FEYZULLAH EFENDİ-ZÂDE ES-SEYYİD MURTAZÂ EFENDİ

Osmanlılar devrinde yetişen âlimlerden. Osmanlı şeyhülislâmlarının altmışdokuzuncusudur. İsmi Murtazâ’dır. Kırkaltıncı şeyhülislâm Feyzullah Efendi’nin oğlu ve altmışüçüncü şeyhülislâm Feyzullah Efendi-zâde Mustafa Efendi’nin kardeşidir. Feyzullah Efendi-zâde diye bilinir. 1106 (m. 1694) senesinde İstanbul’da doğdu. 1171 (m. 1757) senesinde İstanbul’da vefât etti. Eyyûb Sultan civârında, annesinin kabri yanına defnedildi. İlk eğitim ve öğrenimini babasından gördü. Zamanın âlimlerinden aklî … Devamını oku

HAMÎDÎ-ZÂDE MUSTAFA EFENDİ

Osmanlı âlimlerinden. Doksanbirinci Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi, Mustafa olup, ulemâdan Mısır kadısı Hamîdî Mehmed Efendi’nin oğludur. “Hamîdî-zâde” diye meşhûrdur. Doğum yeri bilinmemektedir. 1144 (m. 1731) senesinde doğdu. 1208 (m. 1793) senesinde Manisa’da vefât etti. Kabri Manisa’dadır. Çocukluğundan i’tibâren ilim tahsiline başladı. Babasından ve zamanının âlimlerinden aklî ve naklî ilimleri tahsil etti. Gerek babasının teşvîki, gerekse üstün … Devamını oku

İBN-İ HATÎB CİBRÎN (Osman bin Ali)

Şafiî mezhebi fıkıh ve kırâat âlimi. Kâdı’l-kudât. İsmi, Osman bin Ali bin Osman (diğer bir rivâyette İsmâil) bin İbrâhim et-Tâî el-Halebî’dir. Künyesi Ebû Amr ve lakabı Fahrüddîn olup, İbn-i Hatîb Cibrîn diye tanınır. 662 (m. 1263) senesi Rebî’ul-evvel ayında Mısır’da, Kâhire’de doğdu. 739 (m. 1338) senesi Muharrem ayında orada vefât etti. Sûfîler kabristanına defn olundu. … Devamını oku

CEZÛLÎ

Hadîs âlimi. İsmi, Muhammed bin Süleymân bin Ebî Bekr el-Cezûlî olup, künyesi Ebû Abdullah’tır. Şerîflerdendir. Doğum târihi bilinmemektedir. Fas’ın Sus şehrinde doğdu. 870 (m. 1465) senesi Rebî’ul-evvel ayının onaltısında, zehirlenerek şehîd edildi. Fas’ın Fugal bölgesinde yaptırdığı câminin bahçesine defnedildi. Seneler sonra Merrâkûş’e nakl edilerek, onun için yaptırılan türbeye defn edildi. Türbesi günümüzde ziyâret mahallidir. Muhammed … Devamını oku

CEMÂLİ-ZÂDE (İbn-i Cemâl el-Mısrî)

Mekke-i mükerremede yetişen Şafiî mezhebi âlimlerinden. İsmi, Ali bin Ebî Bekr bin Ali Nûreddîn bin Ebî Bekr bin Ahmed bin Abdürrahmân bin Muhammed (Cemâl-i Mısrî) bin Ebî Bekr bin Ali bin Yûsuf bin İbrâhim bin Dargâm İbni Ta’ân bin Hamîd el-Ensârî el-Hazrecî el-Mekkî’dir. 1002 (m. 1593) senesinde Mekke’de doğdu. Daha dört yaşlarında iken babası vefât … Devamını oku

FEYZULLAH EFENDİ

Osmanlı âlimlerinden ve şeyhülislâmlarından. İsmi Feyzullah’tır. Şems-i Tebrîzî hazretlerinin soyundandır. Seyyid olup, Erzurum müftîsî Seyyid Muhammed bin Muhammed’in oğludur. Pâdişâh ve şehzâde hocalığı ile şeyhülislâmlık vazîfelerinde bulunduğu için, “Câmi-ur-riyâseteyn” ünvanıyla tanınmıştır. 1115 (m. 1703) senesinde Edirne’de Yeniçeriler tarafından şehîd edildi. Küçük yaşından i’tibâren ilim tahsîline yönelip, babasından ve dayısının oğlu Molla Abdülmün’im’den; Kur’ân-ı kerîm, Arabça, … Devamını oku

HÂFIZ HÜSEYN AYVANSARAYÎ

Târih ve biyografi âlimi. Babası 1160 (m. 1747) senesinde vefât eden Hâcı İsmâil Ağa’dır. Hâcı İsmâil Ağa, İstanbul’un Ayvansaray semtinde Toklu Dede mahallesinde oturur, Sultan Mehmed Hân’ın kızı Hatice Sultan’ın türbedar kethüdâlığı ve Dâmâd Hasen Paşa’nın hizmetiyle meşgûl olurdu. Hâfız Hüseyn Efendi, Toklu Dede mahallesinde doğdu. Toklu Dede Câmii İmâmı Şeyh-ül-kurrâ Halîl Efendi’den Kur’ân-ı kerîm … Devamını oku

İBN-İ HÂC

Hadîs ve Mâlikî mezhebi fıkıh âlimi. İsmi, Muhammed bin Muhammed bin Muhammed bin el-Hâc olup, künyesi Ebû Abdullah’tır. Nisbeti, el-Absesî el-Fâsî’dir. Doğum târihi bilinmemektedir. 737 (m. 1336) senesinde seksen yaşından büyük olduğu hâlde Kâhire’de vefât etti. İbn-i Hac, memleketinde ilim tahsil ettikten sonra Mısır’a gitti. Buradaki âlimlerden de ilim öğrendi. Daha sonra hac farizasını yerine … Devamını oku

CEVCERÎ

Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Abdülmün’im bin Muhammed bin Muhammed bin Abdülmün’im bin İsmâil’dir. Nisbeti el-Cevcerî’dir. Lakabı Şemsüddîn’dir. 821 (m. 1418) yılında Cevcer’de doğdu 889 (m. 1484) yılında vefât etti. Cevcerî, babasının vefâtından sonra, küçük yaşta iken Kâhire’ye dedesinin yanına gitti. Yedi yaşına kadar Kur’ân-ı kerîmi ezberledi. Orada Minhâc-ül-Ferî adlı eseri ezberledi. Kâhire’de … Devamını oku

AŞÇI-ZÂDE HASEN ÇELEBİ

Osmanlı devletinde yetişen âlimlerden ve dîvân şâirlerinden. İsmi, Hasen Çelebi olup, “Aşçı-zâde” lakabı ile meşhûr oldu. Gelibolulu olup, doğum târihi belli değildir. Fazilet ve ma’rifet sahibi, ilim ve hikmet kaidelerini iyi bilen her ilimde mahir olan yüksek bir âlim idi. Sözleri gayet fasîh ve belîğ idi. Yumuşak huylu, lütuf ve ihsânları bol ve cömert idi. … Devamını oku

CEMÂLEDDÎN MAHMÛD HULVÎ

Anadolu’da yetişen evliyâdan. İsmi, Mahmûd bin Ahmed’dir. Lakabı Cemâleddîn’dir. 982 (m. 1574) senesinde İstanbul’da doğdu. 1064 (m. 1654) senesinde vefât etti. İstanbul’un Şehremini semtinde, Hulvî adıyla anılan Şirvânî dergâhının bahçesine defnedildi. Cemâleddîn Mahmûd Efendi’nin babası Saray helvacıbaşısı idi. Mahmûd Hulvî, 14 yaşında iken Hasen Zarifî Efendi ile birlikte hacca gitti, İstanbul’a dönüşte, baba mesleği olan … Devamını oku

FAKÎRULLAH

Anadolu’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi, İsmâil bin Kâsım bin Abdülcemâl’dir. Fakîrullah diye tanınır. 1067 (m. 1656) senesinde Siirt’in Tillo kasabasında dünyâya geldi. Babasının yerine müderrislik yaparak binlerce talebe yetiştirdi. Tasavvuf yolunda yükselerek evliyâlıkta Gavs makamı denilen üstün derecelere sahip oldu. 1147 (m. 1734) senesinde doğduğu yer olan Tillo’da vefât etti. Dedesi Molla Abdülcemâl, Peygamber efendimizin … Devamını oku