FÎRÛZ ÂBÂDÎ

Tefsîr, fıkıh, hadîs ve lügat âlimi. İsmi, Muhammed bin Ya’kûb bin Muhammed bin İbrâhim’dir. Künyesi Ebû Tâhir olup, lakabı Mecdüddîn’dir. Fîrûz Âbâdî nisbetiyle meşhûr olmuştur. Soyu Hazreti Ebû Bekr Sıddîk’a kadar ulaşmaktadır. 729 (m. 1329) senesinde İran’ın Şîrâz civarında bulunan Fîrûz Âbâd’daki Kazarûn kasabasında doğdu. 816 (m. 1414) senesinde Yemen’de, Zebîd kadısı iken vefât etti. … Devamını oku

DEŞTÛTÎ (Abdülkâdir)

Mısır’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi Abdülkâdir, nisbeti Deştûtî ve lakabı Zeynüddîn’dir. Hicazî diye tanınan Bedrüddîn Muhammed bin Muhammed’in oğludur. Mısır’da, Nil nehri kenarında bulunan Cezire bölgesindendir. Doğum târihi bilinmeyen Deştûtî, 931 (m. 1524) senesinde Mısır’da vefât etti. Bâb-üş-şa’riyye’nin dış kısmında defn olundu. Vefâtının 934 (m. 1527) senesinde olduğu da rivâyet edilmiştir. Diğer velî zâtlar gibi, … Devamını oku

MENTEŞÎ-ZÂDE ABDÜRRAHÎM BURSÂVÎ EFENDİ

Osmanlılar zamanında yetişen tefsîr ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinden. Ellibeşinci Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi Abdürrahîm olup, aslen Bursa’lıdır. Bursa mahkeme başkâtibi Kurt Mehmed Efendi’nin oğludur. Menteşî-zâde diye meşhûr olmuştur. Doğum târihi bilinmemektedir. Bursa’da doğdu. 1129 (m. 1717) senesinde Edirne’de vefât etti. Oradaki Zehr-i mâr Mescidi bahçesine defnedildi. Küçük yaşından i’tibâren Bursa’da ilim öğrendi. Daha sonra İstanbul’a … Devamını oku

MUHAMMED HÂNÎ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Abdullah bin Mustafa Hânî’dir. 1213 (m. 1798) senesinde, Hama ve Haleb arasında bulunan Hân-ı Şeyhûn’da doğdu. 1279 (m. 1862) senesinde Dımeşk’da vefât etti. Hocası Mevlânâ Hâlid-i Bağdadî hazretlerinin türbesine defnolundu. Muhammed Hânî, tasavvuf yolunu Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’den öğrendi. Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’nin önde gelen talebelerinden idi. Kemâle geldikten sonra çok kerâmetleri … Devamını oku

ÎSÂ EL-GAZZÎ (Îsâ bin Osman)

Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Îsâ bin Osman bin Îsâ el-Gazzî olup, lakabı Şerefüddîn’dir. 740 (m. 1339) yılından önce doğdu, 799 (m. 1397) senesi Ramazan ayında vefât etti. 759 yılında Şam’a geldi. İbn-i Kâdi Şühbe, İmâd Hüsbânî, Şemseddîn el-Gazzî ve Alâüddîn bin Bâcî gibi âlimlerden ilim tahsil etti. Kâdı Tâcüddîn Sübkî’nin derslerine devam etti. Trablus’ta … Devamını oku

FETHULLAH ŞİRVÂNÎ

Kelâm, fıkıh, matematik ve astronomi âlimi. Siirt yakınlarında Şirvan’da doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. Doğum yerinden dolayı Şirvânî nisbet edildi. 857 (m. 1453) yılında Kastamonu’da vefât edip, oraya defnedildi. Anadolu’da temel din bilgilerini öğrenip, yardımcı ilimlere vâkıf olan Fethullah Şirvânî ( radıyallahü anh ), Şîrâz’a gidip Seyyîd Şerîf Cürcânî hazretlerinden ilim öğrendi. Din ve fen bilgilerinde … Devamını oku

DERVİŞ MUHAMMED

Evliyânın büyüklerinden. İnsanları Hakka da’vet eden, doğru yolu göstererek saadete kavuşturan ve kendilerine “Silsile-i âliyye” denilen büyük âlim ve velîlerin yirmincisidir. Doğum târihi bilinmemekte olup, 970 (m. 1562) senesinde vefât etti. Rûh ilimlerinde mütehassıs idi. Büyük âlim ve kâmil bir velî olan dayısı Kâdı Muhammed Zâhid’den ders alarak yetişti. Dayısına talebe olmadan önce, onbeş sene … Devamını oku

HÜSÂM-ZÂDE ABDÜRRAHMÂN EFENDİ (Tulumcu-zâde)

Osmanlılar zamanında yetişen Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinden. Otuzdördüncü Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi Abdürrahmân’dır. İstanbul kadısı Tulumcu Koca Hüsâm Efendi’nin oğludur. Hüsâm-zâde veya Tulumcu-zâde diye bilinir. 1003 (m. 1597) senesinde İstanbul’da doğdu. 1081 (m. 1670) senesinde Kâhire’de vefât etti. Küçük yaştan i’tibâren ilim tahsiline yönelip, zamanının âlimlerinden aklî ve naklî ilimleri tahsil etti. Yüksek ilmî dereceye ulaştıktan … Devamını oku

MEHMED SÂLİH EFENDİ

Osmanlı âlimlerinden. Yetmişüçüncü Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi Mehmed Sâlih’dir. Kırımlı Abdullah Efendi-zâde Yahyâ Efendi’nin oğludur. Evliyânın büyüklerinden Hüsâmeddîn Uşşâkî Efendi soyundandır. Doğum yeri ve târihi kesin olarak bilinmemektedir. 1175 (m. 1761) senesinde İstanbul’da vefât etti. Râziye Kadın Dâmâdı Kadıasker Mehmed Efendi Medresesi civarındaki kabristana defnedildi. Küçük yaşından i’tibâren ilim tahsiline yöneldi. İlk eğitim ve öğrenimini Kırım … Devamını oku

MUHAMMED FETHİ ALİ EFENDİ

İstanbul’da yetişen âlimlerden. Evliyâdan, Kuşadalı İbrâhim Halveti’nin talebesidir. Aslen Ruscukludur. İsmi, Muhammed Fethi Ali bin Osman bin Muslihuddîn Ruscukî’dir. Osman Beyzâde nâmıyla anılır. Doğum yeri ve târihi bilinmemektedir. 1274 (m. 1857) senesinde İstanbul’da vefât etti. Mezârı Eyyûb Sultan’dadır. Fethi Ali Efendi, tahsilini İstanbul’da yaptı. Zamanın âlimlerinden okudu. Evliyâdan Kuşadalı İbrâhim Halveti’nin sohbetine kavuştu. Kendisinden Halvetî … Devamını oku

ÎSÂ BİN MES’ÛD EL-MENKELLÂTÎ

Mâlikî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Îsâ bin Mes’ûd bin Mensûr bin Yahyâ bin Yûnus bin Yûynî bin Abdullah bin Ebî Hac el-Menkellâtî el-Himyerî ez-Züvvâvî’dir. Künyesi Ebû rûh olup, Şerefüddîn lakabı ile tanınırdı. 664 (m. 1266) senesinde Endülüs’te bulunan Züvvâve’de doğdu. Daha küçük yaşta ilim ile meşgûl olmaya başladı, ilk tahsilinden sonra Becâye’ye gidip, Ebû Yûsuf, … Devamını oku

FETHÎ (Hüseyn bin Hasen)

Hadîs ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Hüseyn bin Hasen bin Hüseyn bin Ali bin Muhammed bin Hasen el-Gâzî bin Ahmed’dir. Künyesi Ebû Muhammed veya Ebû Abdullah, nisbeti Şîrâzî’dir. “Fethî” diye meşhûrdur. 814 (m. 1411) senesinde Şîrâz’da doğdu. Muharrem ayında, 895 (m. 1489) senesinde vefât etti. Daha annesinin karnında iken, babası ile annesi Cüneyd el-Kâzerûnî’nin … Devamını oku