dînin en büyük âlimlerinden olan Abdullah ibni Mübârek buyuruyor ki: (Resûlullahın yanında giderken Muaviye radıyallahü anhın bindiği atın burnuna giren toz, Ömer bin Abdülazîz’den bin defa daha üstündür.)
Eshâb-ı kirâmın üstünlüklerini bildiren âyet-i kerime ve hadis-i şerifler pek çoktur.
Sûre-i Âlî İmrânda meâlen buyuruyor ki: (Sizler, bütün insanlar içinde, en iyi bir ümmetsiniz, cemaatsiniz.) Yâni Peygamberlerden sonra, bütün insanların en iyisisiniz! Sûre-i Tevbede meâlen buyuruyor ki: (Mekke-i mükerreme ehâlîsinden olup, Medîne-i münevvereye hicret eden Sahâbe-i kiramdan ve iyilikte onların izinden gidenlerden, Allahü teâlâ râzıdır. Onlar da, Allahü teâlâdan râzıdırlar. Allahü teâlâ onlara Cennetler hazırlamıştır.)
Vehbi Tülek