Sultan Üçüncü Osman ve Üçüncü Mustafa Hân zamanlarında yaşayan Osmanlı âlimlerinden. Yetmiş birinci Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi Feyzullah’dır. Altmışıncı şeyhülislâm Dâmâd-zâde Ebü’l-Hayr Ahmed Efendi’nin oğludur. 1112 (m. 1700) senesinde Bursa’da doğdu. 1175 (m. 1761) senesinde İstanbul Sütlüce’de vefât etti. Sütlüce deresinde yaptırdığı dergâhın bahçesinde medfûndur. Zamanının âlimlerinden ilim tahsil ettikten sonra, birçok medreselerde müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek, ilk önce Galata kadılığı vazîfesine ta’yin edildi. 1143 (m. 1730) senesinde Bursa kadılığına nakledildi, İstanbul kadılığı vazîfesinde de bulunup, 1152 (m. 1740) senesinde Anadolu kadıaskerliğine getirildi. 1163 (m. 1750) senesinde Rumeli kadıaskerliğine yükseltildi. Sultan Üçüncü Osman tarafından 1169 (m. 1755) senesinde, Vassaf Efendi’nin yerine şeyhülislâmlık makâmına getirildi. Doğruluk ve adâlet ile 1 yıl 1 ay 18 gün müddetle yürüttükten sonra, 1169 (m. 1756) senesinde bu vazîfeden ayrıldı. İncir köyündeki evine çekilip, ibâdet ve tâatle meşgûl oldu. Kendi yerine ta’yin edilen Dürri-zâde Mustafa Efendi’nin vazîfeden ayrılması üzerine, 1170 (m. 1757) senesinde ikinci defa şeyhülislâmlığa getirildi. Bu defa 11 ay 6 gün bu şerefli vazîfeyi îfâ etti. Daha sonra bu vazîfeden tekrar ayrılarak Sütlüce’deki evine çekildi. İbâdet ve tâatle meşgûl iken vefât etti.
Aklî ve naklî ilimlerde âlim olan Feyzullah Efendi’nin; “İlm-i Ebdâna” isimli bir eseri vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Devhat-ül-meşâyıh sh. 99
2) Kâmûs-ül-a’lâm cild-3, sh. 2098
3) İlmiye salnamesi sh. 528
DÂMÂD-ZÂDE FEYZULLAH EFENDİ