Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. İbn-i Millî diye tanınan Ahmed bin Muhassin, Necmeddîn (Dînin yıldızı) lakabını da aldı. 617 (m. 1220) yılında Ba’lebek’te dünyâya geldi. Zamanının büyük âlimlerinden ilim tahsil etti. Şam, Haleb ve Mısır’da tahsilini sürdüren Ahmed bin Muhassin, halk tarafından takdîr edilmiş bir âlim idi. Bir ara Bağdad’daki Nizamiye Medresesi’nde ders verdi. 699 (m. 1300) yılında vefât etti.
Ahmed bin Muhassin; İbn-i Hâcib’den nahiv ilmini. Abdullah bin İbrâhim el-Makdisî, Hasen bin ez-Zeydî, Ebü’l-Müncâ bin el-Letî ve pekçok âlimden ilim öğrendi. Fıkıh, kelâm ve usûl ilimlerini Şeyh-ül-İslâm İzzeddîn bin Abdüsselâm’dan tahsil etti.
Hâfızası oldukça kuvvetli olan Ahmed bin Muhassin, bir şeyi bir defa okuyunca, onun ekserisini ezberlerdi. Bir derste hazır bulunduğunda, sükût eder, ders bitince müdâhale ederdi. Hocam bu husûsta şöyle şöyle buyurdu der, çoğunluğunu naklederdi.
Ahmed bin Muhassin hakkında, “Münâzara kabiliyeti, delîl ileri sürmedeki sür’ati, hasmını güç duruma düşürme ve hazır cevaplılığı bakımından bir ateş kıvılcımı gibidir” denmektedir.
Ahmed bin Muhassin’den şöyle rivâyet edilir: Mervân, bayram hutbesini okuyacağı zaman, bir adam ayağa kalkıp; “Sen, sünnete muhalif okudun” dedi. Bundan sonra, Ebû Sa’îd ayağa kalkarak; “Bu kardeşimiz, üzerindeki yükü hafifletti, vazîfesini yaptı. Zîrâ Resûlullah ( aleyhisselâm ) şöyle buyurmaktadır “Sizden bir kimse, bir çirkin iş görünce, onu eliyle, eğer gücü yetmezse diliyle, eğer yetmezse kalbiyle reddetsin (önlemeye çalışsın). Bu sonuncu ise, îmânın en zayıf olanıdır” dedi.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-üş-Şâfiiyye cild-8, sh. 31
2) El-İber, cild-5, sh. 394
3) Nücûm-üz-zâhire cild-8, sh. 193
4) Şezerât-üz-zeheb cild-5, sh. 445
5) Tebsîr-ül-müntebih cild-4, sh. 1315
AHMED BİN MUHASSİN