Hadîs âlimi, dünyâya kıymet vermeyen fazîletler sahibi bir zât. İsmi, Süleymân bin Dâvûd el-Itkî el-Basrî olup, künyesi, Ebû Rebî’ ez-Zührânî’dir. Basra’da 140 (m. 757)’de doğmuştur. Daha sonra Bağdâd’a yerleşmiş ve orada 234 (m. 849)’da Ramazan ayında vefât etmiştir.
Süleymân bin Dâvûd; Mâlik bin Enes, Hammâd bin Zeyd, Abdullah bin Ca’fer el-Medînî, Felîh bin Süleymân, Şüreyk bin Abdullah, Ya’kûb el-Kımmî, Ebâ Şihâb el-Hannâd, Süfyân bin Uyeyne ve pek çok âlimden hadîs-i şerîf öğrenmiştir.
Ahmed bin Hanbel, Ali bin el-Medînî, İshâk bin Râheveyh, Muhammed bin Ma’mer el-Buhrânî, Muhammed bin Yahyâ ez-Zehlî, Müslim bin Haccâc, Ebû Zür’a er-Râzî, Ebû Dâvûd Sicistânî, Îsâ bin Abdullah et-Tayâlisî, Yahyâ bin Muhammed bin el-Buhterî, İdris bin Abdülkerîm el-Mukrî ve pek çok âlim de ondan hadîs-i şerîf rivâyet etmişlerdir.
Basra’dan Bağdâd’a gelip yerleşen Süleymân bin Davud’un ilminin yayılması Bağdâd’da olmuştur. Yahyâ bin Maîn, Ebû Zür’a ve Ebû Hatim onun sika (sağlam, güvenilir) olduğunu söylemiştir. O doğru sözlü ve hadîs rivâyet etme şartlarına sâhib idi. İbn-i Hırâş ise, “Süleymân bin Dâvûd sâlih bir kimse ve sağlam bir râvi olarak insanların içerisinde konuşurdu” buyurdu. Ahmed bin Hanbel ondan hadîs, yazdı. Hadîs hafızı idi. Ya’nî, yüzbin hadîsi ezber okurdu. Hadîsde hafız olan Süleymân bin Dâvûd, Kur’ân-ı kerîmi ezberlemiş olup, çok güzel Kur’ân-ı kerîm okurdu. Kırâat ilmi ile ilgili Câmi’ün fi’l-kırâat, ayrıca musannef türünde bir de hadîs kitabı yazmıştır. Te’lîf ettiği bu Musannefin husûsiyeti ise hadîs-i şerîflerin fıkıh bâblarına göre tasnif edilmesidir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Târîh-i Bağdâd cild-9, sh. 38
2) Tehzîb-üt-tehzîb cild-4, sh. 190
3) Mu’cem-ül-müellifîn cild-4, sh. 262
4) El-A’lâm cild-3, sh. 125
SÜLEYMÂN BİN DÂVÛD EL-ITKÎ