Hadîs ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Ahmed bin Ahmed bin Abdüllatîf bin Ebî Bekr el-Yemenî, eş-Şercî, ez-Zebîdî’dir. Künyesi Ebü’l-Abbâs, lakabı Şihâbüddîn’dir. 812 (m. 1409) senesinde Yemen’in Zebîd beldesinde doğdu. 893 (m. 1488)’de Zebîd’de vefât etti.
Babası henüz o doğmadan önce vefât etmiş, ona babasının ismi verilmiştir. Muhaddis, fakîh, edîb ve şâir idi. Babası ve dedesi de âlim idiler. Âlimler yetiştirmiş bir sülâleye mensûbdur. Yemen’in meşhûr hadîs ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimi Sirâcüddîn Abdüllatîf bin Ebî Bekr dedesidir. Kardeşi ile birlikte, En-Nefîs Alevî’den ve Takıyyüddîn Fâsî’den, ayrıca kendisi İbn-i Cezerî’den hadîs-i şerîf dinledi. Ondan Sünen-i Nesâî’yi ve Sünen-i İbn-i Mâce’yi, İmâm-ı Şafiî’nin Müsned’ini dinledi. Yine İbn-i Gezerî’nin “Udde” ve “Hısn” kitabını ondan dinledi. “Yesîr” adlı eseri, Ebü’l-Feth el-Merâgî’den dinledi. Zeyneddîn Berşekî’den de; “Şifâ”, “Muvatta”, “Umde”yi ve onun eserlerini dinledi. Kendisinden ise pekçok kimse ilim almıştır. İbn-ül-Esîr’in Kütüb-üs-sitte’yi ihtivâ eden “Câmi-ül-usûl” adlı eserini, “Teysîr-ül-Vüsûl” adıyla ihtisar eden (kısaltan) Hâfız Vecihüddîn İbn-Üd-Deybâ onun talebesidir. Takıyyüddîn Temîmî; “Zebîdî’nin vefâtından sonra, Yemen âlimleri, hadîs rivâyetinde âli isnâd denilen rivâyet şeklinden bir derece kaybetti” demiştir.
Zebîdî’nin yazmış olduğu eserlerinden ba’zıları şunlardır: 1-Tecrîd-i Sarih; hadîs-i şerîf kitablarının en meşhûru Sahîh-i Buhârî’nin muhtasarıdır. 2-Tabakât-ül-havvâs, 3-El-Fevâid ves-salât-ül-avâ’id, 4-Nüzhet-ül-ahbâb. Ayrıca şiirleri de vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Ed-Dav-ül-lâmi’ cild-1, sh. 214
2) Mu’cem-ül-müellifîn cild-1, sh. 150
3) Tabakât-üs-seniyye cild-1, sh. 268
4) Keşf-üz-zünûn sh. 1303, 1938
5) El-A’lâm cild-1, sh. 91
ZEBÎDÎ (Zübeydî)