EBÛ BEKR EŞ-ŞELÎ

Şafiî mezhebi âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. Müserre’ur-revî kitabının müellifi olan Muhammed bin Ebî Bekr’in babasıdır. Seyyid olup Hazreti Ali’ye kadar olan nesebi şöyledir: Ebû Bekr bin Ahmed bin Ebî Bekr bin Abdullah bin Ebî Bekr bin Alevî bin Abdullah bin Ali bin Abdullah bin Ali bin Muhammed Mukaddem bin Ali bin Muhammed bin Ali bin … Devamını oku

GULÂM MUHAMMED MA’SÛM

Evliyânın büyüklerinden. Muhammed Ma’sûm Fârûkî’nin torunlarından Şeyh Muhammed İsmâilî’nin ikinci oğludur. Doğum târihi bilinmemekte olup, 1161 (m. 1748) senesinde doksan yaşını geçmiş olduğu hâlde, Ramazân-ı şerîf bayramı gecesi vefât etti. Tasavvufda pek yüksek derecede olup, Kutb-ül-aktâb idi. İmâm-ı Rabbânî Müceddîd-i elf-i sânî hazretlerinin evlâdından bu torununun, zamanında bulunanlar arasında yüksek bir yeri vardı. Kayyûmluk, gavslık … Devamını oku

HASEN FEHMÎ EFENDİ

Son devir Osmanlı âlimlerinden. Yüzonuncu Osmanlı şeyhülislâmıdır. İsmi Hasen Fehmi’dir. Ilgınlı Osman Efendi’nin oğludur. Eskiden Ilgın’ın Akşehir’e bağlı olması sebebi ile Akşehirli diye bilinir. 1210 (m. 1795) senesinde Ilgın’da doğdu. 1298 (m. 1881) senesinde Medîne-i münevverede vefât etti. Cennet-ül-Bakî’ kabristanında defnedildi. Küçük yaşından i’tibâren ilim tahsiline merak duyup Konya’ya gitti. Her türlü yokluk, sefâlet ve … Devamını oku

İBN-İ KAMMÂH (Muhammed bin Ahmed)

Şâfii mezhebi fıkıh ve hadîs Âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Ahmed bin İbrâhim bin Haydar bin Ali bin Akîl el-Mısrî’dir. Lakabı Şemseddîn İbni Kammâh, künyesi Ebû Abdullah’dır. 656 (m. 1258) yılı Zilka’de ayında doğdu. 741 (m. 1340) yılında Kâhire’de vefât etti. İlk tahsilini tamamladıktan sonra, Radıyyüddîn bin Burhân’dan “Sahîh-i Müslim”i dinledi. Bu âlimin ölümünden sonra Necîb … Devamını oku

ÇELEBİ HALÎFE (Cemâleddîn Muhammed bin Mahmûd Aksarâyî)

Osmanlı evliyâ ve ulemâsının büyüklerinden. İsmi, Muhammed bin Mahmûd’dur. Meşhûr Cemâleddîn-i Aksarâyî’nin torunlarındandır. Amasya’da doğup yetişti. Doğum târihi bilinmemektedir. Cemâl Halvetî ve Çelebi Halîfe lakabları ile meşhûr oldu. Dedelerinin memleketi olan Aksaray’a nisbetle Aksarayî, dedesi Cemâleddîn Aksarayî’ye nisbetle de Cemâlî denildi. 899 (m. 1493) yılında Mekke-i mükerreme yolunda vefât edip, Hisa veya Tebük korusu denilen … Devamını oku

BABA HAYDAR SEMERKANDÎ

Hâce Ubeydüllah-i Ahrâr hazretlerinin talebelerinin yükseklerinden ve halîfelerinden. Baba Haydar Semerkandî diye tanınmıştır. Doğum târihi ve hâl tercümesi hakkında kaynak eserlerde ma’lûmât bulunamayan Baba Haydar, 957 (m. 1550) senesinde İstanbul’da Eyyûb Sultan semtinde vefât etti. Baba Haydar hazretleri, küçüklüğünde asıl memleketi olan Semerkand’da Hâce Ubeydüllah-i Ahrâr hazretlerinin derslerine devam edip, yetişti. Hâce hazretlerinin yüksek halîfelerinden … Devamını oku

DİZDAR-ZÂDE AHMED EFENDİ

Osmanlılar zamanında yetişen, tefsîr ve hadîs âlimlerinden ve tasavvuf büyüklerinden. İsmi Ahmed Efendi olup, babası dizdar (kale muhafızı) olduğu için Dizdar-zâde diye tanınmıştır. Larende’de (Karaman) doğup yetişti. Doğum târihi bilinmemektedir. 1032 (m. 1623) senesi Cemâzil-âhır ayında Edirne’de vefât etti. Cami ve tekkesinin bulunduğu zaviyede medfûndur. İlk tahsilini tamamladıktan sonra, Çivi-zâde Muhammed Efendi’nin mülâzimi (yardımcısı, ders … Devamını oku

FEYZULLAH EFENDİ-ZÂDE ES-SEYYİD ŞEYH MUSTAFA EFENDİ

Osmanlılar devrinde yetişen âlimlerden. Osmanlı şeyhülislâmlarının altmışüçüncüsüdür. İsmi Mustafa’dır. Kırkaltıncı şeyhülislâm Erzurumlu Seyyid Feyzullah Efendi’nin oğludur. Feyzullah Efendi-zâde diye bilinir. 1090 (m. 1679) senesinde İstanbul’da doğdu. 1158 (m. 1745) senesinde yine İstanbul’da vefât etti. Üsküdar’da, Mirzâ-zâde Mehmed Efendi’nin kabrinin yanında medfûndur. İlk eğitim ve öğrenimini babasından gördükten sonra, zamanının âlimlerinden ilim tahsil etti. İlmi, yüksek … Devamını oku

HANÎF İBRÂHİM EFENDİ (İstanbûlî)

Osmanlılar zamanında yetişen âlimlerin büyüklerinden. İsmi, Hanîf İbrâhim Efendi olup, Dîvân-ı hümâyûn hocalarından idi. Doğum târihi bilinmemektedir. 1217 (m. 1802) senesinde vefât etti. Sevdiklerinden şâir Pertev Efendi onun vefâtına târih olarak; “Hüzn ile nâçâr târihin dedim, Adn’e mahviyyet ile gitti Hanîf” beytini söylemiştir. Şeyhülislâm Ârif Hikmet Bey’in zikrettiğine göre, evvelce Baltacılar zümresinden idi. (Baltacılar, Osmanlılarda … Devamını oku

ATÛFÎ (Hızır bin Mahmûd)

Osmanlı âlimlerinin büyüklerinden. İsmi, Hızır bin Mahmûd bin Ömer Atûfî olup, lakabı Hayreddîn’dir. Doğum târihi belli olmayıp, Merzifon’da doğdu. 948 (m. 1541) senesinde İstanbul’da vefât etti. Eyyûb semtinde, hazret-i Hâlid’in ( radıyallahü anh ) civarında, meşhûr âlimlerden Hatîb Kâsımoğlu’nun yakınına defnedildi. Hayreddîn Atûfî, zamanının büyük âlimlerinden okudu. Mevlânâ Bahtî Halîfe’den tefsîr ve hadîs ilmini, Amasyalı … Devamını oku

CENÂNÎ

Osmanlı Devleti zamanında yetişen âlimlerden. İsmi, Mustafa bin Muhammed’dir. Bursa’da, Muradiye Câmii civarında bir evde doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. 1004 (m. 1595) senesinde Muharrem ayı içinde Pazartesi günü ikindi namazı vaktinde Bursa’da vefât etti. Hamza Bey kabristanına defn edildi. Cenânî, Türkçe, Arabça, Farsça gibi üç lisan üzerinde, eser yazacak, şiir söyliyecek kuvvette bir tahsille yetişti. … Devamını oku