HAYR-ÜN-NESSÂC

Evliyânın büyüklerinden. İsmi Muhammed bin İsmail olup, künyesi Ebü’l-Hasen’dir. Aslen, Samarrâ şehrinden olup, Bağdâd’da ikâmet ederdi. Daha çok Hayr-ün-Nessâc lakabı ile meşhûrdur. Sırrî-yi Sekâtî’nin talebesi, Cüneyd-i Bağdadî ve Ebü’l-Hüseyn Nûri’nin akranı idi. Ebû Hamza Bağdadî ve başka zâtlarla görüşüp sohbet etti. Ebü’l-Abbâs İbni Atâ, Ebû Muhammed Cerîrî ve başka zâtlar kendisinden ilim öğrendiler. İbrâhîm-i Havvâs, … Devamını oku

BÂCÎ (Ahmed bin Süleymân)

Mâlikî mezhebi fıkıh âlimi, usûl ve hılâf ilimlerinde” üstâd. Künyesi Ebü’l-Kâsım olup ismi Ahmed bin Süleymân bin Halef’dir. Kâdı Ebü’l-Velîd’in oğludur. Aslen Kurtubalıdır. Doğum târihi bilinmemektedir. Bâcî ve Endülüsî nisbet edildi. 493 (m. 1100) yılında hactan dönerken Cidde’de vefât etti. İlim tahsiline, babası Kâdı Ebü’l-Velîd’den aldığı derslerle başlayan İbn-i Ebil-Velid Bâcî, Endülüs’teki âlimlerden ilim öğrenip … Devamını oku

HASSÂN BİN MUHAMMED EN-NİŞÂBÛRÎ

Şafiî mezhebi âlimlerinin meşhûrlarından. Horasan’da yetişen hadîs âlimlerinin imamıdır. Adı, Hassân bin Ahmed bin Hârûn bin Hassan bin Abdullah bin Abdurrahmân bin Anbese bin Sa’îd bin Âs’dır. Künyesi, Ebû Velîd’dir. Kureyş kabilesinin Emevî soyuna mensûb olduğu için, “Kureşî” ve “Emevî” olarak anılmaktadır. 270 (m. 883) senesinden sonra doğmuştur. Nişâbûr, Bağdâd ve Nesâ şehirlerinde birçok âlimden … Devamını oku

AZÎZÎ BİN ABDÜLMELİK EL-CEYLÎ (Şeyzele)

Şafiî âlimlerinden. İsmi Azîzi bin Abdülmelik bin Mensûr el-Ceylî’dir. Künyesi, Ebü’l-Meâlî’dir. “Şeyzele” lakabı ile meşhûr oldu. İran’ın Ceylen (veya Cîlân) şehrinde doğdu. Birçok âlimden hadîs ve fıkıh ilimlerini aldı. Va’z ve nasihati çok olduğu için “Vâ’iz” diye anılırdı. Fazileti, zühd ve takvâsı çok olan bir zât idi. Tasavvuf ile çok meşgûl oldu. Birçok eserler yazdı. … Devamını oku

HASEN BİN SÜFYÂN EN-NESEVÎ

Horasan’da yetişen meşhûr hadîs ve fıkıh âlimlerinden. Künyesi, Ebü’l-Abbâs eş-Şeybânî, en-Nesevî’dir. 213 (m. 828) senesinde Horasan’ın Nesâ şehrinde doğdu. Bu sebeble, “Nesevî” denildi. 303 (m. 916)’de, Nesâ şehrine yakın Bâlûz köyünde, yetmiş yaşında iken vefât etti. İlim öğrenmek için çok yer gezdi. Horasan’da, Bağdâd’da, Basra’da, Mısır ve Hicaz’da zamanının âlimlerinden ilim öğrendi. İlim aldığı zâtlar; … Devamını oku

ALİ BİN ÖMER HARBÎ (İbn-i Kazvînî)

Evliyânın meşhûrlarından ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebü’l-Hasen Harbî’dir. İbn-i Kazvînî ismiyle meşhûr olmuştur. 360 (m. 971) senesinde doğdu. 442 (m. 1050) senesinde 82 yaşında iken vefât etti. İbn-i Cenâ, Dârekî, Ebû Hafs bin Zeyyâd, Kâdı Ebü’l-Hasen el-Cerrâhî, Ebû Amr bin Hayyûveyh, Ebû Bekr bin Şâzân ve zamanının diğer âlimlerinden ilim öğrendi. Hadîs, fıkıh … Devamını oku

HASEN BİN ALİ BERBEHÂRÎ

Hanbelî mezhebinin meşhûr fıkıh âlimlerinden. Künyesi, Ebû Muhammed’dir. 233 (m. 848) senesinde doğdu. 329 (m. 941)’da vefât etti. Hanbelî mezhebinde zamanının en meşhûr fıkıh âlimi idi. Berbehâr, Hindistan’dan getirilen bir baharatın ismidir. O zaman bunu getirtenlere berbehârî denilmiştir. Bu işle uğraşan Hasen bin Ali’ye de “Berbehârî” lakabı verilmiştir. Bugün baharat ve baharatçı denilmektedir. Hasen bin … Devamını oku

ALİ BİN MUZAFFER BİN HAMZA

Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebü’l-Kâsım olup, adı Ali bin Muzaffer bin Hamza bin Zeyd bin Hamza bin Muhammed el-Hüseynî ed-Debbûsî’dir. Ed-Debbûsî hazretleri Buhârâ ve Semerkand arasında kalan Debbûsiyye köyündendir. Ebü’l-Kâsım Zeynel Âbidîn bin Ali hazretlerinin en küçük oğlu Hüseyn’in soyundandır. Ali bin Muzaffer, kadrü kıymeti yüksek bir zât olup; fıkıh, usûl-i fıkıh, lügat, nahiv … Devamını oku

HASEN BİN AHMED (Ebû Sa’îd-i İstahrî)

Şafiî mezhebinin büyük fıkıh âlimlerinden. İsmi, Hasen bin Ahmed bin Yezîd bin Îsâ bin Fadl bin Bişâr bin Abdülhâmid bin Abdullah bin Hâni bin Kamîsa bin Amr bin Amir’dir. Künyesi, Ebû Sa’îd olup, “İstahrî” nisbetiyle meşhûr oldu. İstahra, İran şehirlerinden birinin adıdır. 244 (m. 858) senesinde doğdu. Birçok âlimden ilim aldı. Kum şehrinde kadılık yaptı. … Devamını oku

ALİ BİN MUHAMMED KÂBİSÎ

Kırâat, tefsîr, hadîs, kelâm, arabî ilimler ve Mâlikî fıkıh âlimi. Künyesi Ebü’l-Hasen olup ismi Ali bin Muhammed bin Halef’dir. Aslen Afrikiyye’de (Tunus) Kayrevân şehrinden olan Kâbisî’ye, amcasının Kâbisliler gibi sarık sarmasından dolayı İbn-i Kâbisî denildi. Ancak, amcasından daha meşhûr olmasından dolayı sonradan kendisine Kâbisî denildi. Meâfirî ve Mâlikî nisbet edildi. 324 (m. 936) yılında Kayrevân’da … Devamını oku

HASEN BİN ABDULLAH SAYRAFÎ

Nahiv, kelâm, hadîs, fıkıh, kırâat ve edebiyat âlimi. Künyesi Ebû Sa’îd olup, ismi, Hasen bin Abdullah bin Merzubân’dır. Basra Körfezi sahillerinde bir şehir olan Sayrafda doğduğu için Sayrafî nisbet edildi. Babası, Behzad adında bir mecûsî idi. Sonradan müslüman olup, Abdullah adını aldı. 280 (m. 893) yılında doğan Sayrafî, 368 (m. 978) yılında Bağdâd’da vefât etti. … Devamını oku

ALİ BİN MUHAMMED ÂMİDÎ

Hadîs ve fıkıh âlimi. Künyesi Ebü’l-Hasen olup ismi Ali bin Muhammed bin Abdurrahmân’dır. Doğum târihi bilinmemektedir. Aslen Bağdadlı olduğu için Bağdadî ve 450 (m. 1058) yılında Diyârbekir’e göçüp orada yerleştiği için Âmidî nisbet edildi. 467 (m. 1074) yılında Âmid’de (Diyârbekir) vefât etti. Müslümanlar kabrini ziyâret edip istifâde etmektedirler. Bağdad ve Çevresindeki âlimlerden ilim öğrendi. İlim … Devamını oku

HASEN BİN ABDULLAH ASKERÎ

Tefsîr ve lügat âlimi, edib ve şâir. Künyesi, Ebû Hilâl olup, ismi, Hasen bin Abdullah bin Sehl bin Sa’îd bin Yahyâ’dır. Ehvâs civârındaki Asker-i Mükrem’den olduğu için Ebû Hilâl-i Askerî nisbetiyle tanınan Hasen bin Abdullah, 395 (m. 1005) yılında vefât etti. Zamanındaki birçok âlimden ilim öğrenen Ebû Hilâl-i Askerî, tefsîr ve lügat ilimlerinde yazdığı pek … Devamını oku