Tefsîr, hadîs ve fıkıh âlimi. İsmi, İbrâhim bin Ahmed bin Muhammed bin Meâli bin Muhammed bin Abdülkerîm er-Rakka olup, künyesi Ebû İshâk’tır. Lakabı ise Burhânüddîn’dir. 647 (m. 1249) senesinde Rakka’da doğdu. 703 (m. 1303) senesi Muharrem ayının onbeşinde Şam’da vefât etti.
İbrâhim er-Rakka, Kırâat-ı aşereyi Bağdad’da Yûsuf bin Câmi’ el-Kafsî’den okudu. Şeyh Abdüssamed bin Ebi’l-Ceyş ve talebelerinden hadîs-i şerîf dinledi. Kendisinden ise; Berzâlî, Zehebî ve birçok âlim ilim öğrenip, hadîs-i şerîf rivâyet ettiler.
Zehebî onun hakkında şöyle demektedir “Burhâneddîn Ebû İshâk, tefsîr ve fıkıh ilmi ile meşgûl oldu. Tıb ilminde de zamanın önde gelen âlimi idi. Diğer ilimlerde de söz sahibi idi. Va’z ve nasihatleri çok te’sîrli idi. Verdiği nasihatlerle, çok kimseler Allahü teâlâyı ve O’nun yolunu tanıdılar. Hadîs ilmine âzami dikkat ve hürmet gösterdi. Çok kıymetli ve faydalı eserler yazdı. Olgun bir zât olup, talebelerini de güzel edeb ile edeblendirdi. Yiyecek ve giyecekte kanâat sahibi idi. Az ve temiz olanı ile iktifa ederdi. Zâhid, ârif ve zamanındaki insanların efendisi idi. Va’z ve Allahü teâlâya kavuşturan yola dâir çok eserler yazdı. Va’za dâir “Ehâsin-ül-mehâsin” kitabı bunlardan olup, “Safvet-üs-safve” ismiyle bu eserini kısalttı. Diğer eserleri, hadîs-i şerîf ve hutbelere dâirdir. Çok ince duyguları ifâde eden şiirler söyledi. Zaman zaman Allahü teâlânın zikrinden dolayı kendinden geçerdi. Kemâlüddîn İbn-üz-Zemlikânî onun üstünlüğünü bildirdi.
El-Berzâlî de onun hakkında şöyle der: “Burhâneddîn Ebû İshâk, sâlih ve ilim sahibi bir zât idi. Çok hayır ve hasenat yaptı. Fâideli olan işlerde vaktini geçirdi. Zâhid idi. Hayâtın zorluklarına ve insanlardan gelen sıkıntılara karşı çok sabırlı idi. Sakin ve ağır başlı olup, lüzumsuz olarak kimse ile görüşmezdi. Evinin geçimini kendisi te’min ederdi. Tefsîr, hadîs, fıkıh ve başka ilimlerde mahir idi. Allahü teâlâ onu güzel ifâde ile rızıklandırdı. Ya’nî, yazdıklarını çok güzel ifâde ederdi. Hazırcevap idi. Çok güzel hutbeleri, zühde dâir şiirleri ve va’zları vardı. Kur’ân-ı kerîmin tefsîrini yazdı.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-1, sh. 9
2) Zeyl-i Tabakât-ı Hanâbile cild-2, sh. 349
3) Ed-Dürer-ül-kâmine cild-1, sh. 14
4) Tabakat-ül-müellifîn (Dâvûdî) cild-1, sh. 3
5) Şezerât-üz-zeheb cild-6, sh. 7
6) Keşf-üz-zünûn cild-1, sh. 14, 356
İBRÂHİM BİN AHMED ER-RAKKA