MUHAMMED BİN HÂTİM

Tefsîr ve hadîs âlimi. Künyesi, Ebû Abdullah olup, Semmin ismiyle de tanınır. Aslen Mervezîli olup, daha sonra Bağdâd’a yerleştiği için Bağdadî de denmiştir. 235 (m. 850) senesinde vefât etti. Hadîs ilminde hafız olup, yüzbin hadîs-i şerîfi râvileriyle birlikte ezberlemiştir. Hadîs ilminde sika (güvenilir, sağlam) olduğu bildirilmiştir. Kendilerinden hadîs-i şerîf işitip, rivâyet ettiği hadîs âlimlerinden bir … Devamını oku

MUHAMMED BİN HASEN EL-AHVÂL

Hadîs ve edebiyat âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Hasen bin Dinar el-Ahvâl’dir. Kûfeli âlimlerden olduğu için, “Kûfî” olarak isimlendirilmiştir. Hadîs ilminde ve Arap edebiyatında büyük bir âlimdir. 250 (m. 864) senesinde vefât etti. O Muhammed bin Ziyâd İbnü’l-A’râbî’den ilim aldı ve ondan hadîs-i şerîf rivâyet etti. Onun derslerinde çok bulundu. Kendisinden de, Niftaveyh en-Nahvî, Muhammed bin … Devamını oku

MUHAMMED BİN HÂMİD TİRMİZÎ

Horasan’da yetişen evliyânın meşhûrlarından. Künyesi, Ebû Bekir’dir. Hicrî üçüncü asırda Belh şehrinde yaşamış olup, doğum ve vefât târihi bilinmemektedir. Zamanının meşhûr âlimlerinden ve evliyâsından Ahmed bin Hadreveyh ve diğer evliyâların sohbetinde ve derslerinde yetişmiştir. Hadîs ilminde de ilim sahibi olmuş, hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir. Derslerinde ve sohbetinde çok talebe yetişmiştir. Rivâyet ettiği hadîs-i şeriflerden birkaçı … Devamını oku

MUHAMMED BİN GÂLİB ET-TEMMÂR

Hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Gâlib ed-Dabî et-Temmâr’dır. Basralı olduğu için Basrî de, denir. Künyesi Ebû Ca’fer olup, Temmâr lakabıyla meşhûr olmuştur. 193 (m. 808) yılında Basra’da doğdu. Sonra Bağdâd’a gidip yerleşti. Orada ilim öğrendi. Çok âlimle görüşüp ilim aldı. 283 (m. 896) senesinde Ramazan ayının sonlarına doğru Bağdâd’da vefât etti. Büyük hadîs âlimlerinden olan … Devamını oku

MUHAMMED BİN ESLEM TÛSÎ

Evliyânın büyüklerinden. Tefsîr, hadîs ve kelâm âlimlerindendir. İsmi, Muhammed bin Eslem bin Sâlim bin Yezîd Tûsî olup, künyesi Ebü’l-Hasen’dir. Salâhda (doğrulukda) meşhûr idi. 242 (m. 856) senesi Muharrem ayında vefât etti. Cenâze namazında binlerce insan bulundu. Hadîs ilminde sika (güvenilir) bir zât olup, hafız (yüzbinden fazla hadîs-i şerîfi, râvilerinin hâl tercemeleri ile birlikte ezbere bilen) … Devamını oku

MUHAMMED BİN EBÎ VERD

Evliyânın büyüklerinden. Hadîs ilminde de âlim olup, doğum târihi bilinmemektedir. 263 (m. 876) senesinde vefât etti. Bağdâd’da doğup büyümüş ve ilim tahsilini orada yapmıştır. Evliyânın meşhûrlarından Cüneyd-i Bağdadînin, akrabası olup, sohbetinde bulunmuştur. Zamanındaki meşhûr velîlerden Sırrî-yi Sekatî’nin, Haris Muhâsibî’nin, Bişr-i Hafî’nin ve Ebü’l-Feth el-Hammâl’ın sohbetlerinde bulunmuştur. Böylece tasavvufta yetişmiştir. Hadîs ilminde; Ebû Nadr Hâşim bin … Devamını oku

MUHAMMED BİN EBAN EL-BELHÎ

Hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ebân bin Vezîr el-Belhî’dir. Künyesi, “Ebû Bekir” olup, lakabı “Hamdeveyh”dir. Hadîs hafızlarından Vekî’ bin Cerrâh’ın kâtipliğini yapmıştır. 244 (m. 808) senesinin Muharrem ayında Belh şehrinde vefât etti. Hadîs âlimlerinin büyüklerinden olan Muhammed bin Ebân; Süfyân bin Uyeyne, Ebû Hâlid el-Ahmer, Abdullah bin Vehb, Ebû Bekir bin Iyâş, İbn-i Uleyye ve … Devamını oku

MUHAMMED BİN DÂVÛD EZ-ZÂHİRÎ

Meşhûr fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Dâvûd bin Ali bin Halef el-İsfehânî’dir. “ez-Zâhirî” ismi ile de tanınmıştır. Künyesi, Ebû Bekir’dir. Bedeninin zayıflığından ve renginin sarılığından dolayı kendisine “Usfûr-üş-Şevk” (Çalı Kuşu) lakabı verilmiştir. Usûlî ve farazî fıkıh, edebiyat, şiir, lügat ve haber ilimlerinde büyük âlimdir. Ailesi, İsfehânlıdır. Kendisi, 255 (m. 869) yılında Bağdâd’da doğup büyüdü. Orada … Devamını oku

MUHAMMED BİN AHMED EBİ HAYSEME

Büyük fıkıh ve hadîs âlimlerinden. Künyesi, Ebû Abdullah’dır. 279 (m. 892) senesinde vefât etti. Aslen Nesâlıdır. Nasr bin Ali Cehdâmî, Muhammed bin Muhammer el-Bahrânî, İbrâhîm bin İsmail el-Küheylî, Sa’îd bin Yahyâ el-Emevî ve daha başka âlimlerden (r.aleyhim) rivâyetler yapmıştır. Kendisinden de, Ahmed bin Kâmil el-Kâdî, Muhammed bin Hasen bin Maksim el-Mukrî, Ahmed bin Abdullah ez-Zirâ … Devamını oku

MUHAMMED BİN ABDULLAH MÛSULÎ

Hadîs âlimlerinden. Künyesi, Ebû Ca’fer’dir. 162 (m. 778) senesinde doğdu. 242 (m. 856)’da vefât etti. Hadîs ilminde hafız olup, yüzbin hadîs-i şerîfi senetleriyle birlikte ezberlemiştir. Hadîs ve muhaddislerle ilgili târih bilgisinde de âlim olup, Musul şeyhi (âlimi) lakabıyla meşhûrdur. Ebû Bekir bin Iyâş, Süfyân bin Uyeyne, Meâfî bin İmrân, Îsâ bin Yûnus gibi meşhûr hadîs … Devamını oku

MUHAMMED BİN ABDULLAH EL-ENSÂRÎ

Hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Abdullah el-Ensârî’dir. Künyesi, Ebû Abdullah’dır. Hadîs ilminde her sözü senettir. 215 (m. 830) senesinde vefât etti. Hadîs, fıkıh ve daha birçok ilimlerde büyük bir âlim olan Muhammed bin Abdullah el-Ensârî, Süleymân et-Temîmî ve daha başka âlimlerden ilim alıp, rivâyette bulundu. Kendisinden de İmâm-ı Buhârî ve daha birçok âlim ilim alıp, … Devamını oku

MUFADDAL BİN SELEME

Lügat, nahiv ve fıkıh âlimi. Tam ismi, Mufaddal bin Seleme bin Âsım ed-Dabî’dir. Künyesi, Ebû Tâlib olup, aslen Kûfeli olduğu için Kûfî, nahiv âlimi olduğu için Nahvî, lügat âlimi olduğu için Lügavî denilmiştir. Hanefî mezhebinde olup, Bağdâd’da Horasan Kapısı’ndaki evinde otururdu. Kendisi, Ehl-i Beyt’ten olup, baba ve dedeleri, ilimleriyle meşhûrdu. Oğlu da, Şafiî fıkıh âlimleri … Devamını oku

MUALLÂ BİN MENSÛR (EBÛ YA’LÂ)

Büyük fıkıh âlimlerinden. Künyesi, Ebû Ya’lâ’dır. Doğum târihi bilinmemektedir. 211 (m. 826) senesinde vefât etti. Bağdâd’da yerleşti. Orada, Mâlik bin Enes, Leys bin Sa’d, İbn-i Hey’a, Ebû Yahyâ bin Hamza (r.aleyhim) gibi büyük âlimlerden rivâyette bulunmuştur. Ondan da, Ali bin Medînî, Ebû Bekir bin Ebî Şeybe, Ebû Hayseme, Ebû Yahyâ Saika ve daha başkaları (r.aleyhim) … Devamını oku