“İlim öğrenmenin ilk şartı, susmak ve edepli olmaktır. İkinci şartı, dikkatle dinleyip ezberlemektir…”
Ayıntablı Veli Efendi Osmanlı âlim ve velîlerindendir. Gaziantep’in Oğuzeli ilçesine bağlı Ağaçhöyük köyünde doğdu. Zamânın âlimlerinden ilim öğrendikten sonra Halvetî şeyhi Yâkûb Efendinin sohbetlerine katıldı ve talebesi oldu. Kısa zamanda icâzet alarak talebe yetiştirmeye başladı. 1591 (H.1000) senesinde vefât etti. Sohbetlerinde buyurdu ki:
“Evliyâyı sevmekten daha kıymetli ibâdet olamaz. Evliyâyı sevmek, Allahü teâlâyı sevmeye yol açar. Allahü teâlâyı seveni Allahü teâlâ da sever.”
“Âbidlerin yaptığı nâfile ibâdetler arasında, evliyâya olan muhabbet gibisi yoktur.”
“Güzel ahlâk, başkalarına eziyet etmemek ve güçlüklere katlanmaktır.”
“Gözünü harama bakmaktan, nefsini isteklerinden koruyup, kalbini devamlı murâkabe, bedenini sünnete uygun amellerle mâmur edenin, firâsetinde hiç hatâ olmaz.”
“Sabrın alâmeti üçtür: Samîmî bir rızâ, şikâyeti terk, kaderin tecellîsini gönül hoşluğuyla kabûllenme.”
“Tövbe etmiş olmak için dünyâyı, murâda ermek için de nefsinin arzu ve isteklerini terk et.”
“Takvânın alâmeti verâ; verânın alâmeti, helâl olduğu şüpheli olan şeylerden geri durmaktır.”
“Yalan söylemekten, gıybet etmekten ve hıyânette bulunmaktan uzak durunuz.”
“Rabbini tanıyan O’ndan başka her şeyi unutur. O’nu tanımayan O’ndan başka her şeye tutulur.”
“Bir kimse, hep ölümü hatırlar, ömrünü ölüme ve ondan sonraki hayata hazırlamakla geçirirse, kabri Cennet bahçelerinden bir bahçe olur. Ölümü hiç hatırlamaz, gafletle günleri geçerse, onun kabri Cehennem çukurlarından bir çukur olur.”
“Birisi sana gelip; ‘Sen ne mübârek bir zâtsın’ dese, bir başkası da; ‘Sen ne kötü ve aşağı bir kimsesin’ dese, sana birinci söz ikinci sözden daha hoş geliyorsa, anla ki fenâ bir kimsesin.”
“Edep öğrenilmeden ilim öğrenilmez.”
“Para, eskiden sevimsizdi. Ama şimdi müminin kalkanıdır.”
“Harama düşmemek, zarûrî ihtiyaçlarını temin etmek için, elinde dünyâlık bulunmasının zararı yoktur.”
“Kendini iyi tanı. O zaman, hakkında söylenenler sana zarar vermez.”
“Lüzumsuz yere konuşan zelil olur.”
“İlim öğrenmenin ilk şartı, susmak ve edepli olmaktır. İkinci şartı, dikkatle dinleyip ezberlemektir. Üçüncü şartı, öğrendiği ile amel etmektir. Dördüncüsü de, öğrendiği ilmi başkalarına öğretmek, herkese yaymaktır.”