Hanefi mezhebinin bazı âlimleri ve üç mezhebin de çoğunluğu, bir camiden fazla cuma kılınmaz dedi.
Sual: Cumanın farzından sonra zuhr-i âhir namazını kılmak şart mıdır?
Cevap: Her şehirde, birkaç camide cuma namazı kılınabilir. Fakat, Hanefi mezhebinin bazı âlimleri ve üç mezhebin de çoğunluğu, bir camiden fazla cuma kılınmaz dedi. Şehir olduğu şüpheli olan yerde de, cumanın kabul olması şüpheli olacağından, cuma namazının son sünneti ile vaktin sünneti arasında âhır zuhur, yani son öğle namazı kılmaya niyet ederek, ayrıca dört rekat namaz kılmalıdır. Bu dört rekati kılarken, niyete “Üzerime farz olan” diye eklemelidir. Fakat, edası, yani kılması farz olan dememelidir. Çünkü, öğle namazı, öğle vakti farz olursa da, hemen kılmak farz olmaz. İkindiye, dört rekat kılacak zaman kalınca edası farz olur.
Cuma namazı kabul olmadı ise, bu dört rekat, edası farz olan deyince cuma günü öğle farzı olmaz. Bir gün önceki öğle farzı olur. Onu da, perşembe günü kılmış olduğundan, nafile olur.
“Üzerime farz olan âhır zuhur” deyince, cuma gününün öğle farzı yerine geçer. Fakat, cuma namazı kabul olmuş ise, öğle farzı da kılınmış olacağından, bu dört rekat nafile olur. Çünkü, farz niyeti ile sünnet kılınır. Kazası varsa, bunu kılmış olmaz.
Cuma namazı kabul olunca, öğle namazı sakıt olur denirse, perşembe günkü öğleye niyet edilmiş olur ve yine nafile namaz olur. Evvelce kılamadığı öğle namazı varsa, bunu kaza etmiş olmaz.
“Üzerime son farz olan kılmadığım öğle namazını kılmaya” diye niyet edilirse, cuma kabul olmuş ise, bu namaz, kaza namazı yerine geçer. Kazası olmayan, âhır zuhurun dört rekatinde de zamm-ı sure okumalıdır.
Cuma namazı kabul olmayıp, öğlenin farzı yerine geçerse, farzda sure okumak zarar vermez. Kazaya kalmış öğle namazı olan kimse, sure okumaz. Çünkü, Cuma kabul olmazsa, öğlenin farzı yerine geçer. Kabul olmuş ise, kaza yerine geçer.
Öğle ezanı okununca, hemen dört rekat cuma namazının ilk sünneti kılınır. Sonra, cami içinde, ikinci ezan, sonra hutbe okunur. Sonra, cemaat ile iki rekat cuma namazının farzı kılınır. Sonra, dört rekat, son sünneti, bundan sonra, dört rekat; “Üzerime farz olan, kılmadığım son öğle namazını kılmaya” diye niyyet ederek, âhır zuhur namazı kılınır. Bundan sonra, iki rekat vaktin sünneti kılınır. Cuma sahih olmadı ise, bu on rekat, öğle namazı olur.