HAMZA KARAMÂNÎ (Hamza Mahmûd)

Fâtih Sultan Mehmed Hân devri tefsîr âlimlerinden. İsmi, Hamza bin Mahmûd el-Karamânî’dir. Lakabı Nûreddîn’dir. Kaynaklarda doğum târihi bildirilmeyen Karamânî, 871 (m. 1468) yılında vefât etti. Asrının âlimlerinden, tefsîr, hadîs ve diğer dînî ilimleri tahsil etti. Din bilgileri ve fen bilgilerinin her birinde yüksek derecelere erişti. İlminin çokluğu ile temayüz ederek akranlarından öne geçti, ömrünü, ders … Devamını oku

HÂMİD-İ AKSARÂYÎ (Somuncu Baba)

Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında Anadolu’da yetişen evliyânın ve âlimlerin büyüklerinden. “Somuncu Baba” lakabıyla tanındı. 750 (m. 1349) senesinde Kayseri’de doğdu. Babasının ismi Şemseddîn Mûsâ’dır. Tefsîr, fıkıh ilimlerinde ve tasavvufda çok yükseldi. Hızır aleyhisselâm ile sohbet ederdi. 815 (m. 1412) senesinde Aksaray’da vefât etti. İlk tahsilini babasından aldı. Babasının vefâtından sonra Şam’a giderek, “Hankâh-ı Bâyezîdiyye” de … Devamını oku

HALVÂÎ (Yûsuf bin el-Hasen)

Tefsîr, usûl, hadîs ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Yûsuf bin el-Hasen bin Mahmûd olup, lakabı İzzüddîn’dir. Halvâî diye bilinir. 730 (m. 1330) yılında doğdu. 802 (m. 1400) yılında Cezîre’de vefât etti. Aslen Saraylı olup, önce memleketinde ilim öğrendi. İlk tahsilini bitirdikten sonra, zamanının büyük âlimlerinden Celâleddîn Kazvînî, Behâeddîn Hûnecî, Adûdüddîn ve başkalarından ilim tahsil … Devamını oku

HALEBÎ

Fıkıh, kelâm ve nahiv âlimi. İsmi, Muhammed bin Ömer el-Halebî olup lakabı Sirâcüddîn’dir. Doğum târihi bilinmemektedir. 850 (m. 1446) senesinde Edirne’de vefât etti. Oraya defnedildi. Timur Hân, Haleb ve civarını fethedip geri dönerken, Muhammed bin Ömer el-Halebî’yi de beraberinde Mâverâünnehr’e götürdü. Zira o, âlimleri sever ve himâye ederdi. Halebî, oradaki âlimlerle görüştü ve onlardan çok … Devamını oku

HAFÎD İBNİ MERZÛK

Cezayir’de bulunan Tilmsân şehrinde yetişen İslâm âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Muhammed bin Ahmed bin Muhammed bin Muhammed bin Ebî Bekr bin Muhammed bin Merzûk olup, nisbeti; Acîsî, Tilmsânî ve Mâlikî’dir. Künyesi Ebû Abdullah ve lakabı Şemsüddîn’dir. Hafîd İbni Merzûk veya kısaca İbn-i Merzûk diye tanınmıştır. Tilmsân’ın meşhûr fıkıh âlimlerinden olan … Devamını oku

HACI PAŞA (Aydınlı)

Yıldırım Bâyezîd devri âlimlerinden. İsmi, Hıdır bin Ali bin Hattâb olup, Hâcı Paşa diye meşhûr oldu. Celalüddîn lakabı verildi. Aslen Aydınlıdır. Anadolu’da ilim tahsil ettikten sonra Mısır’a gitti. Büyük âlim Ekmelüddîn. Bâbertî’den yüksek din bilgilerini öğrendi. Hanefî mezhebi fıkıh bilgilerinde âlim oldu. Mübârek Şah Mantıkî’den de aklî ilimleri tahsil etti. Aklî ve naklî ilimlerde tahsilini … Devamını oku

HÂCI BAYRAM-I VELÎ

İstanbul’u, Fâtih Sultan Mehmed Hân’ın fethedeceğini müjdeleyen büyük velî. İsmi. Nu’mân bin Ahmed bin Mahmûd olup, lakabı Hacı Bayram’dır. 753 (m. 1352)’de, Ankara ilinin Çubuk çayı üzerindeki Zülfadl (Sol-Fasol) köyünde doğdu. Hâmid-i Aksarâyî’den (Somuncu Baba) feyz alarak, zâhirî ve bâtınî ilimlerde üstün derecelere yükseldi. Tasavvufta Bayramî tarikatını (yolunu) kurdu. Fâtih Sultan Mehmed Hân’ın hocası Akşemseddîn … Devamını oku

HACI ABDULLAH

Evliyânın meşhûrlarından. Hacı Halîfe ismiyle de tanınmıştır. Doğum târihi bilinmemekte olup, 896 (m. 1490) senesinde vefât etti. Aslen Kastamonulu olup, orada yetişmiştir, önce zâhir ilimleri denilen ilimlerde yetişti. Sonra Fakih Şeyh Tâcüddîn İbrâhim bin Bahşî’nin sohbetine gidip, tasavvuf yoluna girdi. Tasavvufda yetişip, yüksek mertebelere kavuştu. Hocası, bu husûsta ona icâzet verdi. Hocasının vefâtından sonra da … Devamını oku

HÂCE HASEN ATTÂR

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Hasen bin Alâüddîn Muhammed bin Muhammed Buhârî olup, Hâce Hasen Attâr diye tanınır. Silsile-i âliyye büyüklerinden Alâüddîn-i Attâr’ın ( radıyallahü anh ) oğludur. Anne tarafından dedesi, Şâh-ı Nakşibend Behâüddîn-i Buhârî hazretleridir. Buhâra’da yetişen Hâce Hasen’in doğum târihi tesbit edilememiştir. 826 (m. 1423) senesi Zilhicce ayının onunda kurban bayramı gecesi Şîrâz’da vefât etti. … Devamını oku

HÂCE ALÂÜDDÎN GONCDÜVÂNÎ

Buhârâ’da yetişen tasavvuf büyüklerinden. Şâh-ı Nakşibend Behâüddîn-i Buhârî hazretlerinin talebelerinin yükseklerindendir. İsmi, Alâüddîn, nisbeti Goncdüvânî’dir. Buhâra’da Goncdüvan köyünde doğup yetişen Hâce Alâüddîn’in, doğum ve vefât târihleri ve hâl tercümesi hakkında fazla ma’lûmât bulunamamıştır. Dokuzuncu asrın ortalarında vefât ettiği bilinmektedir. Mübârek kabri, Buhârâ’nın güneyinde bulunan Fîl-i Merze isimli beldenin ortasındaki bir tepeciğin üzerindedir. Gençliğinde Behâüddîn-i Buhârî … Devamını oku

HÂCE ABDULLAH EL-İSFEHÂNÎ EL-İMÂMÎ

Mâverâünnehr’de yetişen âlimlerin büyüklerinden. İsmi, Hâce Abdullah-i İsfehânî’dir. İsfehân’da yaşadığı için, Abdullah İsfehânî olarak tanındı. Doğum ve vefât târihleri kesin olarak tesbit edilememiştir. Fakat dokuzuncu asrın ikinci yarısında vefât ettiği bilinmektedir. Büyük âlim Alâüddîn-i Attâr’ın ( radıyallahü anh ) talebelerindendir. Sünnet-i seniyyeye yapışmada ve dînin emirlerini yerine getirmede çok gayretli ve ihtiyâtlı idi. Çok kerâmetleri … Devamını oku

GAZZÎ

Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Ahmed bin Abdullah bin Bedr el-Âmirî olup, künyesi Ebû Nuaym’dir. Lakabı ise Şihâbüddîn’dir. El-Gazzî nisbetiyle meşhûr olmuştur. 770 (m. 1368) senesinde Filistin bölgesinde bulunan Gazze’de doğdu, 822 (m. 1419) senesinde Mekke-i mükerremede vefât etti. Mekke-i mükerremede Muallâ kabristanına defnedildi. Gazzî, Gazze’de büyüdü. Küçük yaşında Kur’ân-ı kerîmi ezberledi. Biraz büyüyünce, “Tenbîh” … Devamını oku