MENKÛBERS MÜSTENSIRÎ

Hanefî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi, Ebû Şücâ olup ismi Menkûbers bin Yalınkılıç Abdullah’tır. Cemâlüddîn ve Necmüddîn lakabları verildi Müstensırî nisbet edildi. 652 (m. 1254) yılında vefât etti. Babasının isminden Türk asıllı olduğu anlaşılan Ebû Şücâ Menkûbers Müstensıri’nin hayâtı hakkında, eserlerinin üzerinde yazılan müellif isminden başka bilgiye rastlanmamaktadır. Eserlerinin hepsi de Hanefî mezhebine dâirdir. Eserlerinden: “Mukaddimet-üs-salât”, … Devamını oku

MECDÜDDÎN İBNİ ESÎR (Mübârek bin Muhammed)

Şafiî mezhebi fıkıh, tefsîr ve hadîs âlimi. İsmi, Mübârek bin Muhamed bin Muhammed bin Abdülkerîm Şeybânî’dir. Künyesi Ebü’s-Se’âdât olup, lakabı, Mecdüddîn’dir. İbn-i esîr Cezeri diye bilinir. 544 (m. 1149) senesinde Cezîre-tübnü Ömer denilen yerde doğup, 606 (m. 1210) senesinde, Zilhicce ayının başlarında Musul’da vefât etti. Vefeyât-ül-a’yân isimli kitapta şöyle der: Cezîre-tübnü Ömer, Musul’un yukarısında Dicle … Devamını oku

MAHMÛD ZENCÂNÎ

Şafiî mezhebi fıkıh, hadîs ve tefsîr âlimlerinden. İsmi, Mahmûd bin Ahmed bin Mahmûd olup, Künyesi Ebü’l-Menâkıb’dır. 656 (m. 1258) senesinde Bağdad hâdisesinde (Moğol istilâsında) şehid düştü. Nâsır Ladînillah’dan icâzetle rivâyette bulundu. Çeşitli ilimlerle meşgûl oldu. Fetvâlar verdi. Zehebî ondan; “İlim deryasında çok derinleşmişti” diye bahsetti. İbn-i Neccâr ise, Mahmûd Zencânî hakkında şöyle der: “Mahmûd Zencânî, … Devamını oku

MAHMÛD BUHÂRÎ

Usûl ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Mahmûd bin Ahmed bin Abdülazîz bin Ömer bin Mâze’dir. 551 (m. 1156) yılında veya daha önce doğduğu söylenmektedir. Doğduğu ve ilim öğrenip öğrettiği yer olan Buhârâ’ya nisbetle Buhârî denildi. İslâmiyete hizmetlerinden dolayı Burhânüddîn lakabı verildi. 616 (m. 1219) yılında Buhârâ’da vefât etti. Baba ve dedeleri de büyük âlimlerden … Devamını oku

MA’TÛK EL-BÂIŞKÎ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Ma’tûk el-Bâışkî’dir. Musul’un Bâışka köyündendir. Hicri yedinci asrın sonlarında vefât etti. Şeyh Yûnus el-Kanâ el-Mardinî’nin talebesidir. Çok kerâmetleri görüldü. Takvâ, zühd, vera’ sahibi bir zât idi. Menkıbeleri çoktur. Şöyle anlatılır: “Moğol ordusu Bağdad’a girdiğinde, vezir, Moğol ordusunun başındaki zâlim Hülâgu’ya haber gönderip, kardeşi Menkûd’un Moğol ordusunun başında Şam taraflarına gitmesinin iyi olacağı … Devamını oku

KUTBÜDDÎN-İ BAHTİYÂR KÂKÎ

Hindistan’da yetişen evliyânın büyüklerinden. Asıl ismi, Bahtiyâr el-Ûşî Dehlevî, lakabı Kutbüddîn’dir. Ayrıca Kutb-ül-aktâb, Kutb-ül-İslâm, Melik-ül-Meşâyih, Sultân-üt-tarikat, Bürhân-ül-hakîkat, Reîs-üs-sâlikîn, İmâm-ül-âmilîn, Sirâc-ül-evliyâ ve Tâc-ül-esfiyâ diye de tanınır. Seyyiddir. Hazreti Ali’ye kadar olan nesebi şöyledir: Hâce Kutbüddîn Bahtiyar Ûşî bin Mûsâ bin Ahmed bin Kemâleddîn bin Muhammed bin Ahmed bin İshâk Hasen bin Ma’rûf bin Ahmed Çeştî bin … Devamını oku

KUTBÜDDÎN KASTALÂNÎ

Hadîs ve fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Ali el-Kaysî’dir. Künyesi Ebû Bekr, lakabı Kutbüddîn Kastalânî’dir. Aslen Tevzerli olup, 614 (m. 1218)’de Mısır’da doğdu. 686 (m. 1287) senesinde vefât etti. Mekke’de büyüyüp, yetişti. Bağdad, Mısır, el-Cezîre ve Şam’da zamanın âlimlerinden ilim öğrendi. Ayrıca edîb olup, aynı zamanda tasavvufta da yetişmiş bir zâttır. Babasından, Şeyh … Devamını oku

KURTUBÎ (Muhammed bin Ahmed)

Müfessirlerin (tefsîr âlimlerinin) büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Ebî Bekr bin Ferh Endülüsî’dir. Künyesi Ebû Abdullah olup, Kurtubî diye bilinir. Doğum târihi kesin bilinmemektedir. Mısır’da Münyet-i Benî-Hasîb’de ikâmet etti ve 671 (m. 1272) târihinde vefât etti. Kurtubî, Endülüslü Mâlikî âlimlerinin büyüklerindendir. İbn-i Revvâc, İbn-i Cümmeyzî, Müslim hadîs kitabının bir kısmını şerh eden Ebû Abbâs … Devamını oku

KEVÂŞÎ (Ahmed bin Yûsuf)

Müfessir ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi Ebü’l-Abbâs Mûsulî’dir. 590 (m. 1194) senesinde doğdu. 680 (m. 1280)’da vefât etti. Babasından ve Ebü’l-Hasen’den ve Dımeşk’a gidip, Sahâvî’den ilim öğrendi. Arab lisânında, kırâat ve tefsîr ilminde iyi yetişti. Sâlih, sâdık ve zâhid bir zât idi. Sultan onun ziyâretine gelirdi. “Tefsîr-i kebîr”, “Tefsîr-i sagîr adlı iki tefsîri ve … Devamını oku

KEMÂLÜDDÎN İBN-İ ADÎM (Ömer bin Ahmed)

Hanefî mezhebi fıkıh, hadîs ve târih âlimi. İsmi, Ömer bin Ahmed bin Hibetullah bin Muhammed bin Hibetullah’tır. Künyesi Ebü’l-Kâsım olup, lakabı Kemâlüddîn’dir. İbn-i Adîm diye bilinir. 588 (m. 1192) senesinde Haleb’de doğup, 660 (m. 1262) târihinde Kâhire’de vefât etti. Dedeleri, dört nesil Şam kadılığı yapmış olan İbn-i Adîm’in babası da Şam kadısı idi. Babasından, amcası … Devamını oku

KÂSIM BİN HÜSEYN EL-HAREZMÎ

Fıkıh, nahiv ve lügat âlimi. İsmi, Kâsım bin Hüseyn bin Muhamed el-Harezmî olup, künyesi Ebû Muhammed’dir. Lakabı Sadr-ül-efâdıl’dir. Aslen Harezmli olan Kâsım bin Hüseyn, 555 (m. 1160) senesinde doğdu. Güzel ahlâk sahibi, güler yüzlü, hoş sohbet bir zât idi. 617 (m. 1220) senesinde vefât etti. Kâsım bin Hüseyn, Ebü’l-Feth Yâsir bin Abdüsseyyid el-Mutarrizî, Burhâneddîn Nasır … Devamını oku

KARÂFÎ

Mâlikî mezhebi fıkıh ve tefsîr âlimi. Künyesi Ebü’l-Abbâs olup ismi, Ahmed bin Ebi’l-Alâ İdrîs bin Abdürrahmân bin Abdullah İbni Yelin’dir. Aslen Karâfe bölgesinden olduğu için “Karâfî” diye tanınan Ahmed bin İdrîs, 626 (m. 1228) yılında Mısır’da doğdu. Mâlikî fıkhında ihtisas sahibi oldu. Bu husûsta zamanının tek âlimi olan Ahmed bin İdrîs, 684 (m. 1285) yılında … Devamını oku