Hadîs ve tasavvuf âlimlerinden. İsmi, Yûsuf bin Ahmed bin İbrâhim eş-Şîrâzî el-Bağdâdî künyesi Ebû Ya’kûb’dur. Bağdad’da 529 (m. 1135) yılında doğdu. Ramazan ayında 585 (m. 1189)’da vefât etti. Hadîs-i şerîf öğrenmek için; İran, Cezire, Basra, Kûfe, Şam, Vâsıt, Hicaz, Cibâl şehirlerini dolaştı. Babası onu İsmâil bin es-Semerkândî, Yahyâ bin et-Tarrah, Ebü’l-Hasen bin Abdüsselâm. Hâfız Ebû Sa’d bin el-Bağdâdî’den ilim tahsil ettirdi. Kûfe’de Ebü’l-Hasen bin Gabure, Kirmân’da Ebü’l-Vakt Abdülevvel. Basra’da Abdullah bin Ömer bin Süleye, Vâsıt’ta Kâdı Ahmed bin Bahtiyar, Herat’ta Abdülcelîl bin Ebî Sa’îd, Nişâbûr’da Ebû Bekr Muhammed bin Ali et-Tûsî, Belh’de Ebû Şücâ el-Bistâmî, İsfehan’da Muammer İsmâil bin Ali el-Hamâmî, Hemedan’da Nasr bin Muzaffer el-Bermekî, Şam’da Ebü’l-Mekârim bin Helâl’den hadîs-i şerîf, öğrendi.
Ercüvânî’de bulunan insanlara doğru yolu göstermek için çok gayret gösterdi.
Hadîs ilminde sağlam ve güvenilir idi. Kendisinden de Hâfız Ebü’l-Mevâhib hadîs-i şerîf öğrendi. Devlet adamlarıyle de münâsebetleri oldu. Halîfe onu, komşu memleketlere elçi olarak gönderdi. Makamı yükselip, mallarının çoğalmasına rağmen, o, hiçbir zaman mala, mevkiye i’tibâr etmedi.
Az hadîs-i şerîf riâyet etti. “Erbeîn” kitabını yazmıştır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-13, sh. 269
2) Tezkiret-ül-huffâz cild-1, sh. 1356
3) İzâh-ül-meknûn cild-1, sh. 53
4) El-A’lâm cild-8, sh. 214
YÛSUF EŞ-ŞÎRÂZÎ