Fıkıh, nahiv ve fen âlimi. İsmi, Ahmed bin Receb bin Tayboğa el-Mecdî’dir. Künyesi Ebü’l-Abbâs olup, lakabı Şihâbüddîn’dir. İbn-i Mecdî ismiyle meşhûr oldu. 767 (m. 1366) senesi Zilka’de ayının başlarında Kâhire’de doğdu. 850 (m. 1446) senesi Zilka’de ayının onbirinde, Cumartesi gecesi Kâhire’de vefât etti.
İbn-i Mecdî, önce Kur’ân-ı kerîmi ezberledi. Minhâc, Hâvî, Elfive ve birçok kitapları okudu. Fıkıh ilmini; Bülkînî, İbn-ül-Mülakkın, Kemâlüddîn Demirî, Serâfüddîn Mûsâ bin el-Bâbâ, Şemsüddîn Irâkî’den, ferâiz ilmini; Takıyyüddîn bin İzzüddîn Hanbelî’den, Arabî ilimleri de Şemsüddîn Acemî’den öğrendi. İlim için çok çalıştı. Çok zekî idi. Fen ilimlerinde az bir zamanda üstün bir dereceye yükseldi. Matematik, astronomi, hendesede (Geometride) sözü senet oldu. Çok kimseler ondan ilim öğrendi. İbn-i Hıdır, Nûreddîn Verrâk Mâlikî, Serâfüddîn bin Cîân; Seyyid Ali, Şihâbüddîn Süceynî, Hiytemî, Bedrüddîn Mardânî, Zeynüddîn Zekeriyyâ, Bedrüddîn Hasen A’rec gibi âlimler dersini dinlediler ve ondan çok istifâde ettiler. Büyük hadîs âlimi Şihâbüddîn Kelûtâtî de onun dersini dinledi.
İbn-i Mecdî, Câmi’ul-Ezher yanındaki evinde ibâdetle meşgûl oldu. Talebeye ve fakirlere karşı çok merhametli idi. Canbekiyye Medresesi’nde başmüderrislik yaptı. Mütevâzî, emaneti koruyan bir zât idi. Nükteli konuşurdu.
Aynî, onun hakkında şöyle söyledi: “O, din ve fen âlimi idi. İnsanlara helâl ve haramı öğretti. Evinde inzivâya çekilip, ibâdet ve tefekkürle meşgûl oldu.”
İbn-i Mecdî birçok eser yazdı. Eserlerinden ba’zıları şunlardır: 1-İrşâd-ül-hâir fil-ameli bi rub-id-devâir, 2-El-Kavl-ül-müfîd fî Câmi’ıl-usûl vel-mevâlid, 3-El-Menhel-ül-azb-üz-zülâl fî ma’rifeti hisâb-il-hilâl, 4-El-Faslü fil-ameli bil mukantarât, 5-Er-Risâletü fil-ameli bil ceyb, 6-Ed-Dav-ül-lâih fî vad-ıl-hutût alel-Fesâih, 7- Er-Rub-ül-mesîr, 8- Er-Rub-ül-hilâl, 9- Ma’rifet-ül-evsât, 10-İstihrâ-üt-tevârih ba’duha min ba’d, 11-Et-teshîl vet-takrîb, 12-Ed-Dürr-ül-yetîm fî sinâat-it-takvîmîn, 13-El-Kevâkib-ül-mudiyye fil-ameli bil mesâil-id-Düriyye.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-1, sh. 221
2) Ed-Dav-ül-lâmi’ cild-1, sh. 300
3) Bugyet-ül-vuât cild-1, sh. 307
4) El-A’lâm cild-1, sh. 125
5) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 128
6) Keşf-üz-zünûn cild-1, sh. 64, 577, 758
7) Brockelmann Sup-2, sh. 158
İBN-İ MECDÎ (Ahmed bin Receb)