EBÛ BEKR BÂKILLÂNÎ

Kelâm âlimlerinin meşhûrlarından. İsmi, Muhammed bin Tayyib bin Muhammed bin Ca’fer’dir. Künyesi Ebû Bekr, lakabı Bâkıllânî el-Eş’arî’dir. 338 (m. 950) senesinde Basra’da doğdu. Doğum târihinde ihtilâf edilmiştir. 403 (m. 1013)’de Bağdad’da vefât etti. Kelâm âlimleri arasında “Kâdı” ünvanı ile meşhûr olmuştur. İlimdeki üstünlüğünden dolayı da “Lisân-ül-ümme” Ümmetin sözcüsü, “Şârim-ül-İslâm” İslâmın keskin kılıcı lakâbları verilmiştir. Bâkıllânî … Devamını oku

EBÛ AMR DÂNÎ

Tefsîr, kırâat, hadîs, nahiv ve Arabî ilimler ve Mâlikî fıkıh âlimi, şâir. Künyesi Ebû Amr olup ismi Osman bin Saîd bin Ömer’dir. Emevîlerin azâdlı kölelerinden olduğu için Emevî, Kurtuba’ya nisbetle Kurtubî, doğduğu ve yerleştiği yer olan Dâniye’ye nisbetle de Dâni denildi. Önceleri “İbn-i Sayrafi” diye, sonraları Dânî nisbetiyle meşhûr oldu. 371 (m. 981) yılında doğdu. … Devamını oku

EBÛ ALİ ZÜCCÂCÎ (Hasen bin Muhammed)

Hadîs ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi Ebû Ali olup ismi Hasen bin Muhammed bin Abbâs’dır. Taberî ve Züccâcî nisbet edildi Doğum târihi bilinmemektedir. Ancak 401 (m. 1011) yılında veya daha sonra vefât ettiği bildirilmektedir. Birçok âlimden ilim öğrenen Ebû Ali. Züccâcî, meşhûr âlim ve vâ’iz Ebü’l-Abbâs Ahmed bin Kass’ın talebesi olarak tanınır. Bağdad’da yıllarca … Devamını oku

EBÛ ALİ SİNCÎ (Hüseyn bin Şuayb)

Şafiî fıkıh âlimi. İsmi, Hüseyn bin Şuayb bin Muhammed es-Sincî el-Mervezî, künyesi Ebû Ali’dir. Mervli âlimlerdendir. Merv’in köylerinden Since nisbetle Sincî denildi. Doğum târihi bilinmemektedir, İlim tahsili için ba’zı memleketlere gitti. Pekçok eser tasnif etti. 430 (m. 1039) senesinde vefât etti. Merv’de hocası Kaffâl’in kabri yanına defnedildi. Küçük yaşta ilim tahsiline başlayan Ebû Ali Sincî, … Devamını oku

EBÛ ALİ FÂRMEDÎ

Horasan’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi, Fadl bin Muhammed’dir. 433 (m. 1042) senesinde doğdu. Yaşadığı devrin âlimleri arasında bir tane idi. Zâhirî din ilimlerini, Ebü’l-Kâsım Kuşeyrî hazretlerinden öğrendi. Ayrıca Ebû Abdullah Muhammed bin Muhammed Şirâzî, Ebû Mensûr Temimî, Ebû Abdurrahmân Neylî, Ebû Osman Sabûnî ve daha başka âlimlerden de ilim tahsil etti. Sözü, nasihatları pek te’sîrli … Devamını oku

EBÛ ALİ EN-NESEFÎ

Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinin büyüklerinden. İsmi, Hüseyn bin Hızır bin Muhammed bin Yûsuf en-Nesefî el-Buhârî olup, künyesi Ebû Ali’dir. Fıkıh ilminde, zamanında bulunan âlimlerin en büyüklerinden idi. Aslen Buhârâ’nın Feşîderc köyündendir. İlim öğrenmek için seyahatler yapıp, çeşitli yerlere gitti. Oralarda bulunan âlimler ile görüşüp kendilerinden ilim öğrendi. Bu seyahatleri sırasında Kûfe, Mekke, Hemedan, Rey, Merv … Devamını oku

EBÛ ALİ DEKKAK

Nişâbûr’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi, Hasen bin Muhammed olup, künyesi Ebû Ali Dekkak’dır. Zamanında bulunan âlimlerin önderiydi. Zamanında bulunan evliyânın bir çoğu ile görüşüp sohbet etti. Ebü’l-Kâsım Nasrabâdî’nin talebesi ve Ebü’l-Kâsım Kuşeyrî’nin kayınpederi ve üstadı idi. 405 (m. 1014) senesi Zilka’de ayında Nişâbûr’da vefât etti. Gayet açık ve çok güzel konuşurdu. İnsanların dünyâ ve âhıret … Devamını oku

EBÛ ABDURRAHMÂN ES-SÜLEMÎ

Horasan’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Hüseyn es-Sülemî [veya Selemî] el-Ezdî en-Nişâbûrî olup, künyesi Ebû Abdurrahmân’dır. Şafiî mezhebi fıkıh, tefsîr, hadîs, lügat, târih ve diğer ilimlerde büyük âlim idi. Evliyânın büyüklerinden Ebû Amr-ı Nüceyd’in torunudur. Babası ve annesi de, tasavvuf yolunda yüksek derece sahibi idiler. Sülemî ( radıyallahü anh ), 330 (m. 942) senesi … Devamını oku

EBÛ ABDULLAH HALÎMÎ

Mâverâünnehr’de yetişen hadîs ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi Ebû Abdullah olup, adı Hüseyn bin Hasen bin Muhammed bin Hâlim el-Buhârî’dir. 338 (m. 949) senesinde Buhârâ’da doğdu. Orada yetişti ve kadılık yaptı. Ebû Abdullah Halimi, aynı zamanda mütekellim ve edîb idi. 403 (m. 1012) senesi Rebî’ul-evvel ayında vefât etti. Ebû Abdullah Halimi; Ebû Bekr el-Kaffâl, … Devamını oku

EBÛ ABDULLAH ET-TAKÎ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Fadl bin Muhammed et-Takî es-Sicistânî el-Hirevî olup, künyesi Ebû Abdullah’tır. Zâhirî ve bâtınî ilimlerde derin âlim idi. Mûsâ bin İmrân Cirfeti’nin ( radıyallahü anh ) talebesidir. 416 (m. 1025) senesi Safer ayının birinci günü vefât etti. Şeyhülislâm Abdullah-i Ensârî ( radıyallahü anh ) buyurdu ki: “Ebû Abdullah et-Takî ( radıyallahü … Devamını oku

EBÛ ABDULLAH EL-MEHÂÎ

Fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebû Abdullah olup ismi, Ca’fer bin Abdürrahîm el-Mehâî’dir. Cünd şehrine yakın bir yerde ikâmet etti. Açık kerâmetleri görüldü. 460 senesinde, oturduğu köyde vefât etti. Fıkıh ilmi üzerine birçok eser yazdı. Ebû Abdullah, çok ibâdet eden, zühd sahibi, sâlih, haram ve şüphelilerden kaçmasıyla meşhûr bir âlim idi. Birçok âlim, kendisinden fıkıh ilmi öğrendi. … Devamını oku

DEBBÛSÎ (Kâdı Abdullah bin Ömer el-Buhârî)

Hanefî mezhebi, fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebû Zeyd olup ismi Abdullah bin Ömer bin Îsâ ed-Debbûsî’dir. Buhârâ’nın meşhûr yedi kadısından biridir. Hılâfiyat ilminin (mukayeseli hukukun) kurucusudur. 430 (m. 1039) yılında vefât etti. Debbûsî, dört mezhebin fıkhını Ebû Ca’fer bin Abdullah’dan tahsil etmiştir. Mâverâünnehr’in en meşhûr fıkıh âlimlerinden olan Debbûsî, Buhârâ ve Semerkand’da büyük zâtlarla birçok ilmî … Devamını oku

CA’FER BİN AHMED ES-SERRÂC

Bağdad’da yetişen büyük hadîs âlimlerinden. Künyesi Ebû Muhammed olup ismi, Ca’fer bin Ahmed bin Hüseyn bin Ahmed bin Ca’fer es-Serrâc el-Kâr-ül-Bağdâdî’dir. Ca’fer bin Ahmed hazretleri, 417 (m. 1026) senesi sonlarında Bağdad’da doğdu. 500 (m. 1106) senesi Safer ayı yirmibirinci Pazar gecesi vefât etti. Bâb-ı ebruz denilen yere defnolundu. Ca’fer bin Ahmed, hadîs, kırâat, nahiv, lügat … Devamını oku