MAHMÛD BİN MES’ÛD EŞ-ŞÎRÂZÎ

Fıkıh ve tefsîr âlimi. İsmi, Mahmûd bin Mes’ûd bin Muslîh el-Fârisî eş-Şîrâzî olup, lakabı Kutbüddîn’dir. 634 (m. 1236) senesi Safer ayında Şîrâz’da doğdu. 710 (m. 1311) senesi Ramazân-ı Şerîf ayında Tebrîz’de vefât etti. Kutbüddîn Şîrâzî, din ve fen bilgilerinde zamanının en büyük âlimiydi. Hâfızası çok kuvvetli olup, zeki idi. Önce babasından ilim öğrendi. Babası fen … Devamını oku

HASEN BİN ABDÜRRAHMÂN ES-SEKKÂF

Tasavvuf büyüklerinden. İsmi, Hasen bin Abdürrahmân es-Sekkâf olup, Yemen diyârında bulunan Terim beldesinde yaşamıştır. Doğum târihi tesbit edilememiştir. 813 (m. 1410) senesinde Terim beldesinde vefât etti. Zamanındaki evliyânın büyüklerinden olan Hasen Sekkâfın baba ve dedeleri de kendisi gibi âlim ve evliyâ zâtlar idi. Hasen Sekkâf zamanında bulunan büyük âlimlerin derslerinde bulundu. Babası da büyük âlimlerden … Devamını oku

EMİN KÖSESİ (Leys-zâde, Yahyâ Çelebi)

Osmanlılar zamanında İstanbul’da yetişen Hanefî mezhebi âlimlerinden. İsmi, Yahyâ Çelebi bin Emîn Hamza Nûreddîn olup, Emîn Kösesi ve İbn-i Leys (Leys-zâde) diye tanınır. 892 (m. 1487) senesinde İstanbul’da doğdu. Doğumuna, “Ammerehüllahü teâlâ (Allahü teâlâ ona ömürler versin) mısra’ını târih düşürmüşlerdir. 967 (m. 1559) senesinde, yetmişbeş yaşında iken vefât etti. Vefâtına şu mısra’lar târih düşürüldü. “Yahyâ … Devamını oku

İBN-İ MÜHELLÂ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Abdullah bin Abdullah’dır. 950 (m. 1543) senesi Safer ayında Yemen’de Da’liyye denilen yerde doğdu. 1028 (m. 1619) senesinde Yemen’de Şüc’a denilen yerde vefât etti. Kabri, Şüc’a’ya yakın bir yerdedir. İbn-i Mühellâ, genç yaşta ilim tahsiline başladı. Babasından ve zamanının büyük âlimlerinden ilim öğrendi. Babası ile birlikte, ilim öğrenmek için birçok beldelere gitti. … Devamını oku

REÎS-ZÂDE MUSTAFA ÂŞİR EFENDİ

Osmanlı âlimlerinden. Doksanüçüncü Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi Mustafa Âşir’dir. Sultan Birinci Mahmûd Hân zamanı reîs-ül-küttâblarından (dışişleri bakanı) Mustafa Efendi’mn oğludur. Bu sebeple Reîs-zâde diye meşhûr olmuştur. 1141 (m. 1728) senesinde doğdu. Doğum yeri bilinmemektedir. Aslen Kastamonu’ludur. 1219 (m. 1804) senesinde İstanbul’da vefât etti. Bahçekapı yakınlarında yaptırdığı kütüphânenin yanına defnedildi. İlk, orta ve yüksek tahsilini babasının yanında … Devamını oku

KUTBÜDDÎN SÜNBÂTÎ (Muhammed bin Abdüssamed)

Şâfiî fıkıh ve usûl âlimlerinden. İsmi Muhammed bin Abdüssamed bin Abdülkâdir bin Sâlih olup, Kutbüddîn diye bilinir. 653 (m. 1255)’de doğup, Zilhicce ayında Kâhire’de 722 (m. 1322) yılında vefât etti. Karâfe kabristanına defnedildi. Büyük bir âlim olup, Şâfiî mezhebine ait fıkhî hükümleri çok iyi bilirdi. Usûl konularında da mütehassıs idi. Ali bin Nasrullah es-Savvâf, Ebrûkî, … Devamını oku

HAMZA KARAMÂNÎ (Hamza Mahmûd)

Fâtih Sultan Mehmed Hân devri tefsîr âlimlerinden. İsmi, Hamza bin Mahmûd el-Karamânî’dir. Lakabı Nûreddîn’dir. Kaynaklarda doğum târihi bildirilmeyen Karamânî, 871 (m. 1468) yılında vefât etti. Asrının âlimlerinden, tefsîr, hadîs ve diğer dînî ilimleri tahsil etti. Din bilgileri ve fen bilgilerinin her birinde yüksek derecelere erişti. İlminin çokluğu ile temayüz ederek akranlarından öne geçti, ömrünü, ders … Devamını oku

EMÂN PÂNİ-PÜTÎ

Hindistan’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi Abdülmelik, lakabı Emânullah, nisbeti Pâni-pütî ve Hindî’dir. Daha çok Emân Pâni-pütî diye tanınır. Hindistan’da Pânî-püt şehrinde yetişti. Doğum târihi tesbit edilemeyen Emânullah Pâni-püti, 957 (m. 1550) senesi Rebî’ul-evvel ayının onikinci günü vefât etti. Şeyh Hasen’in ve Muhammed Mevdûd Lârî’nin talebesidir. Tasavvufta Kâdiriyye yoluna bağlı idi. Emânullah Pâni-püti ( radıyallahü anh … Devamını oku

İBN-İ MOLLA (Ahmed bin Muhammed Haskefî)

Şafiî âlimlerinden. İsmi, Ahmed bin Muhammed bin Ali bin Muhammed bin Ahmed bin Yûsuf bin Hüseyn bin Yûsuf bin Mûsâ el-Haskefî’dir. “İbn-i Molla” diye meşhûr oldu. Lakabı Şihâbüddîn’dir. Aslen Diyarbakır’a bağlı Hasankeyf’lidir (Hısn-i keyfâ’lıdır). 937 (m. 1530) senesinde Haleb’de doğdu ve oraya yerleşti. Burada ve başka şehirlerde birçok âlimden ders aldı. Çeşitli ilimlerde derin bilgi … Devamını oku

MUHAMMED TAFLÂTÎ

Hadîs ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi Muhammed bin Muhammed bin Tayyib Taflâtî’dir. Fas taraflarında doğdu. Doğum târihi belli değildir. 1191 (m. 1777) senesi Zilka’de ayında Kudüs’de vefât etti. Muhammed Taflâtî, sekiz yaşında iken kırâate uygun olarak Kur’ân-ı kerîmi, ayrıca babasının yanında muhtelif ilimlere dâir metinleri ezberledi ve Ecrûmiyye adlı kırâat kitabını okudu. Şeyh Muhammed … Devamını oku

NÂZİLLİLİ MUHAMMED EFENDİ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Muhammed Hakkı bin Ali bin İbrâhim’dir. Doğum târihi belli değildir. Güzelhisârî ve Nâzillili nisbetleri ile tanınır. 1300 (m. 1883) senesinin sonlarına doğru Mekke-i mükerremede vefât etti. Muhammed Hakkı, tasavvuf yolunda yetişmiş olup, birçok ilimde söz sahibi idi. Hanefî mezhebinde idi. Birçok eser yazan Muhammed Hakkı’nın eserlerinden ba’zıları şunlardır: 1-Esbâb-ül-kuvve min ihsân-il-kudre fî … Devamını oku

KUTB-İ ZEMAN (Seyyid Celâl Buhârî)

Hindistan evliyâsının büyüklerinden. Çeştîye yolunun ileri gelenlerinden idi. Lakabı Bendegî Mahdûm-i Cihâniyan’dır. 707 (m. 1307) yılında doğdu, 785 (m. 1383) yılında Gücerât’ın Ahmedâbâd şehrinde vefât etti. Şeyhülislâm Rükneddîn Ebü’l-Feth Kuraşî’nin talebesi, Nâsıruddîn Mahmûd’un halîfesidir. Nâsıruddîn Mahmûd da Nizâmüddîn Evliyâ’nın halîfesi idi. Tasavvuf ehli arasına, ilk defa amcası Şeyh Sadreddîn Buhârî’den aldığı derslerle katıldı. Çok seyahat … Devamını oku