MUHAMMED REBHÂMÎ

Hindistan’da yetişen fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Muhammed Rebhâmî’dir. Hayâtı hakkında bir bilgi yoktur. Dokuzuncu asrın sonlarında vefât ettiği, yazmış olduğu Fârisî kitaptan anlaşılmaktadır. Muhammed Rehhâmî, Rıyad-un-nâsihîn ismindeki eserini, 835 (m. 1432) senesinde yazmıştır: Bu kitap, 1402 (m. 1981) senesinde İstanbul’da Hakîkat Kitabevi tarafından basılmıştır. Muhammed Rebhâmî bu eserini; çeşitli tefsîrler, akâid, usûl-i hadîs, fıkıh … Devamını oku

NEHCÜVÂNÎ (Bâbâ Ni’metullah bin Mahmûd)

Osmanlılar zamanında, Kafkasya’da Nehcüvân kasabasında yetişen İslâm âlimlerinden ve Nakşibendiyye yolunun büyük velîlerinden. İsmi, Ni’metullah bin Mahmûd Nehcüvânî olup, Nehcüvânî, Bâbâ Ni’metullah, Şeyh Alvân gibi isimlerle meşhûr oldu. Hanefî mezhebinin büyük âlimlerindendir. Nehcüvan’da doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. 920 (m. 1514) senesinde, Konya’ya bağlı Akşehir kasabasında vefât etti. Vefâtının, 902 (m. 1496) olduğu da bildirilmiştir. Osmanlıların, … Devamını oku

MUHAMMED PÂRİSÂ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Mahmûd’dur. Lakabı, Hâfız-ı Buhârî ve Pârisâ’dır. 756 (m. 1355) senesinde Buhârâ’da doğdu. 822 (m. 1419) senesinde Medîne-i münevverede vefât etti. İlim öğrenmek için medrese tahsiline başlayıp, zamanının âlimlerinden ders alarak, hadîs ve fıkıh ilmini öğrendi. Bu ilimlerde yetişip âlim olduktan sonra, tasavvuf ilmini öğrenip, büyük bir evliyâ olarak … Devamını oku

NECMÎ (Necmeddîn bin Muhammed)

Osmanlı Devleti zamanında yetişen âlimlerden. İsmi, Necmeddîn bin Muhammed’dir. “Necmî” diye meşhûr oldu. Acem diyarından (iran’dan) Bursa’ya gelip yerleşti. Asrının büyük âlimlerinden Kara Dâvûd Efendi’nin halka-i tedrisine dâhil olup, devamlı hizmetiyle meşgul oldu. İlimde zamanının yıldızı gibi olmuştu. Bundan dolayı “Necmî” diye tanındı. Necm, Arabcada yıldız demektir. Necmî, Sa’dî Efendi’nin dergâhında, onun derslerine devam ederek, … Devamını oku

MUHAMMED İZNÎKÎ (Muhammed bin Kutbüddîn-i İznîkî)

Osmanlı Devleti’nde yetişen âlimlerden ve tasavvuf büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Kutbüddîn bin Muhammed er-Rûmî el-İznîkî’dir. Osmanlı âlimlerinin meşhûrlarından Kutbüddîn-i İznîkî’nin oğludur. Lakabı Muhyiddîn idi. İznik’de doğdu. Doğum târihi belli değildir. Devrinin meşhûr âlimi Molla Fenârî’den, din ilimlerini ve zamanının fen bilgilerini okudu. Her ilimde mütehassıs bir âlim olarak yetişti. Hanefî mezhebi âlimlerindendir. Çok kitap yazdı. … Devamını oku

NASÛH ÇELEBİ BELGRÂDÎ

Rumeli evliyâsının büyüklerinden. Şâh-ı Nakşibend Behâeddîn-i Buhârî hazretlerinin yolunda idi. Doğum yeri ve târihi bilinmemektedir. 981 (m. 1573) senesinde Belgrat’ta vefât edip, orada defnedildi. Aklî ve naklî ilimleri tahsîl etmek için İstanbul’a gelen Nasûh Çelebi, zamanının meşhûr âlimlerinden istifâde etti. Bu arada tanıştığı, Nakşibendiyye yolunun mensûblarından İskender Efendi’nin sohbetlerine devam etti. O mübârek kimsenin ilim … Devamını oku

MUHAMMED EKBER CEZERÎ

Kırâat ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Muhammed Ekber bin Muhammed bin Muhammed bin Muhammed bin Yûsuf el-Cezerî olup, künyesi Ebü’l-Feth’dir. Büyük kırâat âlimi İbn-i Cezerî’nin oğludur. İbn-i Cezerî’nin çocuklarından ikisinin ismi de Muhammed olunca, büyük oğluna Muhammed Ekber, küçük oğluna da Muhammed Asgar denildi. Muhammed Ekber, 777 (m. 1375) senesi Rebî’ul-evvel ayının ikisinde, Çarşamba … Devamını oku

MÜFTÎ ŞEYH (Abdülkerîm Kâdirî)

Kanunî Sultan Süleymân Hân zamanında yaşamış âlim ve velîlerden. Aslen Kirmasti doğumludur. Doğum târihi bilinmemektedir. Müftî Şeyh adıyla meşhûr olmuştur. 951 (m. 1544) senesinde vefât etti. Kabri, Kirmasti kasabasında, câmi ve zaviyesinin yanındadır. Daha küçük yaşta iken, Kur’ân-ı kerîmin tamâmını ezberledi. Tecvîd ve kırâat ilimlerini de öğrendi. Emîr Sultan hazretlerinin câmisinde, Cum’a günleri Kur’ân-ı kerîm … Devamını oku

MUHAMMED CEZÛLÎ

Hadîs âlimi. İsmi, Muhammed bin Süleymân bin Ebî Bekr el-Cezûlî olup, künyesi Ebû Abdullah’tır. Şerîflerdendir. Doğum târihi bilinmemektedir. Fas’ın Sus şehrinde doğdu. 870 (m. 1465) senesi Rebî’ul-evvel ayının onaltısında, zehirlenerek şehîd edildi. Fas’ın Fugal bölgesinde yaptırdığı câminin bahçesine defnedildi. Seneler sonra Merrâkûş’e nakl edilerek, onun için yaptırılan türbeye defn edildi. Türbesi günümüzde ziyâret mahallidir. Muhammed … Devamını oku

MÜFTÎ AHMED PAŞA (Hızır Beyzâde)

Osmanlılar devrinde yetişen büyük İslâm âlimlerinden. İsmi Ahmed olup, İstanbul kadısı Hızır Bey’in oğlu, Sinân ve Ya’kûb Paşa’ların kardeşidir. Doğum târihi bilinmemektedir. 927 (m. 1521) senesinde Bursa’da vefât etti. Kabri, Emîr Sultan hazretlerinin türbesi yakınındadır. İlim öğrenmeye çok küçük yaşta ve babasının huzûrunda başlayan Müftî Ahmed Efendi, zamanında bulunan âlimlerden ilim öğrendi. Kısa zamanda ilimde … Devamını oku

MUHAMMED BÜLKÎNÎ

Tefsîr, hadîs, nahiv ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Abdürrahmân bin Ömer bin Rislân bin Nusayr Kenânî’dir. Aslen Mısır’daki Bülkîne kasabasından ve meşhûr bir ailedendir. Künyesi Ebü’s-Se’âde, lakabı Bedreddîn’dir. 819 veya 821 (m. 1418) senesinde doğdu. 890 (m. 1485) senesinde Mısır’da vefât etti. Cenâze namazı, Hâkim Câmii’nde Celâleddîn Bekrî tarafından kıldırıldı … Devamını oku

MÜEYYED-ZÂDE ABDÜRRAHMÂN EFENDİ

Fâtih Sultan Mehmed, İkinci Bâyezîd ve Yavuz Sultan Selîm zamanında yaşamış, tefsîr, kelâm ve fıkıh âlimlerinin büyüklerinden. İsmi, Abdürrahmân bin Ali’dir. Aslen Amasyalıdır. Ebû İshak Kâzrûnî neslindendir. Babası, Divrikli-zâde Şemseddîn Müeyyed Çelebi’nin oğlu Alâeddîn Ali Çelebi’dir. Bu aile, daha sonra Müeyyed-zâde lakabiyle tanındı. Abdürrahmân Çelebi’nin babası Alâeddîn Ali Çelebi, Amasya’da Yakut Paşa zaviyesinde vazîfe yapıyordu. … Devamını oku