Evliyânın büyüklerinden. Adı, Muhammed bin Abdülhâlık ed-Dîneverî olup, künyesi Ebû Abdullah’dır. İslâmiyete uymaktaki gayreti ve talebeleri ma’nevî yönden yetiştirmek bakımından zamanındaki evliyânın en üstünlerindendir. Tasavvuf yolundakilere âit ilimlerde bilgisi çok fazla idi. Bu yola gönül verenler için lüzumlu edebleri ve muhabbetleri çok güzel bilir ve anlatırdı. Medîne-i münevvere ile Şam arasında bulunan ve Vadi-il-kurâ denilen yerde iki sene ikamet etti. Sonra Dinever’e döndü ve orada vefât etti. Dördüncü asırda yaşadığı halde vefât târihi bilinmemektedir.
Ebû Abdullah Dîneverî ( radıyallahü anh ) buyurdu ki:
“Küçüklerin, büyüklerle beraber olmak, onların sohbetinde bulunmak arzuları, akıllılıktır. Büyüklerin, küçüklerin sohbetine rağbet etmesi de, zelîllik ve ahmaklıktır.”
“Tasavvuf yolunda bulunan bazılarının üzerlerinde kıymetli elbiselerin bulunması seni şaşırtmasın. Onlar bâtınlarını (içlerini) iyice temizlemeden evvel, gördüğün o kıymetli ve süslü elbiseleri giymezler.”
Nefsini hayırlı şeylerle meşgûl eyle. Aksi halde o seni kötü şeylerle meşgûl eder.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-ül-kübrâ cild-1, sh. 125
2) Tabakât-üs-sûfiyye sh. 515
3) Nefehât-ül-üns sh. 312
EBÛ ABDULLAH DÎNEVERÎ