Anaya babanın İslâmiyete uygun olan emirlerini reddetmek imanın gitmesine sebeptir!..
Kutbüddinzade Mehmed Efendi Osmanlı âlimlerindendir. Mevlâna Fenarî’nîn en seçkin talebelerinden olup tahsilini ikmalden sonra tasavvuf mesleğine intisab etti, icazet aldıktan sonra talebe yetiştirdi. 885 (m. 1480)’de Edirne’de vefat etti. Halk arasında “Mızraklı İlmihal” adıyla meşhur olan “Miftahü’l-Cennet” isimli kitabı çok faydalıdır. Bu eserinde şöyle nakleder:
Şimdi îmanı olduğu hâlde, ileride îmanının gitmesine sebep olan şeyler 40 kadardır:
Bid’at sahibi olmak. Yâni îtikadı bozuk olmak. Zayıf [şüpheli olan] îman. Dokuz azasını doğru yoldan çıkarmak. Büyük günah işlemeye devam etmek. Nimet-i islâma şükrünü kesmek. Âhirete îmansız gitmekten korkmamak. Haksız yere zulmetmek. Sünnet üzere okunan ezan-ı Muhammedîyi dinlememek. Anaya babaya âsi olmak. Onların İslâmiyete uygun olan, mubâh olan emirlerini sert sözle reddetmek. Doğru olsa bile, çok yemin etmek. Namazda, rükû’da, kavmede, iki secdede ve celsede, tâdîl-i erkânı terk etmek. Namazı önemsiz sanıp, öğrenmesine ve çoluk çocuğuna öğretmeye önem vermemek ve namaz kılanlara mâni olmak. Hamr [şarap] ve fazlası sarhoş eden her içkiyi, az da olsa, içmek. Müminlere eziyyet etmek. Yalan yere evliyâlık ve din bilgisi satmak. Günahını unutmak, küçük görmek. Kibrli olmak, yâni kendisini beğenmek. Ucb, yâni ilim ve amelim çoktur demek. Münâfıklık, ikiyüzlülük. Haset etmek, din kardeşini çekememek. Hükûmetin ve üstâdının İslâmiyete muhâlif olmayan sözünü yapmamak. Muhâlif olan emirlerine karşı gelmek. Bir kimseyi tecrübe etmeden, iyi demek. Yalanda ısrâr etmek. Ulemâdan kaçmak. Bıyıklarını sünnet miktârından ziyâde fazla uzatmak. Erkekler ipek giymek. Gıybet etmekte ısrâr etmek. Kâfir de olsa, komşusuna eziyet etmek. Dünya umûru için, çok gazaba gelmek, sinirlenmek. Ribâ, fâiz almak ve vermek. Övünmek için elbisesinin kollarını ve eteklerini fazla uzatmak. Sihirbazlık, büyü yapmak. Müslüman ve sâlih olan mahrem akrabâyı ziyâreti terk etmek. Allahü teâlânın sevdiği kimseyi sevmemek ve İslâmiyeti bozmak için uğraşanları sevmek. Mümin kardeşine üç günden fazla kin tutmak. Zinâya devam etmek. Livâtada bulunup, tövbe etmemek. Ezanı sünnete uygun okumamak ve sünnete uygun okunan ezanı işitince saygı göstermemek. Münkeri (haram) işleyeni görüp de, gücü yettiği hâlde, tatlı dil ile nehyetmemek.