Hanbelî mezhebindeki fıkıh âlimlerinden. İsmi, Ali bin Muhammed bin Ali bin Zeytûnî el-Hanbelî el-Bağdâdî olup, künyesi Ebü’l-Hasen’dir. Berânedesî diye de tanınır. Berânedes, Bağdad’ın bir köyüdür. 498 (m. 1104)’de doğdu. İbn-i Katî’î der ki; “Ali bin Muhammed’e doğumunu sordum. Bana “Bilmiyorum, fakat 508 (m. 1114) senesinde Kur’ân-ı kerîmi hatmettim” diye cevap verdi.”
Ali bin Muhammed hazretleri; İbn-ül-Hüseyn, İsmâil bin es-Semerkandî, Ebû Gâlib bin el-Bennâ ve daha pekçok âlimlerden hadîs-i şerîf öğrendi.
Vezir İbn-i Hübeyre, Basra’da bir medrese yaptırdığında, oranın eğitim, öğretim işini Ali bin Muhammed’e verdi. O da, medresedeki talebelere fıkıh ve hadîs-i şerîf ilimlerini öğretti. Güvenilir, sâlih bir zât idi. 586 (m. 1190) senesinde vefât etti. İmâm-ı Ahmed bin Hanbel’in ( radıyallahü anh ) kabrinin yanına defnedildi.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Zeyl-i Tabakât-ı Hanâbile cild-1, sh. 366
2) Şezerât-üz-zeheb cild-4, sh. 286
ALİ BİN MUHAMMED EZ-ZEYTÛNÎ