Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Ahmed bin Ömer bin Muhammed bin Ebî Rızâ el-Hamevî’dir. Künyesi Ebü’l-Hüseyn olup, Şihâbüddîn lakabı ile tanınırdı. Doğum târihi ve yeri hakkında, kaynak eserlerde bir bilgi yoktur. Kur’ân-ı kerîm ilimlerinde derin bir âlimdir. Şafiî fakîhlerinin büyüklerinden idi. Üç defa Haleb kadılığına ta’yin edildi. Kıymetli eserleri ve şiirleri vardır. 791 (m. 1389) senesinde vefât etti.
Ahmed bin Ömer, önceleri Haleb’de otururdu. Orada fıkıh ve diğer ilimlerle meşgûl oldu. Hama Kalesi hatîbliğini yapan Allâme Şerefüddîn Ya’kûb’dan ilim tahsil etti. Sonra Şam’a gitti. Şam’daki kırâat âlimlerinden, Kur’ân-ı kerîmin kırâatini (okunuşunu) öğrendi. Oradan Kâhire’ye geçti. Kâhire’de uzun müddet ilim tahsili ile meşgûl oldu. 770 (m. 1368) senesinden sonra, Haleb’e Kadıasker olarak döndü. Dâr-ül-adl’de müftîlik yapardı. Orada, fetvâlarından çok istifâde ettiler. Sonra Haleb kadılığına ta’yin edildi. Ahlâkı ve ilmi en çok medhedilenlerden oldu.
İbn-i Acemî’nin torunu Hâfız Burhâneddîn el-Halebi diyor ki: “Zekâ, ilim, dehâ ve hafıza bakımlarından Şam’ın bir tanesi idi. Sözlerinin sağlamlığı, ilminin çeşitliliği ve kırâat, tefsîr, meânî, beyân, bedî’, arûz, nazım ve nesirde üstâd oluşu bakımlarından zamanındaki âlimlerin bir tanesi idi. Fıkıh ve usûlde derin bir âlimdi. Hadîs ilminde bütün ezberledikleri tamdı. Nerede ise “Müslim”in şerhini ve Hatabî’nin “Me’âlim-üs-Sünen”ini ezberlemişti. Tıb ilminde ve ilâç bilgisinde üstâd kabûl edildi. Bu konuda eşsizdi Devamlı mescidde otururdu. Ancak zarurî bir ihtiyâcı olursa dışarı çıkardı. Akıllı ve tedbirli bir kimseydi. İlme çok rağbet gösterirdi. Ailesinden çok kimse de böyleydi, ilim sahiplerinin huzûrunda, kimseyi öne geçirmezdi. Ailesi dışındakilerden hocamız Sirâcüddîn el-Belkînî de, onun derecesinde yüksek bir âlimdi. Onun nefis, kıymetli eserleri vardır.”
Eserlerinin başlıcaları şunlardır:
1- En-Nâsıh vel-mensûh, 2- Ikd-ül-bekr fî nazm-i garîb-iz-zikr (Manzûme-tün fî garîb-il-Kur’ân), 3- Mefâhiretün beyn-es-seyfi vel-kalem.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-2, sh. 34
2) Şezerât-üz-zeheb cild-6, sh. 314
3) Ed-Dürer-ül-kâmine cild-1, sh. 227
4) El-A’lâm cild-1, sh. 187
AHMED BİN ÖMER EL-HAMEVÎ