MUHAMMED BİN ABDÜLKÂDİR (Ma’lül Emîr)

Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Abdülkâdir olup, daha çok Ma’lül Emîr diye tanındı ve şöhret buldu. Osmanlı şeyhülislâmlarından Ma’lül-zâde Muhammed Efendi’nin babasıdır. Doğum yeri ve târihi bilinmemektedir. 963 (m. 1556) senesinde vefât etti. Vefâtına; “Gitti Pîr-i nûrânî” mısra’ı târih düşürüldü. Osmanlılar devri âlimlerindendir. Muhammed bin Abdülkâdir, zamanındaki yüksek âlimlerden ilim tahsîl etti. İlk … Devamını oku

TAŞKÖPRÜ-ZÂDE KEMÂLEDDÎN EFENDİ

Osmanlılar devrinde yetişen âlimlerden. Şakâyık-ı Nu’mâniyye ve Miftâh-üs-se’âde adlı eserlerin müellifi Taşköprü-zâde Muhammed Efendi’nin oğludur. 959 (m. 1552) senesinde İstanbul’da doğdu. 1032 (m. 1622) senesinde İstanbul’da vefât etti. Âşıkpaşa Câmii bahçesinde, babasının kabri yanında medfûndur. İlk öğrenimini babasından aldı. Aklî ve naklî ilimlerde yükseldikten sonra, birçok medreselerde de çeşitli ilimleri tahsil edip, Şeyhülislâm Ebüssü’ûd Efendi’nin … Devamını oku

ZEYNÜDDÎN ÂMİDÎ (Ali bin Ahmed)

Hanbelî mezhebi fıkıh âlimlerinden. Âmid (Diyarbakır) şehrindendir. İsmi, Ali bin Ahmed bin Yûsuf bin Hıdr el-Âmidî olup, lakabı Zeynüddîn’dir. Aslen Âmidli olan Âmidî’nin, doğum ve vefât târihleri ve hâl tercümesi hakkında kaynaklarda fazla ma’lûmât yoktur. Vefât târihi 710 (m. 1310 ve 714 (m. 1314) olarak bildirilmiştir. Keşf-üz-zünûn’da ise 762 (m. 1361) olduğu yazılıdır. Memleketi olan … Devamını oku

KAYÂTÎ (Muhammed bin Ali)

Fıkıh, usûl ve hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ali bin Muhammed bin Ya’kûb bin Muhammed’dir. Lakabı Şemseddîn, künyesi Ebû Abdullah’dır. Yaklaşık olarak 785 (m. 1383) senesinde Behensâriyye’nin köylerinden olan Kayât’da doğdu. Muharrem ayının onsekizinde, 850 (m. 1446) senesinde Kâhire’de vefât etti. Kur’ân-ı kerîmin bir kısmını memleketinde okudu. Sonra babası onu Kâhire’ye götürdü. Amcası Muhammed Nâsırî … Devamını oku

MUHAMMED BEKRÎ

Fıkıh âlimi ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Muhammed bin Abdürrahmân İbni Ahmed bin Muhammed’dir. Künyesi Ebü’l-Mekârim olup, lakabı Şemsüddîn’dir. 930 (m. 1523) senesinde Mısır’da doğdu. 994 (m. 1585) senesinde burada vefât etti. Umdet-üt-tahkîk kitabının sahibi Muhammed Bekrî’nin hayâtını, kendisinden şöyle nakleder: “Büyük âlim ve evliyâdan olan babamın terbiyesinde yetiştim. Yedi yaşımın sonlarında … Devamını oku

TAKIYYÜDDÎN-İ TEMÎMÎ

Hanefî mezhebi fıkıh âlimi ve meşhûr “Tabakât-üs-seniyye fî terâcim-il-Hânefiyye” kitabının sahibi. İsmi, Takıyyüddîn bin Abdülkâdir et-Temîmî ed-Darîrî el-Gazzî el-Mısrî’dir. Ba’zı kaynak eserlerde 950 (m. 1543) senelerinden sonra doğduğu rivâyet edilmektedir. Hanefî âlimlerinin büyüklerinden olup, kadılık hizmetinde de bulundu. Arab edebiyatında üstün bir yeri vardı. Şiirleri ve kasideleri meşhûr olup, pek kıymetlidir. Kıymetli kitaplar yazdı. 1010 … Devamını oku

ZEYNEB BİNTİ İSMÂİL

Hadîs ilmi âlimesi. İsmi, Zeyneb binti İsmâil bin İbrâhim bin Sâlim bin Sa’d bin Risâb İbn-ül-Habbâz, lakabı Ümmet-ül-azîz’dir. 659 (m. 1258) senesinde Cemâzil-evvel ayının sonunda doğdu. 750 (m. 1343) senesinde vefât etti. Ailesi tarafından sâliha, afife bir hanım olarak yetiştirilen Ümmet-ül-azîz, çok zekî ve akıllı idi. Babası, onu, ilim öğrenmesi için ba’zı âlimlerin yanına götürdü, … Devamını oku

KARÂFÎ (Muhammed bin Ahmed)

Mâlikî mezhebi fıkıh ve hadîs âlimi. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Ömer bin Şeref olup, künyesi Ebü’l-Fadl’dır. Lakabı ise Şemsüddîn’dir. 801 (m. 1399) senesi Ramazân-ı şerîfin son on günü içinde Kâhire’de doğdu ve 867 (m. 1463) senesinde orada vefât etti. Karafe kabristanına, dedesinin türbesi yakınına defnedildi. El-Karâfî diye bilinir. Ârif-i billâh İbn-i Ebî Cemre’nin torunudur. … Devamını oku

MUHAMMED BEDAHŞÎ

Şam’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed Bedahşî’dir. Doğum târihi ve yeri bilinmemektedir. 923 (m. 1517) senesinde Şam’da vefât etti. Muhyiddîn-i Arabî’nin kabrinin ayak ucuna defnedildi. Muhammed Bedahşî, Mevlânâ Hâce Ubeydullah Semerkandî’nin talebesidir. Mevlânâ Nizârî-zâde ismiyle meşhûr, ârif ve fazilet sahibi zât ile de sohbet etti. Bütün varlığı ile Allahü teâlâya bağlı idi. Her dakikasını Resûlullahın … Devamını oku

TÂHİR-İ LÂHORÎ

Hindistan’da yaşayan evliyânın en büyliklerinden. İmâm-ı Rabbânî Ahmed-i Fârûkî Serhendî hazretlerinin halîfelerinden ve çocuklarının hocalarındandır. Büyük bir âlim idi. 1040 (m. 1630) senesinde Muharrem ayının yirmisinde Perşembe günü ellialtı yaşında vefât etti. Kabr-i şerîfi Lâhor’da Meyânî tarafındadır. Tâhir-i Lâhorî, küçük yaşta memleketindeki âlimlerden zâhirî ilimleri tahsil etmeğe başladı. Hocalarının verdiği dersleri kısa zamanda eksiksiz olarak … Devamını oku

ZEYLA’Î (Fahreddîn Osman bin Ali)

Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinin meşhûrlarından. İsmi, Osman bin Ali bin Muhammed el-Bâri’î ez-Zeyla’î’dir. Künyesi Fahreddîn olup, Ebû Muhammed künyesi ile tanınırdı. “Zeyla’î” nisbeti ile meşhûr oldu. Zeyla’, Kızıldenizin Habeşistan sahilinde bir kasabadır. Doğum târihi ve yeri bilinmemektedir. Fıkıh, nahiv ve ferâiz bilgilerinde büyük bir âlim olarak yetişti ve meşhûr oldu. 705 (m. 1305) senesinde Kâhire’ye … Devamını oku

KARACA AHMED (Şemseddîn Ahmed)

Yıldırım Bâyezîd Hân zamanında yetişmiş Osmanlı âlimlerinden. Lakabı Şemseddîn’dir. Doğum târihi ve yeri kaynaklarda bildirilmemektedir. 854 (m. 1450) senesi Şa’bân ayının ortalarında, Bursa’da vefât etmiştir. Zamanının âlimlerinden ilim tahsilini tamamladıktan sonra, ba’zı medreselerde müderrislik yaptı. Daha sonra Yıldırım Bâyezîd zamanında Bursa Medresesi müderrisi oldu. Zamanının çoğunu ilimle meşgûl olmaya ayırırdı. Çok çalışmak sûretiyle yüksek mertebelere … Devamını oku

MUHAMMED BÂKIR EFENDİ (Düğmeci-zâde)

Osmanlı Devleti’nde yetişen ulemânın büyüklerinden. Babası Düğmecibaşı Hüseyn Efendi’dir. Aslen İranlı olup, sonradan babası ile birlikte İstanbul’a geldi. 998 (m. 1590) senesinde İstanbul’da vefât etti. Eyyûb Sultan Türbesi civârında defnedildi. Muhammed Bâkır Efendi, zamanın bir kısım âlimlerinden ilim öğrendikten sonra, Ebüssü’ûd-zâde Mehmed Efendi’nin hizmetine girdi. Nice zaman onun ilminden istifâde ettikten sonra, Ebüssü’ûd Efendi’nin hizmetinde … Devamını oku