Meşhûr Hanefî fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ömer bin Muhammed en-Nevhâbâdî el-Buhârî’dir. Lakabı Zahîruddîn’dir. 616 (m. 1219) senesinde doğup, 683 (m. 1284) târihinde vefât etti. Buhârâ’ya bağlı bir köy olan Nevhâbâdlıdır. Onun için Nevhâbâdî denir. Şems-ül-eimme Kerderî ve Muhammed bin Muhammed Ömer’in yanında âlim oldu. Ebû Abbâs Ahmed bin Saati onun yanında ilim ile meşgûl oldu. Ebü’l-Alâ Farâdî de onun derslerinden istifâde etti. Zahîruddîn Buhârî Dımeşk’a gitti, Bağdad’da dersler verdi. Muzafferuddîn bin Saatî, Zahîruddîn Nevhâbâdî’nin yanında kaldı. Zahîruddîn’in yazdığı eserleri kendisinden okudu. Zahîruddîn’in medresede yardımcısı idi. Zahîruddîn ( radıyallahü anh ) Bağdad’dan ayrıldığı zaman, Müstensıriyye’de onun yerine müderris olarak görevlendirildi.
Eserleri:
1. Keşf-ül-ibhâm li-def-il-evhâm: Bu eserini 668 târihinde Müstensıriyye’de yazmıştır. 2. Keşf-ül-esrâr: Usûl-i fıkha dâirdir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Târih-i Ulemâ-i Müstensıriyye cild-1, sh. 127
2) Fevâid-ül-behiyye sh. 183
3) Cevâhir-ül-mudiyye cild-2, sh. 104
4) Tabakât-ül-fukahâ (Taşköprü zâde) sh. 108
ZAHÎRUDDÎN BUHÂRÎ (Muhammed bin Ömer)