Yemen’de yetişen fıkıh âlimlerinden. İsmi, Ömer bin Abdullah bin Ahmed Mahreme’dir. 907 (m. 1502) senesinde doğdu. 972 (m. 1565) senesinde Aden’de vefât etti.
Fıkıh ve astronomi ilimlerinde büyük bir âlim olan Ömer bin Abdullah, önce babasından, sonra; Veliyyüddîn Ömer, amcası Allâme Tayyib ve Kâdı Abdullah bin Ahmed gibi âlimlerlerden ilim tahsil etti ve çok yükseldi. Kâdı Abdullah bin Ahmed onun hakkında şöyle demektedir: “Bu çocuğun benden istifâde etmesinden daha çok, ben ondan istifâde ettim.” O, ilim tahsîl etmek için çok çalıştı ve emsalleri arasında çok yükseldi. Ders okutmaya ve fetvâ vermeye başladı. Herkes onun fetvâlarına müracaat eder, çok uzak memleketlerden ona suâl sormaya gelirlerdi. Yemen bölgesinde ilim ve fetvâ reîsliği onunla son buldu.
Amcası Tayyib onun hakkında şöyle demektedir: “Kardeşimin oğlunun hallettiği müşkil mes’elelerin halline, anlaşılması güç ve zor mes’elelere cevaplar yazılmasına benim gücüm yetmiyordu.”
Büyük âlim Cemâlüddîn Muhammed bin Abdülkâdir el-Habbânî, babası üzerine onu tercih ederdi. Çünkü onun tahsil ettiği ilim, babasının ilminden daha çoktu. Bunun için, ondan çok istifâde etti. Allâme Sâlih bin Muhammed bin Abdürrahîm ve şiiriyle onu medheden Ebu Zekeriyyâ ed-Dımeşkî, Ömer bin Abdullah’dan ilim öğrenen âlimlerdendir.
Eserlerine ve sözlerine bakıldığı zaman, bunlar onun zekâsının kuvvetine ve ilminin çokluğuna işâret etmektedir. Sözleri ve yazıları gayet fasîh ve belîg idi. Nazım ve nesirde zamanının bir tanesiydi. İki defa Şahr şehrine kadı ta’yin edildi. Aden’de çeşitli yerlerdeki medreselerde başmüderrislik yaptı.
Ömer bin Abdullah çok kıymetli eserler yazdı. Eserlerinin başlıcaları şunlardır: 1-Kitâb-ün-yünkesü fîhi alâ şerh-ıl-Minhâc: İbn-i Hacer Heytemî’nin eseri üzerine yapılmış bir şerhtir. 2-Fetvâlar: Büyük bir cild halindedir. 3-El-Misbâh li şerh-il-udde ves-silâh, 4-Şerh-ur-ruhbiyye, 5- Zeylün alâ Tabakât-iş-Şâfiîyye lil-Esnevî, 6- Felek Risalesi (Astronomi hakkındadır), 7-Mîkât, 8- Risâletün fir-rub’ıl-mücîb.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) En-Nûr-us-sâfir sh. 250, 251
2) Mu’cem-ül-müellifîn cild-7, sh. 293
ÖMER BİN ABDULLAH