Hadîs, târih ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi, Ebû Nasr olup ismi, Muhammed bin Hibetullah bin Muhammed bin Hibetullah bin Yahyâ’dır. 549 (m. 1154) yılında doğdu. Aslen Şîrâzlı olduğu için Şîrâzî, Şam’da yerleştiği için Dımeşkî nisbet edildi. Dîn-i İslâm’a hizmetlerinden dolayı, Şemseddîn lakabı verildi. 635 (m. 1237) yılında Şam’da vefât etti. Firûz mescidinin yanında Bâb-ül-Ferâdis’e defnedildi. Yüksek din bilgilerine temel olan din ve âlet (yardımcı) ilimleri genç yaşta öğrendikten sonra, Şam’da Sâin Hibetullah bin Asâkir, Hâfız Ebü’l-Kâsım İbni Asâkir’den hadîs ilmi tahsil edip, hadîs-i şerîf öğrendi. İbn-i Ebî Asrûn’dan Şafiî mezhebi fıkıh bilgilerini tahsil etti. Ebü’l-Vakt Siczî, Nasr bin Seyyâr Hirevî ve daha birçok âlimden ilim öğrenip, icâzet (diploma) aldı. Hadîs, târih ve fıkıh ilimlerinde âlim oldu. Ömrü boyunca ilim neşretmekle meşgûl oldu. Kudüs’e kadı ta’yin edildi. Bir müddet orada kaldıktan sonra Şam’a döndü. Şam’da İmâdiyye eş-Şâmiyyet-ül-Berâniyye medreselerinde ders verdi. Daha sonra îmâdiyye Medresesi’nden ayrıldı. 531 (m. 1233) yılında Şam kadılığına ta’yin edildi. Vefâtına kadar kadılık yaptı. Allahü teâlânın kullarına merhametle muâmele etti. İlimde, doğrulukta, fazilette, güzel ahlâkta zamanının bir tânesi idi. Allahü teâlânın emir ve yasaklarına harfiyyen uyar, O’nun rızâsına muhalif bir iş yapmaktan veya bir söz söylemekten çok sakınırdı.
Pekçok talebe yetiştirdi. Allahü teâlânın rızâsını kazanmak için öğrendiği ilmi, yine O’nun rızâsını kazanmak için çok kimseye öğretti. Münzirî, İbn-i Halîl, Berzâlî, Şeref bin Nablûsî (Yûsuf bin Hasen bin Bedr), Cemâl İbni Sâbûnî, Ebü’l-Hüseyn bin Zeynebî, Ahmed bin Hibetullah bin Asâkir, kendi torunu Ebû Nasr Muhammed bin Muhammed Ebû Muhammed Kâsım bin Asâkir ve daha birçok âlim onun talebeleri arasındaydı.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-üş-Şâfiiyye cild-8, sh. 106
2) El-Bidâye ven-nihâye cild-13, sh. 151
3) Zeyl-i Ravdateyn sh. 166
4) Şezerât-üz-zeheb cild-5, sh. 174
5) Tabakât-üş-Şâfiiyye (Esnevî) cild-2, sh. 117
EBÛ NASR İBNİ ŞÎRÂZÎ (Muhammed bin Hibetullah)