Fıkıh, hadîs ve lügat âlimi. İsmi, Mahmûd bin Selmân bin Fehd el-Halebî olup, künyesi Ebü’s-Senâ’dır. Lakabı ise Şihâbüddîn’dir. 644 (m. 1246) senesinde Haleb’de doğdu. 725 (m. 1325) senesinde Dımeşk’da vefât etti. Cenâze namazında devlet erkânı ve kalabalık bir halk topluluğu hazır bulundu.
Şihâbüddîn Mahmûd, Dımeşk’da; Rıdâ bin el-Bürhân İbni Abdüddâim, Yahyâ bin Nâsıh el-Hanbelî ve birçok âlimden hadîs-i şerîf dinledi ve rivâyette bulundu. Fıkıh ilmini Şeyh Şemsüddîn bin Ebî Ömer’den, nahiv ilmini Şeyh Cemâlüddîn bin Mâlik’den, edebiyat ilmini de Mecd bin ez-Zahîr’den öğrendi. Nazım ve nesir türünde çok mahir oldu.
Şihâbüddîn Mahmûd, Dımeşk’dan Mısır’a gitti, İlmi üstünlüğünden dolayı, herkesten hürmet ve i’tibâr gördü. Çok Kur’ân-ı kerîm okur, duâ eder ve namaz kılardı. Kâdı el-Fâdıl’dan sonra onun bir benzerinin görülmediği bildirildi. Ondan farklı olarak, çok kıymetli ve güzel kasideler söyledi ve divânlar yazdı. Belagat ilminde üstün derecede idi.
Zehebî onun hakkında: “Şihâbüddîn Mahmûd, i’tikâdı sağlam, çok ibâdet eden, sohbeti tatlı, faziletleri çok bir zât idi” demektedir.
Şihâbüddîn Mahmûd, birçok eser yazdı. Yazdığı eserlerden ba’zıları şunlardır: 1- Zeylü alel kâmil li-İbn-il-Esîr, 2- Ehnel-menâih fî esn-el-medâih, 3- Zeyl alâ zeyl kutb el-Yünûnî, 4-Makâmât-ül-uşşâk, 5- Menâzil-ül-ahbâb ve menâzih-ül-elbâb, 6- Hüsn-üt-tevessül ilâ sınâat-it-terassül.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-12, sh. 167
2) Ed-Dürer-ül-kâmine cild-4, sh. 326
3) El-Bidâye ven-nihâye cild-14, sh. 120
4) Fevât-ül-vefeyât cild-4, sh. 82
5) Zeyl-i Tabakât-ı Hanâbile cild-2, sh. 378
6) Şezerât-üz-zeheb cild-6, sh. 69
7) El-A’lâm cild-7, sh. 172
8) Esmâ-ül-müellifîn cild-2, sh. 407
9) Keşf-üz-zünûn cild-1, sh. 203, 666, cild-2, sh. 1786, 1827
10) Ahlwardt: Verzeichniss der arabischen Handschriften cild-6, sh. 466
11) Brockelmann Gal-2, sh. 44 Sup-2 sh. 42, 877
MAHMÛD BİN SELMÂN EL-HALEBÎ