EBÛ MUHAMMED ER-RÂSİBÎ

Bağdâd’da yetişen âlimlerin büyüklerinden. İsmi, Abdullah bin Muhammed er-Râsibî olup, künyesi Ebû Muhammed’dir. Bağdâd’da doğdu. 367 (m. 977)’de orada vefât etti. İlim tahsil etmek için, bir ara Şam’a gitti. Bir müddet sonra Bağdâd’a döndü ve vefâtına kadar orada kaldı. İbn-i Atâ, Muhammed Cerîrî ve başka zâtlarla görüşüp sohbet etti. Buyurdu ki: “İnsan ile Allahü teâlâ … Devamını oku

ABDULLAH BİN ABDÂN HEMEDÂNÎ

Şafiî fıkıh ve hadîs âlimi. Künyesi Ebü’l-Fadl olup ismi Abdullah bin Abdân bin Muhammed’dir. Memleketine nisbetle Hemedânî denildi. Doğum târihi bilinmeyen Ebü’l-Fadl, 433 (m. 1041) yılında Hemedân’da vefât etti. Temel din bilgilerini öğrendikten sonra, çeşitli şehirlere gidip ilim tahsil eden Ebü’l-Fadl Hemedânî, Ebü’l-Hüseyn bin Ebî Mimi, İbn-i Habbâb, Osman bin Kattân, Ebû Hafs Kettânî ve … Devamını oku

EBÛ MENSÛR MUHAMMED EZHERÎ

Şafiî fıkıh, lügat, hadîs ve tefsîr âlimi. Bu ilimlerde ve kırâat ilminde kitaplar yazdı. Künyesi Ebû Mensûr olup, asıl ismi, Muhammed bin Ahmed bin Ezher bin Talha bin Nûh bin Ezher’dir. Dedelerinden Ezher’e nisbetle Ezherî, memleketine nisbetle Hirevî, en meşhûr olduğu lügat ilmine nisbetle de Lügavî denildi. 282 (m. 895) yılında Herât’ta doğdu ve yine … Devamını oku

EBÛ MENSÛR MÂTÜRÎDÎ

Ehl-i sünnetin iki i’tikâd imamından birincisi. İsmi, Muhammed bin Muhammed Mâtürîdî’dir. Künyesi, Ebû Mensûr’dur. Doğum târihi kesin olarak bilinmemekte olup, 238 (m. 862) yılında doğduğu tahmin edilmiştir. Doğum yeri Semerkand’ın Mâtürid nâhiyesidir, 333 (m. 944)’de Semerkand’da vefât etti. Ebû Eyyûb Hâlid bin Zeyd el-Ensârî’nin ( radıyallahü anh ) soyundan olduğu ba’zı tarihçiler tarafından kaydedilmiştir. İmâm-ı … Devamını oku

EBÛ İSHÂK ŞÂMİ-İ ÇEŞTÎ

Çeştiyye yolunun büyüklerinden. Lakabı Şerefüddîn’dir. Çeşt’te otururdu. Bu yüzden ona Çeştî, yoluna Çeştiyye, talebelerine Çeştiyye mensûbu denildi. 329 (m. 940) yılında vefât etti. Kabr-i şerîfi Akka’dadır. Zâhirî ve batınî ilimleri Hâce Mimşâd Dîneverî’den tahsil etti. İlk zamanlarda evliyâullahtan birine talebe olmak istedi. Kırk gün istihâreye yattı. Kırkıncı gün gâibden bir ses, “Ey Ebû İshâk! Git … Devamını oku

EBÛ İSHÂK İBRÂHİM BİN EL-MÜVELLED

Suriye’nin Rakka şehrinde yetişen evliyâdan. İsmi, İbrâhîm bin Ahmed bin Muhammed bin el-Müvelled er-Rakkî olup, künyesi Ebü’l-Hasen’dir. Tasavvuf büyüklerindendir. Edeb, ahlâk ve sima olarak çok güzel idi. Va’z ve nasîhat ederek, insanlara Allahü teâlânın emir ve yasaklarını anlatır, onların müşküllerini hallederdi. Evliyâlık yoluna âit mes’elelerde, kendi zamanında yaşayan âlimlerin en üstünlerinden olup, fıkıh ve diğer … Devamını oku

EBÛ İSHÂK EL-MERVEZÎ (İbrâhîm bin Ahmed)

Şafiî mezhebi âlimlerinden. Yaşadığı devrin en büyük fıkıh âlimi idi. İsmi, İbrâhîm bin Ahmed bin İshâk bin Süreyc el-Mervezî’dir. Künyesi, Ebû İshâk’dır. Horasan vilâyetinin bir kasabası olan Merv şehrinde doğup büyüdüğü için, Mervezî” denilmektedir. İlim için Bağdâd’a geldi. Uzun zaman Bağdâd’da oturdu. Burada, Şafiî mezhebi âlimlerinin reîsi olan, İbn-i Süreyc’den, ilim tahsil etti. Ondan sonra … Devamını oku

EBÛ HASEN BİN SÂÎ

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Ali bin Muhammed bin Sehl Dîneverî’dir. Dînever âlimlerinden idi. Mısır’da ikamet etti. 330 (m. 941) yılında burada vefât etti. Ebû Ca’fer-i Saydalanî’nin talebesidir. Ebû Osman Magribî onun hakkında: “Evliyâlar arasında Ebû Ya’kûb Nehrecûrî’den daha nurlusunu, Ebü’l-Hasen Sâî’den daha heybetlisini görmedim” derdi. Ebû Hasen bin Sai buyurdu ki: “Sâlih kimse, dünyânın parlaklığına, zevkine … Devamını oku

EBÛ HÂMİD EL-MERVEZÎ

Taberistan’da yetişen âlimlerin büyüklerinden. İsmi, Ahmed bin Hüseyn (veya Hasen) bin Ali el-Mervezî olup, künyeei, Ebû Hâmid’dir. İbn-i Taber ve Fakîh-i Hanefî diye tanınır. Babası aslen Hemedanlı olduğu için, Ebû Hâmid Ahmed bin Hüseyn el-Hemedanî diye de bilinir. Merv’de doğdu. 376 (m. 986) yılı Safer ayında Buhârâ’da vefât etti. Hanefî mezhebi âlimlerinden olup, fıkıh ilminde … Devamını oku

EBÛ CA’FER NEHHÂS

Tefsîr, hadîs ve edebiyat âlimi. Ebû Ca’fer künyesi olup, asıl ismi, Ahmed bin Muhammed bin Yunus’tur. Kendisine Muradî, Mısrî ve Nahvî nisbet edilmiş, Nehhâs lakabıyla tanınmıştır. Mısır’da doğdu. 338 (m. 950) yılında, bir bedevînin yanlışlıkla Nil nehrine itmesi neticesi, boğularak vefât etti. İlim tahsili için, çeşitli memleketlere seyahatlar yaptı. Belirli bir ilmî dereceye geldikten sonra … Devamını oku

EBÛ CA’FER EZ-ZÛZENÎ (Muhammed bin Hasen)

Horasan ve Maveraünnehr’de yetişen fıkıh, tefsîr, hadîs ve debiyat âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Hasen bin İsmail ez-Zûzenî el-Bahhâs’dır. Künyesi Ebû Ca’fer’dir. Hâkim-i Nişâbûrî, “Târih-i Nişâbûrî” adındaki eserinde, onun isminin, Muhammed bin Ali bin Abdullah olduğunu bildirmektedir. Zehebî ise, Muhammed bin Hasen demektedir. Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerden olup, Horasan ve Maveraünnehr’e kadı (hâkim) olarak ta’yin edilmişti. … Devamını oku

EBÛ CA’FER EL-MECZÛM

Allahü teâlânın velî kullarından. Duâsı kabûl olan, kendisinden meded umulan bir zat idi. Darda kalanlara yardım ederdi. Duâsı bereketiyle pekçok kimseler sıkıntılardan kurtulmuş ve pek çokları da arzularına kavuşmuştu. Doğum ve vefât târihleri tesbit edilememiştir. Dördüncü asır ortalarında vefât etmiş olup, İbn-i Atâ’nın akranıdır. Ya’nî yaş, ilim ve ma’rifet yönüyle onun emsâllerindendir. İbn-i Hafîf, Ebü’l-Hasen … Devamını oku

EBÛ CA’FER BİN SİNÂN

Nişâbûr’da yetişen evliyânın büyüklerinden. Hadîs ilmi hafızlarından (yüzbin hadîs-i şerîf ezberlemiş olan) olup, bu ilimdeki derecesi çok yüksek idi. Çok hadîs-i şerîf yazıp rivâyet etmiştir. İsmi, Ahmed bin Hamdân bin Ali bin Sinân el-Hîrî en-Nişâbûrî olup, künyesi Ebû Ca’fer’dir. Büyük âlim Ebû Osman’ın ( radıyallahü anh ) talebesidir. Ebû Hafs ve başka büyük zatlarla görüşüp … Devamını oku