DEMİRTAŞ MUHAMMEDÎ

Mısır’da yetişen İslâm âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. Demirtaş Muhammedi diye tanınır. Tasavvufta, Halvetiyye yolunun ileri gelenlerindendir. Evliyânın büyüklerinden olan Ömer Rûşenî hazretlerinin talebelerinden ve İmâm-ı Şa’rânî hazretlerinin de hocalarındandır. Doğum târihi, doğum yeri ve hâl tercümesi hakkında kaynak eserlerde fazla ma’lûmât bulunamıyan Demirtaş Muhammedi ( radıyallahü anh ), Mısır’da Hüseyniyye beldesinde 929 (m. 1522) senesinde … Devamını oku

HOCA-ZÂDE ŞEHÎD MES’ÛD EFENDİ

Osmanlı âlimlerinden. Otuzaltıncı Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi, Mes’ûd’dur. Babası, Sultan Birinci Ahmed’in hocası Aydınlı Mustafa Efendi’dir. Hocazâde veya Şehîd Mes’ûd Efendi diye bilinir. Doğum yeri ve doğum târihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, İstanbul’da doğmuş olması muhtemeldir. 1066 (m. 1656) senesinde Bursa’da vefât etti. Küçük yaşta ilim öğrenmeye başlayan Mes’ûd Efendi, kısa zamanda âlimler arasına girdi. Zamanının … Devamını oku

MEHMED SA’ÎD EFENDİ (Halîl Efendi-zâde)

Osmanlı âlimlerinden. Altmışsekizinci Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi, Mehmed Sa’îddir. İki defa Anadolu kadıaskerliği yapmış, Birgili Kara Halîl Efendi’nin oğludur. İstanbul’da doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. 1168 (m. 1754) senesinde Bursa’da vefât etti. Emîr Sultan türbesi bitişiğindeki kabristana defnedildi. İlk tahsilini babasından gördükten sonra, zamanının âlimlerinden aklî ve naklî ilimleri tahsil etti. Yüksek ilmî dereceye ulaşıp, müderrislik rü’ûsunu … Devamını oku

MUHAMMED EZHERÎ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Abdürrahmân Ezheri’dir. 1126 (m. 171-1) senesinde Cezayir’de İsmâiloğulları kabilesinin bulunduğu bölgede doğdu. 1208 (m. 1753) senesinde Cezayir’de vefât etti. Muhammed Ezherî, küçük yaşta Kâhire’ye gitti. Ezher Câmii hatîbi ve İmâmı Muhammed bin Sâlim Hafnâvî’den, ilim ve tasavvuf yolunun edebini öğrendi. Uzun bir müddet sonra ağabeyi onu görmeye gitti. Kâhire sokaklarında … Devamını oku

İBRÎ (Abdullah bin Muhammed el-Hâşimî)

Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Seyyid Abdullah bin Muhammed bin Ganim bin Ezhar el-Ubeydelî’dir. Huzeynî, Fergânî, Tebrîzî nisbetleriyle tanınmıştır, “İbrî” nisbetiyle meşhûr oldu. Hazreti Hüseyn’in torunlarından olduğu için “Seyyid” denilirdi. Lakabı “Burhâneddîn”dir. Tebrîz şehrinde doğdu. Doğum târihi belli değildir. Zamanının en büyük Şafiî âlimi olarak yetişti. Fıkıh, usûl ve kelâm ilimlerinde yüksek bir âlimdi. İlim … Devamını oku

FETÂ’L-YEMÂNÎ (Ömer bin Muhammed)

Yemen’de yetişen Şafiî mezhebi âlimlerinden. İsmi, Ömer bin Muhammed bin Ubeyd el-Eş’arî ez-Zebîdî’dir. Neseb ve i’tikâd yönünden İmâm-ı Eş’arî hazretlerine bağlıdır. “Fetâ’l-Yemânî” lakabı ve nisbeti ile meşhûr oldu. Babasının lakabı da aynı idi. 801 (m. 1398) senesinde Yemen’in Zebîd beldesinde doğup büyüdü. Lakabı Sirâcüddîn ve künyesi de Ebû Hafs idi. 887 (m. 1482) senesi Safer … Devamını oku

HOCA SA’DÜDDÎN-ZÂDE ŞERÎF MEHMED EFENDİ

Osmanlı Devleti’nin yirmidördüncü şeyhülislâmı. İsmi, Muhammed bin Sa’düddîn bin Hasen Can’dır. 975 (m. 1568) senesinde Bursa’da doğdu. 1024 (m. 1615) senesinde İstanbul’da başgösteren tâ’ûn (veba) salgınına yakalanarak vefât etti. Eyyûb Sultan’da babasının ve kardeşinin, Hasib Efendi dergâhı avlusundaki kabirleri yanına defnedildi. Şerîf Mehmed Efendi, gençliğini, babası Hoca Sa’düddîn Efendi’nin. Yıldırım Bâyezîd Medresesi’nde müderris bulunduğu sırada … Devamını oku

MEHMED EMÎN TOKÂDÎ

Evliyânın meşhûrlarından. İsmi; Mehmed Emîn bin Hasen bin Ömer Nakkaş Tokâdî’dir. Azîz Mahmûd Ermevî dervişlerinden bir zâtın oğludur. Lakabı Cemâleddîn, künyesi Ebu’l-Emâne ve Ebû Mansûr’dur. 1075 (m. 1664) senesinde Tokat’da doğdu. 1158 (m. 1745) senesinde İstanbul’da 83 yaşında vefât etti. Kabri Unkapanı’na inen cadde ile Zeyrek yokuşunun kesiştiği tepe üzerinde, Soğukkuyu Pîri Paşa Medresesi kabristanındadır. … Devamını oku

MUHAMMED ES’AD EFENDİ

Osmanlı Devleti zamanında yetişen âlimlerden. İsmi, Muhammed bin Hacı Ahmed Efendi’dir. Sahhâflarşeyhizâde adı ile meşhûr oldu. Aslen Arapkir’in Merdivenli köyündendir. 1204 (m. 1789) senesinde İstanbul’da doğdu. 1264 (m. 1848) senesinde, Meclis-i me’ârîf-i umûmiyye reîsi iken, İstanbul’da vefât etti. Ayasofya Câmii’nin yanında yaptırmış olduğu kütüphânenin avlusuna defnedildi. Es’ad Efendi, küçük yaşta babasından ve çeşitli hocalardan ilim … Devamını oku

İBRÂHÎM-İ HEMEDÂNÎ

Tasavvuf büyüklerinden. İsmi, İbrâhim-i Hemedânî Irakî olup, künyesi Ebû Abdullah ve lakabı Sa’düddîn’dir. Doğum târihi tesbit edilemiyen İbrâhim-i Hemedânî, 710 (m. 1310) senesinde Şam’da vefât etti. Sâlihiyye denilen mevkide. Muhyiddîn-i Arabî hazretlerinin kabri yakınında defn olundu. Ebû Abdullah İbrâhim-i Hemedânî, doğup yetiştiği Hemedan şehrinde ilim tahsili ile meşgûl olurken, birgün dervişlerden bir cemâat Hemedan’a geldi. … Devamını oku

FERGÂNÎ

Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinden. Sarf, nahiv, me’ânî, beyân, usûl ve kelâm ilimlerinde de ihtisas sahibi idi. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin Muhammed bin Ahmed bin Ömer bin Muhammed bin Sabit bin Osman en-Nu’mânî olup, künyesi Ebü’l-Me’âlî’dir. Lakabı, Hamîdüddîn’dir. Fergânî nisbetiyle meşhûr olmuştur. Tebrîz yakınlarında bulunan Merâga’da, 805 (m. 1403) senesinde doğdu. 867 (m. 1463) senesinde … Devamını oku

DÂVÛD-İ HALVETÎ

Osmanlılar zamanında Mudurnu’da yetişen evliyâdan. Ali Bey adında bir zâtın oğlu olup, “Uzun Dâvûd” ve “Dâvûd-i Mudurnî” diye tanınırdı. Doğum târihi belli değildir. Halvetî şeyhlerinden Seyyid Yahyâ-i Şirvânî’nin yüksek talebelerinden Şeyh Habîb’in sohbetlerine devam edip, tasavvufun yüksek ma’rifetlerine kavuştu. Meczûb bir zât idi. İsfendiyâroğlu Kızıl Ahmed adında bir zât, Şeyh Davud’a bir mektûp yazarak, tasavvuf … Devamını oku