Hanbelî mezhebi fıkıh ve hadîs âlimlerinden. İsmi, Abdülmün’îm bin Muhammed bin Hüseyn bin Süleymân el-Bâcisrâî el-Bağdâdî’dir. Bâcisrâ, Bağdad’a on fersah (56 km.) uzaklıkta bulunan büyük bir köyün adıdır. Buraya nisbetle “Bâcisrâî” denildi. 549 (m. 1154) senesinde bu köyde doğdu. Sonra Bağdad’a gelip yerleşti. Birçok âlimden fıkıh ve hadîs ilmini öğrendi. Hanbelî fakîhlerindendir. 612 (m. 1215) senesi Cemâzil-evvel ayında Bağdad’da vefât etti. Bâb-ı Harb kabristanına defnedildi.
Hanbelî mezhebinin fıkıh bilgilerini, Ebü’l-Feth Nasr bin Fityân bin Meânî’den öğrendi. Uzun zaman ondan ayrılmadı. Bu ilimde çok yükseldi. Usûl-i fıkıh, cedel ve hılâf ilimlerini, Şafiî âlimlerinden Muhammed bin Ebî Ali el-Bûkânî’den okudu. Ebû İshâk bin Sakkâl’dan da ders aldı ve onun medresesinde yardımcısı oldu. Onun vefâtından sonra Me’mûniyye’de bulunan hocası İbn-i Münî’nin mescidinde ders okuttu. Acûre Mescidi’nde de imamlık yapardı. Şühde-i Kâtibe’den ve daha başka âlimlerden hadîs-i şerîf dinleyip öğrendi.
O, Kâdı’l-kudât Ebü’l-Fedâil bin eş-Şehrazûrî’nin yanında bulundu. Dîvân me’mûrluğuna ta’yini yapıldı. Câmi-i Kasr’da onun için bir ilim halkası meydana gelir ve etrâfında toplanırlardı. Orada, hılâf ilmine âit mes’eleleri anlatırdı. Yanında birçok fıkıh âlimi de bulunurdu. O, fazilet sahibi bir fakîh ve mezhebinin mes’elelerini ezbere bilen bir âlimdi. Hılâf ilminin mes’elelerinde çok güzel konuşur, dinleyenleri ikna ederdi. Dînine çok bağlı, güzel ahlâk sahibi bir zât idi.
İbn-i Neccâr diyor ki: “O, bizimle beraber, hocalarımızın en sonuncusundan hadîs-i şerîf dinledi. Çok hadîs-i şerîf topladı. Ahlâkı güzel olup, herkes tarafından sevilirdi. Az hadîs-i şerîf rivayet etti. Ebû Abdullah bin Dübeysî, ondan hadîs-i şerîf rivâyet edenlerdendir.”
El-Kâdisî diyor ki; “O, fakîh bir zât olup, münâzara ilminde güzel bir yol ta’kib ederdi. Hâli ve yaşayışı güzel, vekâr ve iffet sahibi idi. İlmî münâzaralarda bulunur ve fetvâ verirdi. İbn-i Sâ’î, icâzetle ondan hadîs-i şerîf rivâyet etmişti.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Zeyl-i Tabakât-ı Hanâbile cild-2, sh. 86
2) Şezerât-üz-zeheb cild-5, sh. 51
3) Et-Tekmiletü li-vefeyât-in-nakile cild-4, sh. 165
ABDÜLMÜN’ÎM BİN MUHAMMED EL-BÂCİSRÂÎ (El-Bağdâdî)