YAYABAŞI-ZÂDE (Hızır bin İlyas bin Abdülvehhâb)

Osmanlılar zamanında yetişen hadîs ve fıkıh âlimlerinden. İsmi, Hızır bin İlyas bin Abdülvehhâb’dır. Yayabaşı-zâde ismiyle tanınır. İstanbul’da Eyyûb Sultan semtinde doğup yetişti. Doğum târihi bilinmemektedir. Osmanlı ordusunda bulunup, Allah yolunda gazâ etmenin faziletine dâir va’z ederdi. Sultan Üçüncü Mehmed Hân ile gittiği Eğri seferinde, Tabur cenginde, 1005 (m. 1596) senesi Rebî’ul-evvel ayının yirmisekizinci günü şehîd … Devamını oku

MUHAMMED BİN MUHAMMED BİN MÛSÂ

Şam’da yetişen Şafiî mezhebi âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Mûsâ el-Bikâ’î el-Hammâri olup, Urre diye tanınır. Tasavvufta Düsûkiyye koluna mensûb idi. Şam yakınlarında bulunan Bikâ’ beldelerinden Hammâre’de yetişen Muhammed Urre’nin, doğum târihi bilinmemektedir. 999 (m. 1590) senesi Rebî’ul-evvel ayının ondokuzunda, Salı günü sabahı vefât etti. Muhammed Esed es-Safdî gibi zâtların sohbetlerinde … Devamını oku

YÂR MUHAMMED KADÎM TALKÂNÎ

Hindistan’da yasayan evliyânın büyüklerinden. (İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin talebeleri arasında Yâr Muhammed isminde bir kimse daha vardı ki, sonra talebe olmuştu. İkincisine; “Cedîd” ya’nî yeni ismi verildi. Yâr Muhammed Cedîd, İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin Mektûbât-ı şerîfinin birinci cildini toplamakla şereflendi.) Yâr Muhammed Kadîm onbirinci asrın sonlarında vefât etti. Yâr Muhammed Kadîm, İmâm-ı Rabbânî hazretlerine çok hizmet ederek … Devamını oku

KÜFEYRÎ (Muhammed bin Ahmed)

Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Mûsâ bin Abdullah el-Küfeyrî el-Aclûnî ed-Dımeşkî’dir. Aslen Aclûn beldesinden olup, sonra Dımeşk’a yerleştiğinden “Dımeşkî” nisbetiyle tanındı. Künyesi Ebû Abdullah olup, lakabı Şemsüddîn’dir. 757 (m. 1356) senesi Şevval ayının başlarında Dımeşk’ın (Şam’ın) Küfeyr köyünde doğdu. Sonra Dımeşk’a gelip yerleşti. Küçük yaşta ilim tahsiline başladı. Birçok âlimden ders … Devamını oku

MUHAMMED BİN MUHAMMED BİN ABDÜRRAHMÂN

Tefsîr âlimi ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Abdürrahmân bin Ahmed el-Bekrî’dir. Lakabı Alâüddîn olup, künyesi Ebü’l-Hasen’dir. 899 (m. 1493) senesinde Kâhire’de doğdu. 952 (m. 1545) senesinde Kâhire’de vefât etti. Ebü’l-Hasen Muhammed, fıkıh ve diğer ilimleri; Kâdı Zekeriyyâ, Burhâneddîn bin Ebû Şerîf ve daha birçok âlimden öğrendi. Tasavvuf yolunu, Radıyyüddîn Gazzî, Âmiri ve … Devamını oku

YAHYÂ ŞÂVÎ

Fıkıh, kelâm, tefsîr ve nahiv âlimi. İsmi, Yahyâ bin Muhammed bin Muhammed bin Abdullah bin Îsâ olup, lakabı Ebû Zekeriyyâ’dır. 1030 (m. 1621) senesinde Milyân’da doğdu. 1096 (m. 1685) senesinde Hacca giderken gemide vefât etti. Gemiyi; “Re’su Ebî Muhammed” denilen yerde durdurup, Yahyâ Şâvî’yi oraya defnettiler. Vefât haberi Mısır’a ulaşınca oğlu Îsâ gelip babasının cenâzesini … Devamını oku

KUTBÜDDÎN-İ İZNÎKÎ (Muhammed bin Muhammed Rûmî)

Hanefî mezhebi fıkıh âlimi ve tasavvuf büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Muhammed Rûmî’dir. “Kutbüddîn-i İznîkî” diye meşhûr oldu. İznik’te doğdu. Doğum târihi belli değildir. Zamanının birçok âliminden ders okudu. Dînî ilimleri ve zamanının fen bilgilerini Mevlânâ Hasen Paşa’dan öğrendi. Her ilimde mütehassıs bir âlim olarak yetişti. Ahlâken yüksek, faziletlerle mücehhez (süslenmiş), zühd ve vera’ sahibi idi. … Devamını oku

MUHAMMED BİN MUHAMMED ACEMÎ

Şafiî mezhebi âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden; ismi, Muhammed bin Muhammed el-İycî el Acemî es-Sâlihî olup, künyesi Ebü’n-Nu’mân, lakabı Şemsüddîn’dir. Acem beldelerinden İyc’de doğup yetişti. Doğum târihi bilinmemektedir. 985 (m. 1577) senesi Cemâzil-evvel ayının onunda, Cum’a günü Cum’a namazından sonra, Şam’da Sâlihiyye’de vefât etti. Sifh-ı Kasyûn denilen yerde defn olundu. Ebü’n-Nu’mân el-İycî, zamanındaki büyük âlimlerin sohbetlerinde … Devamını oku

YAHYÂ EFENDİ

Osmanlı devletinin yirmiyedinci şeyhülislâmı. İsmi Yahyâ olup, Şeyhülislâm Bayram-zâde Zekeriyyâ Efendi’nin oğludur. Annesi Rukiyye hanımefendidir. 961 (m. 1554) senesinde İstanbul’da doğdu. 1053 (m. 1644) senesi Zilhicce ayının sekizinci gecesi İstanbul’da vefât etti. Fâtih Sultan Mehmed Hân Câmii’nde cenâze namazı kılınıp, babasının Çarşamba’daki türbesine defnolundu. Türbesi, Kovacı Dede mezarlığının karşı tarafında idi. Orada Dâr-ül-hadîs Medresesi de … Devamını oku

MUHAMMED BİN HASEN

Hindistan evliyâsının meşhûrlarından. Hem Kadirî ve hem de Çeştiyye yolunda kemâl sahibi olan evliyâdandır. İsmi, Muhammed bin Hasen olup, Hindistan’da Çünpûr şehrinde dünyâya geldi. Doğum târihi kaynaklarda kat’î olarak bulunamamıştır. 944 (m. 1537) senesi Receb ayının yirmiyedinci günü vefât etti. Kabri, Dehlî’de babasının kabri yanındadır. Babası ve dedeleri de bu yolun büyüklerinden olan Muhammed Hasen, … Devamını oku

YAHYÂ BİN DERVÎŞ EFENDİ

Hanefî mezhebi fıkıh âlimi ve kadıasker. Tekirdağ yakınlarında Malkara kasabasında doğdu. 1013 (m. 1604) senesinde mücavir olarak bulunduğu Mekke-i mükerremeden İstanbul’a deniz yoluyla dönerken, haçlı korsanları tarafından şehîd edildi. Cenâzesi denize bırakıldı. Gençliğinde lüzumlu ilimleri tahsil ettikten sonra, kırâat ilmi ile meşgûl oldu. Daha sonra Tekirdağ yakınlarındaki Malkara kasabasında Pîr Ali Efendi’nin yaptırdığı Sibyan mektebine … Devamını oku