Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Muhammed bin Ali bin İbrâhim bin Abdülkerîm olup, künyesi Ebü’l-Fedâil’dir. Lakabı ise Fahruddîn’dir. 691 (m. 1292) senesinde Mısır’da doğdu. 751 (m. 1350) senesi Zilka’de ayında vefât etti.
Fahruddîn, daha küçük yaşta iken ilim öğrenmeye başladı, İbn-i Hâcib’in Muhtasar’ını ondokuz günde ezberledi. Babası ile beraber Şam’a gitti. Münteki kitabını hergün beşyüz satır olmak üzere ezberlerdi. Muhammed bin Müşerref ve birçok âlimden hadîs-i şerîf dinledi. Kırâat ilmini; Şeyh Mûsâ el-Âcemî’den, fıkıh ilmini; Kemâlüddîn İbn-i Kâdı Şühbe, Şeyh Burhânüddîn İbn-i Ferkâh, İbn-i Zemlikânî, İbn-i Vekîl, et-Tûnusî, el-Kuhfâzî’den, mantık ilmini; Şeyh Radıyüddîn ve Alâüddîn el-Konevî’den, usûl ilmini el-Hindî’den öğrendi. Usûl-i dîne dâir Muhassıl’ı, usûl-i fıkha dâir et-Tenbîh’i ve el-Müntehâb’ı, ahkâma dâir el-Münteki’yi okudu. İbn-i Ferkah’dan, daha yirmiüç yaşında iken icâzet (diploma) aldı.
Fahruddîn Ebü’l-Fedâil’in üstün bir zekâsı ve kuvvetli bir hafızası vardı. Zarif ve yumuşak huylu idi. Ticâretle meşgûl oldu. Çok hac etti. 715 (m. 1315) senesinde, ona fetvâ verme izni verildi. Mekke-i mükerremede mücavir olarak bulundu. Çeşitli yerlerden çok kimseler gelip derslerini dinledi. Fahruddîn, er-Ruhâme denilen yerde ders meclisi kurup, ilim ve ahlâk öğretti.
Zehebî onun hakkında: “Fahruddîn Ebü’l-Fedâil, fıkıh âlimi olup, bu ilimde üstün dereceye yükseldi Zamanının en zekî zâtlarından idi. Kendisine gelen sıkıntı ve eziyetlere sabretti. İbn-i Râfi’, İbn-i Kesîr, es-Sübkî, el-Esnevî, el-Hüseynî ve birçok âlim onu överek, ilimdeki üstünlüğünü söylediler” demektedir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Dürer-ül-kâmine cild-4, sh. 51
MUHAMMED BİN ALİ EL-MISRÎ