Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Hasen bin Ali’dir. Muhammed bin Ali Tirmizî’nin ve Muhammed bin Fazl’ın sohbetlerinde bulunmuş, onlardan ders almıştır. Vefât târihi kesin bilinmemekle beraber, dördüncü asırda yaşadığı bilinmektedir. Horasan âlimlerinden olup, riyâzet, mücâhede ve ma’rifetler üzerine birçok kitap yazmıştır. Pekçok kerâmeti ve veciz sözleri vardır.
Ebû Ali Cürcânî buyurdular ki: “Allahü teâlânın beğendiği işleri kolayca yapabilmesi, sünnete göre hareket etmesi, sâlih kimseleri sevmesi, eş-dost ile güzel geçinmesi, Allah rızâsı için insanlara iyilik yapması, müslümanların işini görmesi ve vakitlerini Allahü teâlânın dinine hizmetle geçirmesi, kul için se’âdet alametlerindendir.”
“Gördüm ki, insanların çoğu gâfil olarak dolaşmaktadırlar. Bu yolda dayandıkları şey, bir zan ve tahminden ibârettir. Durumları bu iken, hakîkat üzere olduklarını anlatır ve kendilerine göre mükâşefeden (keşifden) bahsederler. Ne var ki, işin aslından habersizdirler.”
“Bir kulun ereceği se’âdet, emredilen ibâdetleri ve tâatleri kolayca yapmasıdır. Bütün işlerinde sünnet üzere yürümeyi başarmasıdır. Sâlih kullara karşı içten sevgi beslemesi, hangi işte olursa olsun, ahlâkını değiştirmemesidir.”
“Bedbaht kişi, unutulmuş günahlarını açığa vuran kimsedir.”
“Ârif; tamamiyle gönlünü Allahü teâlâya, vücûdunu halka hizmete veren kişidir.”
“Allahü teâlâya ulaşan en emîn yol; bütün iş, hareket ve ibadetlerde Peygamber efendimizin ( aleyhisselâm ) sünnetine tabi olmaktır.”
“Peygamber efendimizin ( aleyhisselâm ) sünnetine tabi olmak, bid’atlerden kaçmak, İslâm âlimlerinin gittiği yoldan gitmekle olur.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Hilyet-ül-evliyâ cild-10, sh. 350
2) Tabakât-üs-sûfiyye sh. 246
3) Tabakât-ül-kübrâ cild-1, sh. 90
4) Tezkiret-ül-eyliya sh. 301
EBÛ ALİ CÜRCÂNÎ