“Ana-babasına hizmet edenlerin ömrü bereketli ve uzun olur. Onlara asi olanların ömürleri bereketsiz ve kısa olur.”
Kul hakları içinde en mühim olanı ana-baba hakkıdır. Allahü teâlâ katında en kıymetli amellerden biri, anaya babaya iyilik etmektir.
Allahü teâlâ Bakara sûresi 83. âyet-i kerimesinde meâlen (Allah’tan başkasına ibadet etmeyin. Anaya babaya, akrabaya, yetimlere ve yoksullara iyilik yapın.) buyurmaktadır.
Yine İsra sûresi 23. âyet-i kerimesinde meâlen (Anaya babaya güzellikle muamele edin. Onlardan biri veya ikisi senin yanında ihtiyarlık hâline ulaşırsa onlara öf bile deme. Onları azarlama. İkisine de iyi ve yumuşak söz söyle) ve İsra sûresi 24. âyet-i kerimesinde ise (İkisine de acıyarak tevazu kanadını indir ve şöyle de: Ey Rabbim! Onlar beni küçükken terbiye edip yetiştirdikleri gibi sen de kendilerine merhamet et.) buyurulmaktadır.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Ana-babaya ihsan, iyilik, bedbahtlığı saadete çevirir, ömrü uzatır ve kötü ölümden korur.) [Ebu Nuaym]
(Cennetin kokusu 500 yıllık mesafeden duyulur, bu kokuyu ana babasına âsi olan ile sıla-i rahmi yani akrabayı ziyareti kesen kimse duymaz.) [İhya]
Dedelerimizin ve ninelerimizin çok okudukları ve evlatlarına da okuttukları Süleyman bin Ceza hazretlerinin büyük İslam âlimlerinin kitaplarından derlemiş olduğu “Ey Oğul İlmihali” kitabında ana babaya nasıl davranmamız gerektiği hakkında şöyle denilmektedir:
Ana-baba çağırdığı zaman herhangi bir işle uğraşırsan, hemen onu terk edip, derhâl ana-babanın emrine koşacaksın! Anan-baban sana kızıp bağırırsa, onlara sen bir şey söyleme! Ananın-babanın duasını almak istersen, sana emrettikleri işleri çabuk ve güzel yapmaya çalış! Bu işini beğenmeyip sana gücenmelerinden ve beddua etmelerinden kork!
Anan-baban hasta ise, ihtiyar ise, onlara yardım et! Saadetini onlardan alacağın hayır duada bil! Eğer onları incitip, beddualarını alırsan, dünya ve ahiretin harap olur. Atılan ok tekrar geri yaya gelmez. Onlar hayatta iken, kıymetini bil!
Allahü teâlânın rızası, dînine bağlı olan ana-babanın rızasında, Allahü teâlânın gazabı, dînine bağlı olan ana-babanın gazabındadır.
Gaflet ve şaşkınlığa kapılarak ana-babanın kalbini kırarsan, derhâl onların rızasını almaya çalış, yalvar, minnet eyle ve her ne yaparsan yap, onların gönlünü al!
Ana baba vefat etmişlerse, onlara daima duâ etmeli, onlar için Kur’ân-ı kerîm okumalı ve istiğfar etmelidir yani hatâ ve kusurlarını affetmesi için Allahü teâlâya yalvarmalıdır…