“Mürüvvet; insanın, kendisini lekeleyecek şeylerden kaçınması ve güzellik kazandıracak şeylere yaklaşmasıdır.”
Osman Şirvânî hazretleri evliyânın büyüklerindendir. Azerbaycan’da Şirvan şehrinde doğdu. Uzun zaman Harezm’de kaldı. Muhammed Harezmî hazretlerinin sohbetlerinde yetişip olgunlaştı. Sonra Tebriz’e gitti. Bir ara Hirat’a gelip İbrâhim Zâhid hazretlerinin yanında kaldı. 1426 (H.830) yılında Mısır’da vefât etti. Sohbetlerinde buyurdu ki:
“Kendisi amel etmeksizin Allah yoluna çağıran kişi, oksuz yaya benzer.” “Mürüvvet; insanın, kendisini lekeleyecek şeylerden kaçınması ve güzellik kazandıracak şeylere yaklaşmasıdır.” “Zenginliklerin en hayırlısı, Allahü teâlâ ile iktifa etmektir. Allahtan başkasıyla yetinmek, en büyük fakirlik ve şakiliktir.” “Yalancı, sözünde suçludur. İsterse delîli kuvvetli ve ağzı lâf yapan biri olsun.” “İnsanlar dünyânın çocuklarıdır, çocukta, yaratılış itibârı ile ana sevgisi vardır.”
“Mü’min; yakındır, hazırdır, yakîn ve takvâ sahibidir. Münâfık ise; küstahtır, yaltaktır, aptaldır ve şakidir.” “Kötü iki arkadaş arasındaki konuşma, ya çoktur veya azdır. Çoğu, zaman öldürücü azı ise yorucudur.” “İstişâre sana rahatlık, başkasına yorgunluktur.” “Zikir; aklın yoldaşı, kalbin kandili, rahmetin inmesine vesiledir.” “Halim olanın ilk mükâfatı, bütün insanların ona düşmanına karşı yardımcı olmalarıdır.” “Dünyâ müminin hapishânesi, ölüm hediyesi, Cennet de varacağı yerdir.” “Dünyâ kâfirin Cenneti, ölüm korkulu rüyâsı, Cehennem de varacağı son duraktır.” “Allaha tâatle uğraşmak en kârlı iş, doğru konuşan dil ise, en güzelidir.”
“Gaddarlık, herkes için kötü bir şeydir. Şan, şeref sahibi ve büyük zâtlar için daha çirkindir.” “Vefâkârlık, emânetin ikiz kardeşidir ve kardeşliğin süsüdür.” “Takvâ, dîni ıslâh, nefsi muhafaza eder ve mürüvveti süsler.” “Akıllı; alçak dünyâdan el çeken, Cennet-i a’lâya göz dikendir.” “Sabır en güzel huy, ilim en şerefli süs eşyâsıdır.” “Kalblerin gafletine, gözlerin uyanık olması fayda vermez.” “Müttekî, günahlardan uzak durandır.”
“Sıkıntıya düşmeden önce emniyet tedbirini alan kimse, ayağını sağlam yere basmış olur.” “İtâat halkın Cenneti, adâlet devletin Cenneti.” “Sabır, insanın başına gelene katlanması demektir. Onu kızdırana karşı da kendisine hâkim olmaktır.” “Korku kaderi değiştirmez, yalnız sevâbın yok olmasına sebeb olur.” “İhtiras, rızkı artırmaz.” “Kârlı olan, dünyâyı âhiretle değiştirendir.”