Osmanlılar zamanında yetişen Hanefî mezhebi âlimlerinden. İsmi, Pîr Ahmed Çelebi bin Nûreddîn Hamza bin Ali olup, Leys-zâde ve Pîr Ahmed Çelebi diye tanınır. Doğum târihi ve yeri bilinmemektedir. 952 (m. 1545) senesinde vefât etti.
Zamanında bulunan âlimlerin derslerine devam etmek ve çok gayret etmekle tanındı. Çeşitli ilimlerde mütehassıs olarak yetişen Leys-zâde, ilim tahsilini tam bir muvaffakiyetle tamamladıktan sonra, ba’zı yüksek makamlarda vazîfelendirildi. Üsküp Medresesi ve İstanbul’da Mustafa Paşa Medresesi’nde bir müddet vazîfe yaptı.
Fazilet sahibi olan Leys-zâde, bir müddet sonra tedrisden (medresede ders okutmaktan) ayrılıp, kadılık mesleğine yöneldi. Üsküp şehrinde kadı oldu. Kâdılık vazîfesine devam ederken tekrar medreseye döndü. Edirne’de Halebî ve Dâr-ül-hadîs medreselerinde ve İstanbul’da Sahn-ı semân medreselerinin birinde müderrislik yaptı. Bundan sonra tekrar kadılığa döndü. Mısır’da bir müddet kadılık yaptıktan sonra, bu vazîfeden alınıp, yine Mısır’da müderrislik vazîfesi verildi. Bu vazîfeye devam ederken tekâ’üd (emekli) oldu.
Leys-zâde, çok kitap okuyan, bu sebeple ilimde çok derinleşmiş, yüksek bir zât idi. Dînimizin emirlerine uymakta son derece gayretli ve titiz idi. Fıkıh bilgilerinde mütehassıs idi. Güzel ahlâkı kendisinde toplamış, cömert, iyilik seven bir kimse idi. Uygun olmayan, hoş karşılanmıyan vasıflardan hiçbiri onda yok idi.
Mısır’da uzun müddet kalmakla büyük servet sahibi olup, bu servetinin çoğunu kıymetli kitapları bulup satın almaya harcadı.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Şezerât-üz-zeheb cild-8, sh. 292
2) Sicilli Osmânî cild-1, sh. 198
3) Şakâyık-ı Nu’mâniyye tercümesi (Mecdî Efendi) sh. 405
LEYS-ZÂDE (Pîr Ahmed Çelebi)