Bu hafta; îmânın cüzlerinin ve bunun gereği olan hasletlerin neler olduğunu, “Muhtasaru Şuabil-îmân”ından aynen tesbît edelim…
8-9 Ocak 2024 târihlerinde yazdığımız 2 makâlemizde, “Îmânın Şubeleri”ne dâir hadîs-i şerîften bahsetmeye başlamıştık; ancak araya “üç aylar” girince, Ocak ayındaki 6 makâlemiz ile Şubât ayındaki 6 makâlemizde Üç aylar, Recep ayı, Regâib ve Mi’râc kandilleri, Şa’bân ayı ve Berât kandilinden bahsetmek durumunda kaldık. Bazı makâleler günlüdür; onlardan zamanında bahsetmezseniz, tekrâren bahsetmek bir sene sonraya kalır. Şimdi biz bugün ve yarınki makâlelerimizde, yarım kalan mevzûmuza devâm edelim inşâallah.
Îmânın cüzlerinin ve bunun gereği olan hasletlerin neler olduğunu, İmâm, Muhaddis Ebû Bekr Ahmed İbnü’l-Hüseyn el-Beyhakî‘nin (384-458) “Şu’abu’l-Îmân” isimli eserini ihtisâr eden Ebû Ca’fer Ömer el-Kazvînî‘nin (v. 699) “Muhtasaru Şuabil-îmân”ından aynen tesbît edelim:
1-Allah’a (azze ve celle) îmân. 2- Allah’ın (azze ve celle) resûllerine (sallallahü aleyhim ve sellem) îmân. 3- Meleklere îmân. 4- Kur’ân’a ve ondan önce indirilmiş olan kitapların hepsine îmân. 5- Kaderin hayrının ve şerrinin Allah’dan (azze ve celle) olduğuna îmân. 6- Âhiret gününe îmân. 7- Öldükten sonra dirilmeye îmân. 8- İnsanların kabirlerinden diriltildikten sonra (hesap için) meydânda haşrolunacaklarına (toplanacaklarına) îmân. 9- Mü’minlerin yurt ve karârgâhlarının Cennet, kâfirlerin varacakları yer ve karârgâhlarının Cehennem olacağına îmân.
10- Allah’ı (azze ve celle) sevmenin vücûbuna îmân. 11- Allah’dan (azze ve celle) korkmanın vücûbuna îmân. 12- Allah’dan (azze ve celle) recâ’da (ümîdde) bulunmanın vâcib olduğuna îmân. 13- Allah’a (azze ve celle) tevekkül etmenin vâcib olduğuna îmân. 14- Hazret-i Peygamber’e (sallallahü aleyhi ve sellem) muhabbetin vâcib olduğuna îmân. 15- Hazret-i Peygamber’i (sallallahü aleyhi ve sellem) ta’zîm, tebcîl ve tevkîrin (hürmet etmenin) vâcib olduğuna îmân. 16- Kişinin, dîni üzerinde büyük bir hırs göstermesi, öyle ki ateşe atılmak, ona küfürden daha sevimli gelmeli. 17- İlim taleb (ve tahsîl) etmek. 18- İlmi neşretmek. 19- Kur’ân-ı mecîd’e ta’zîmde bulunmak. Bu da onu öğrenmek, öğretmek, hudûd ve ahkâmını hıfzetmek, helâl ve harâmını bilmek, Kur’ân ehlini ve Hâfızlarını tebcîl etmek, âyetlerin ma’nâlarını düşünüp Allah’ın vaîdinden korkup ağlamak sûretiyle olur.
20- Tahâretler. 21- Beş vakit namaz. 22- Zekât. 23- Oruç. 24- İ’tikâf. 25- Hacc. 26- Cihâd. 27- Allah (azze ve celle) yolunda nöbet. 28- Düşmâna karşı sebât. 29- Mücâhidlerin ganîmetten beşte birini, devlet başkanına veya vazîfelendirdiği kişiye (beytül-mâle) vermeleri.
30- Allah’a (azze ve celle) kurbet kasdiyle köle âzâd etmek. 31- Cinâyetler sebebiyle vâcip olan keffâretler. 32- Akidleri yerine getirmek. 33- Allah’ın (azze ve celle) ni’metlerinin müteaddid ve onlara şükrün vâcip olması. 34- Dili, ihtiyâcı olmayan şeylerden korumak ki, buna yalan, gıybet, nemîme, fuhuş=kötü söz dâhildir. 35- Emânetlere riâyet ve onları sâhiplerine edânın vâcib olması. [Kalanları, inşâallah yarınki makâlemizde zikredelim.]