Usûl ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi Ebü’l-Fadl olup ismi, Muhammed bin Ali bin Hasen’dir. Aslen Hılâtlı olduğu için, Hılâtî nisbet edildi. 675 (m. 1276) yılında Kâhire’de vefât etti.
Yakın çevresinde temel din bilgilerini ve âlet (yardımcı) ilimleri öğrendikten sonra Bağdad’a giden Ebü’l-Fadl Hılâtî, Şihâbüddîn Ömer bin Muhammed Sühreverdî’den ilim öğrendi. Daha sonra Şam’a gitti. Orada Ebü’n-Necâ Abdullah bin Ömer Lettî’nin derslerine devam etti. Birçok âlimin ilminden istifâde etti. Şafiî mezhebi fıkıh bilgilerinde ve usûl ilminde âlim oldu. Kâhire’ye gitti. Orada kadı ta’yin edildi. Allahü teâlânın dînine hizmet ve O’nun kullarına faydalı olmak için çok çalıştı, öğrenmiş olduğu pek kıymetli ilimleri, birçok kimseye öğretti. Güler yüzü, tatlı dili, güzel ahlâkı, cömertliği, Allahü teâlânın kullarına olan merhameti ile insanlara örnek oldu. Kendisini sevenlere sık sık nasihatlerde bulunurdu. Bu nasihatlerinde, onlara emr-i ma’rûf yapar, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını öğrenip yapmayanın, Resûlullahın ( aleyhisselâm ) ahlâkıyla ahlâklanmayanın Cehennem ateşinden kurtulamayacağını anlatırdı.
Pekçok talebe yetiştirip, kıymetli eserler yazdı. Eserlerinden biri, İmâm-ı Gazâlî hazretlerinin “El-Vecîz” adlı eserine yazdığı “Kavâid-üş-Şer’ ve davâbıt-ül-asl vel-fer” adlı şerhidir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-ül-usûliyyîn cild-2, sh. 80
2) Hüsn-ül-muhâdara cild-1, sh. 417
3) Tabakât-üş-Şafiiyye cild-8, sh. 80
4) Mu’cem-ül-müellifîn cild-11, sh. 7
5) Keşf-üz-zünûn sh. 1411
EBÜ’L-FADL HILÂTÎ (Muhammed bin Ali)