HATTAT HÂFIZ OSMAN EFENDİ

Osmanlı Devleti’nde yetişen âlim, velî ve büyük hattatlardan. 1052 (m. 1642) senesinde İstanbul’da doğdu. Babası, Haseki Câmii’nin müezzini Ali Efendi idi. Zamanının hat üstadı olması sebebiyle, ilmi yönden çok hattâtlığı ile meşhûr oldu. Osmanlı Devleti’nin en meşhûr hattâdı Şeyh Hamdullah Efendi’den yüz sene sonra gelip, onun gibi yeni bir çığır açtığı için; “Şeyh-i sânî” (ikinci … Devamını oku

HASEN SEZÂÎ

İslâm âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Hasen bin Ali, mahlası Sezâî olup, bu mahlası Niyâzî-i Mısrî’nin (r.aleyh) işâreti ile almıştır. Tasavvufta Gülşenî yoluna mensûb idi. 1080 (m. 1669) senesinde Gördes veya Gördos isimli beldede doğdu. Bu belde Anadolu’da bulunan Gördes olmayıp, Yunanistan’da bulunan ve şimdiki ismi Korent olan şehrin Osmanlı idâresinde olduğu zamanlardaki ismidir. Hasen … Devamını oku

HÂDİMÎ

Anadolu’da yaşayan fıkıh ve tasavvuf âlimlerinin büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Mustafa olup, Konya’nın Hadim kasabasında 1113 (m. 1701) senesinde doğdu. Künyesi Mevlânâ Ebû Sa’îd’dir. Önce babasından, sonra zamanın büyük âlimlerinden ilim tahsil etti. Pâdişâh Üçüncü Ahmed Hân’ın iltifâtına mazhar oldu. 1176 (m. 1762) senesinde doğduğu yer olan Hâdim’de vefât etti. Mevlânâ Ebû Sa’îd Muhammed Hâdimî’nin … Devamını oku

GULÂM MUHAMMED MA’SÛM

Evliyânın büyüklerinden. Muhammed Ma’sûm Fârûkî’nin torunlarından Şeyh Muhammed İsmâilî’nin ikinci oğludur. Doğum târihi bilinmemekte olup, 1161 (m. 1748) senesinde doksan yaşını geçmiş olduğu hâlde, Ramazân-ı şerîf bayramı gecesi vefât etti. Tasavvufda pek yüksek derecede olup, Kutb-ül-aktâb idi. İmâm-ı Rabbânî Müceddîd-i elf-i sânî hazretlerinin evlâdından bu torununun, zamanında bulunanlar arasında yüksek bir yeri vardı. Kayyûmluk, gavslık … Devamını oku

FEYZULLAH EFENDİ-ZÂDE ES-SEYYİD ŞEYH MUSTAFA EFENDİ

Osmanlılar devrinde yetişen âlimlerden. Osmanlı şeyhülislâmlarının altmışüçüncüsüdür. İsmi Mustafa’dır. Kırkaltıncı şeyhülislâm Erzurumlu Seyyid Feyzullah Efendi’nin oğludur. Feyzullah Efendi-zâde diye bilinir. 1090 (m. 1679) senesinde İstanbul’da doğdu. 1158 (m. 1745) senesinde yine İstanbul’da vefât etti. Üsküdar’da, Mirzâ-zâde Mehmed Efendi’nin kabrinin yanında medfûndur. İlk eğitim ve öğrenimini babasından gördükten sonra, zamanının âlimlerinden ilim tahsil etti. İlmi, yüksek … Devamını oku

FEYZULLAH EFENDİ-ZÂDE ES-SEYYİD MURTAZÂ EFENDİ

Osmanlılar devrinde yetişen âlimlerden. Osmanlı şeyhülislâmlarının altmışdokuzuncusudur. İsmi Murtazâ’dır. Kırkaltıncı şeyhülislâm Feyzullah Efendi’nin oğlu ve altmışüçüncü şeyhülislâm Feyzullah Efendi-zâde Mustafa Efendi’nin kardeşidir. Feyzullah Efendi-zâde diye bilinir. 1106 (m. 1694) senesinde İstanbul’da doğdu. 1171 (m. 1757) senesinde İstanbul’da vefât etti. Eyyûb Sultan civârında, annesinin kabri yanına defnedildi. İlk eğitim ve öğrenimini babasından gördü. Zamanın âlimlerinden aklî … Devamını oku

FEYZULLAH EFENDİ

Osmanlı âlimlerinden ve şeyhülislâmlarından. İsmi Feyzullah’tır. Şems-i Tebrîzî hazretlerinin soyundandır. Seyyid olup, Erzurum müftîsî Seyyid Muhammed bin Muhammed’in oğludur. Pâdişâh ve şehzâde hocalığı ile şeyhülislâmlık vazîfelerinde bulunduğu için, “Câmi-ur-riyâseteyn” ünvanıyla tanınmıştır. 1115 (m. 1703) senesinde Edirne’de Yeniçeriler tarafından şehîd edildi. Küçük yaşından i’tibâren ilim tahsîline yönelip, babasından ve dayısının oğlu Molla Abdülmün’im’den; Kur’ân-ı kerîm, Arabça, … Devamını oku

FAKÎRULLAH

Anadolu’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi, İsmâil bin Kâsım bin Abdülcemâl’dir. Fakîrullah diye tanınır. 1067 (m. 1656) senesinde Siirt’in Tillo kasabasında dünyâya geldi. Babasının yerine müderrislik yaparak binlerce talebe yetiştirdi. Tasavvuf yolunda yükselerek evliyâlıkta Gavs makamı denilen üstün derecelere sahip oldu. 1147 (m. 1734) senesinde doğduğu yer olan Tillo’da vefât etti. Dedesi Molla Abdülcemâl, Peygamber efendimizin … Devamını oku

ES’AD HOCA EFENDİ (Yanyalı)

Osmanlı Devleti’nde yetişen din ve fen âlimi. İsmi, Muhammed Es’ad bin Ali veya Es’ad bin Muhammed bin Ali’dir. Bugün Arnavutluk sınırları dahilindeki Yanya şehrinde doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. Yanyalı Hoca Es’ad Efendi nâmıyla meşhûr oldu. 1143 (m. 1730) senesinde vefât etti. İlim sahibi bir aileye mensûb olan Hoca Es’ad Efendi, din ve âlet ilimlerini, memleketinde, … Devamını oku

ES’AD EFENDİ (Ebû İshak Efendi-zâde Muhammed)

Osmanlı âlimlerinden. Altmışyedinci Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi, Muhammed Es’ad’dır. Şeyhülislâm Ebû İshak İsmâil Efendi’nin oğlu, yine Şeyhülislâm İshak Efendi’nin birâderidir. Ebû İshak Efendi-zâde diye bilinir. 1096 (m. 1685) senesinde İstanbul’da doğdu. 1166 (m. 1753) senesinde İstanbul’da vefât etti. İstanbul’da Sultan Selîm civarında babası tarafından yaptırılan İsmâil Ağa Câmii’nin bahçesinde, babasının kabri yanına defnedildi. Küçük yaştan i’tibâren, … Devamını oku

EBÜ’L-MEVÂHİB EL-HANBELÎ (İbn-i Bedr el-Müftî)

Şam’da yetişen Hanbelî mezhebi âlimlerinden ve müftî. İsmi, Muhammed bin Abdülbâki bin Abdülbâki bin Abdülkâdir bin Abdülbâki bin İbrâhim bin Ömer bin Muhammed el-Ba’lî ed-Dımeşkî olup, dedelerine nisbetle; İbn-ül-Bedr ve İbn-i Fakîh diye tanınır. Künyesi, Ebü’l-Mevâhib’dir. 1044 (m. 1634) senesi Receb ayında Dımeşk’da (Şam’da) doğdu. Orada yetişti. 1126 (m. 1714) senesi Şevval ayının yirmidokuzunda Çarşamba … Devamını oku

EBÛ SA’ÎD-ZÂDE FEYZULLAH FEYZÎ EFENDİ

Osmanlı âlim ve şâirlerinden. Osmanlı şeyhülislâmlarının kırkyedincisidir. İsmi Feyzullah’tır. Ebû Sa’îd-zâde Feyzullah Efendi diye tanınmıştır. Şiirlerinde “Feyzî” mahlasını kullanmıştır. Yirmialtıncı şeyhülislâm Es’ad Efendi’nin torunu, yirmidokuzuncu şeyhülislâm Ebû Sa’îd Efendi’nin oğludur. 1040 (m. 1630) senesinde İstanbul’da doğdu. 1110 (m. 1698) senesinde İstanbul Fındıklı’daki evinde vefât etti. Eyyûb Sultan civarındaki aile mezarlığına defnedildi. Küçük yaşından i’tibâren babası … Devamını oku