Tilimsân’da yetişen Mâlikî mezhebi âlimlerinin büyüklerinden. İsmi, Abdürrahmân bin Muhammed bin Abdullah et-Tilimsânî olup, künyesi Ebû Zeyd’dir. İbn-ül-İmâm diye tanınır. Doğum tarihi bilinmemektedir.
Hayatı hakkında kaynak eserlerde fazla malûmat bulunmayan İbn-ül-İmâm, 743 (m. 1342) senesinde vefât etti.
Kardeşi Ebû Mûsâ Îsâ da çok büyük âlim olup, bu iki kardeş, küçüklüklerinden i’tibâren ilim tahsil ederek yetiştiler. Zamanlarında bulunan Mâlikî mezhebi âlimlerinin önderleri, hocaları durumuna geldiler. Zamanın sultânı Ebü’l-Hüseyn el-Merînî ile görüşürler, Sultan da onları sever ve hürmet ederdi. Bu iki büyük âlimin yetiştirdikleri talebelerden İmâm-ı Mukrî ( radıyallahü anh ) şöyle anlatıyor: “İbn-ül-İmâm ve kardeşi Ebû Mûsâ, gençliklerinde memleketleri olan Tilimsân’dan çıkıp Tunus’a gittiler, İbn-i Cemâa, İbn-ül-Kattân, el-Mercânî ve başka âlimler ile görüşüp sohbetlerinde bulundular. Sekizinci asrın başlarında Tilimsân’a döndüler. Emîr-ül-müslimîn Ebû Ya’kûb’un yanına vardılar. Daha sonra bu iki fakîh (fıkıh âlimi) kardeş, 720 senesi civarında doğuya doğru seyahate çıktılar. Alâüddîn-i Konevî ve Telhis kitabının sahibi Celâleddîn-i Kazvînî ile karşılaştılar. Onların huzûrlarında Sahîh-i Buhârî’yi dinlediler. Sapık İbn-i Teymiyye ile münâzara ederek, onun bozuk fikirlerini reddettiler. Ona karşı Ehl-i sünneti müdâfaa ederek, onu susturdular.”
Yine Mukrî diyor ki: “İbn-ül-İmâm Abdürrahmân bin Muhammed ( radıyallahü anh ), Allahü teâlâdan korkan âlimlerden idi.”
Şerîf et-Tilimsânî, Ebü’l-Fadl İbni İmâm, İmâm-ı Mukrî, Ebû Osman el-İkbânî, Hatîb İbni Merzûk ve Ebû Abdullah Yahsâbî gibi âlimler ondan ilim öğrenmişlerdir.
“Şerhu alâ İbn-i Hâcib el-Fergî” onun yazdığı kıymetli eserlerdendir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 181
2) El-Büstân sh. 123
3) Ed-Dîbâc-ül-müzehheb sh. 152
ABDÜRRAHMÂN BİN MUHAMMED