MUHAMMED BİN ALİYYÂN EN-NESEVÎ

Evliyânın büyüklerinden. Bisme ilinin önde gelen âlimlerinden idi. Ebû Osman Hayrî ve Cüneyd-i Bağdâdi’nin sohbetlerinde bulundu ve onlardan ders aldı. Muhammed bin Aliyyân ma’rifet ehlinin imâmı idi. Himmeti yüksek ve kerâmetleri açık bir âlim idi. Kerâmetlerini hiç gizlemezdi. Muhammed bin Aliyyân’ın doğum ve vefât târihleri bilinmemekle beraber, dördüncü asırda yaşamıştır. Şöyle anlatılır: “Birgün aklına bir … Devamını oku

MUHAMMED BİN AHMED EL-EZHERÎ

Şafiî mezhebi âlimlerinden. Tefsîr, fıkıh ve lügat ilimlerinin inceliklerine vâkıf olan yüksek bir âlimdir. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Ezher bin Talha bin Nûh bin Ezher el-Hirevî el-Ezherî el-Lügavî’dir. Künyesi, Ebû Mensûr’dur. Horasan’a bağlı Herat kasabasında doğdu. Doğum târihi 282 (m. 895) senesi olup, 370 (m. 980) senesinin Rabî-ül-âhır ayında Herat’da vefât etti. Ebû Mensûr-i … Devamını oku

MUHAMMED BİN AHMED DEVLÂBÎ

Hadîs âlimlerinden. Künyesi Ebû Beşîr-er-Râzi ed-Devlâbî’dir. 320 (m. 932) senesinde Mekke ile Medine arasında Arci denilen yerde vefât etti. Hadîs ilminde hafız derecesinde âlim idi. Ya’nî, yüzbin hadîs-i şerîfi senetleriyle birlikte ezbere bilirdi. Kendilerinden hadîs-i şerîf işitip rivâyet ettiği zâtlar; Muhammed bin Beşâr, Ahmed bin Abdülcebbâr, Hârûn bin Sa’îd el-Eylî, Ahmed bin Ebî Şerîh er-Râzi, … Devamını oku

MUHAMMED BİN AHMED

Hanbelî mezhebi âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Sâlih bin Ahmed bin Hanbel’dir. Kendisi, İmâm-ı Ahmed bin Hanbel’in oğlu Sâlih’in torunudur. Künyesi, Ebû Ca’fer’dir. Büyük bir hadîs âlimidir. Babası Ahmed bin Sâlih ve onun; amcası Abdullah bin Ahmed ile daha birçok âlimden ilim öğrendi. Birçok hadîs-i şerîf rivâyet etti. 330 (m. 942) senesinde vefât etti. … Devamını oku

MUHAMMED BİN ABDÜLMELİK

Hadîs ve fıkıh âlimi. Künyesi, Ebû Abdullah, ismi, Muhammed bin Abdülmelik bin Eymen’dir. Hadîs hafızı olan Muhammed bin Abdülmelik, 252 (m. 866) yılında Kurtuba’da doğmuştur. Gerek kendi memleketinde, gerekse Irak’ta ve Mısır’da ilim tahsili yapan Muhammed bin Abdülmelik, Kurtuba’nın meşhûr âlimlerinden olmuştur. İsmi her tarafa yayılmış ve Kurtuba câmiinde hocalık yapmıştır. Fakîh, müftî ve sika … Devamını oku

MUHAMMED BİN ABDULLAH EŞ-ŞÂFİÎ

Hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Abdullah bin İbrâhîm bin Abdeveyh bin Mûsâ bin Beyân el-Bezzâr el-Bağdâdî’dir. Künyesi Ebû Bekr olup, Şafiî lakabıyla tanınır. 260 (m. 874) senesi Cemâzil-evvel veya âhır ayında Cibâl’de doğdu. İlim tahsil etmek ve talebe yetiştirmek için Cezîre ve Mısır’a seyahatler yaptı. Bağdâd şehrine yerleşti. 354 (m. 965) senesi Zilhicce ayında 95 … Devamını oku

MUHAMMED BİN ABDULLAH EBHERÎ

Hadîs, kırâat, nahiv ve Mâlikî fıkıh âlimi. Künyesi, Ebû Bekr olup, ismi Muhammed bin Abdullah bin Muhammed bin Sâlih bin Ömer bin Hafs bin Ömer bin Mus’ab bin Zübeyr bin Sa’d bin Ka’b bin İbâd bin Nizâl bin Merre bin Ubeyd bin Haris bin Amr bin Ka’b bin Sa’d bin Zeyd Menât bin Temîm’dir. Kazvin … Devamını oku

MUHAMMED BİN ABDULLAH CEVZEKÎ

Hadîs âlimlerinden. Künyesi Ebû Bekr Nişâbûrî’dir. 300 (m. 913)’de Nişâbûr’un Cevzek köyünde doğdu. 388 (m. 998) senesinde 82 yaşında vefât etti. Zamanının meşhûr âlimlerinden olup, hafız derecesinde ya’nî yüzbin hadîs-i şerîfi senetleriyle ezbere bilen bir âlimdi. Kendilerinden hadîs-i şerîf işitip rivâyet ettiği âlimler; Ebû Abbâs es-Serrâc, Ebû Abbâs Esâm, Ebû Nuaym bin Adî el-Cürcânî, Ebû … Devamını oku

MUÂFÂ BİN ZEKERİYYÂ BİN TARÂR

Fıkıh âlimlerinin büyüklerinden. Künyesi Ebü’l-Ferec’dir. İbn-i Tarâr diye bilinir. 303 (m. 915) târihinde doğup, 390 (m. 1000) senesinde vefât etmiştir. Begâvî’nin, İbn-i Ebî Dâvûd ve İbn-i Sa’îd’in derslerini dinledi. İbn-i Şenbüz, Ebû Muzahim el-Hakânî, Ebû Îsâ Bekkâr ve daha başka âlimlerin huzûrunda ders okudu. Muhammed bin Cerîr et-Taberî hazretlerinin ictihâdı üzere âlim oldu. Ondan Abdülvehhâb … Devamını oku

MAHFÛZ BİN MAHMÛD EN-NİŞÂBÛRÎ

Evliyânın büyüklerinden. Ebû Hafs Nişâbûrî’nin talebelerinden olup, Nişâbûr’un önde gelen âlim ve velîlerden idi. Hocasının vefâtından sonra, Ebû Osman Hayri’nin sohbetlerine devam etti ve vefâtına kadar da onun yanından ayrılmadı. Hamdûn el-Kassâr, Selmâ el-Bârûsî, Ali Nasrabâdî ve daha birçok âlimlerle sohbet etti. 303 veya 304 (m. 915, 916) yılında Nişâbûr’da vefât etti. Hocası Ebû Hafs’ın … Devamını oku

KUDÂME BİN CA’FER

Mantık, belagat, ahbâr âlimi. Künyesi, Ebü’l-Ferec olup, adı, Kudâme bin Ca’fer bin Kudâme’dir. Kudâme bin Ca’fer önceleri hıristiyanken, daha sonra halife Muktefî-billah vasıtasıyla müslüman olmuştur. Bir müddet Basra’da yaşamış, sonra Bağdâd’a gitmiştir. Ebû Hayyân’ın ifâdesine göre o, vezir Fadl bin Ca’fer bin Furat’ın meclisinde, Ebû Sa’îd Sirâfî’nin âlimlerle yaptığı münâzaralara katılmıştır. Birçok âlim ve ediple … Devamını oku

KAYRAVÂNÎ (Abdullah bin Ebî Zeyd)

Tefsîr, kırâat, kelâm, hadîs ve Mâlikî fıkıh âlimi. Künyesi Ebû Muhammed olup, ismi Abdullah bin Ebî Zeyd Abdurrahmân’dır. 310 (m. 922) yılında Endülüs’te (İspanya’da) Nefza şehrinde doğdu. Doğduğu yere nisbetle Nefzi, daha sonra Afrikiyye’ye (Tunus’a) gelerek Kayravân’da yerleşmesi sebebiyle oraya nisbet edilip Kayravânî denildi. Kuzey-Batı Afrika’da Mâlikî mezhebini, yetiştirdiği talebeleri ve yazdığı kitaplarıyla yaygın hâle … Devamını oku