Hadîs ve târih âlimi. İsmi, Moğoltay bin Kılıç bin Abdullah el-Hakkârî et-Türkî el-Hanefî olup, künyesi Ebû Abdullah’dır. Lakabı ise Alâüddîn’dir. 690 (m. 1291) senesinde doğdu. 762 (m. 1361) senesi Şa’bân ayında vefât etti.
Moğoltay bin Kılıç; Tâcüddîn Ahmed bin Ali bin Dakîk-ül-Iyd, Şeyh Takıyyüddîn, el-Hüseyn bin Ömer el-Kürdî, el-Vânî, el-Hatemî, ed-Debbûsî, Ahmed bin eş Şücâ’ el-Hâşimî, Muhammed bin Muhammed bin Îsâ et-Tabbâh’dan ve birçok âlimden hadîs-i şerîf dinledi ve rivâyet etti.
İlim tahsilini tamamladıktan sonra, Zâhiriyye hadîs külliyesinde ders verdi. Moğoltay bin Kılıç, hadîs ilminde hafız (yüz bin hadîs-i şerîfi râvîleriyle ezbere bilen) idi. Aslen Türk olan Moğoltay bin Kılıç, neseb ilmini çok iyi bilirdi. Daha sonra Mısır’a gitti. Oradaki Muzafferiyye Medresesi’nde ders verdi.
Moğoltay bin Kılıç, yüzden fazla eser yazdı. Yazmış olduğu eserlerden ba’zıları şunlardır: 1- El-İşâretü ilâ sîret-il-Mustafâ ve Târihu min ba’dihi minel-Hulefâi, 2- Şerh-ül-Câmi-us-Sahîh lil-Buhârî (Yirmi cildlik bir eser), 3- Zeyl alel-mü’tetif vel-muhtelif Libni Nukta, 4-Ez-Zehr-ül-bâsim fî sîreti Ebi’l-Kâsım, 5- İkmâlü tehzîb-il-kemâlî fî esmâ-ir-ricâl (Onüç cildlik bir eser), 6-El-İ’lâm bi sünnetihi aleyhisselâm: İbn-i Mâce’nin Sünen’inin şerhidir. 7-El-İşâretü, 8- El-Vâdıh-ül-mübîn fî men üstüşhide minel Muhibbîn, 9- El-İttisâl fî muhtelif-in-nisbeti, 10- El-Hasâis-ün-Nebeviyye, 11- El-Îsâl (Lügat).
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-12, sh. 313
2) Ed-Dürer-ül-kâmine cild-4, sh. 352
3) Lisân-ül-mîzân cild-6, sh. 72
4) Şezerât-üz-zeheb cild-6, sh. 197
5) Esmâ-ül-müellifîn cild-2, sh. 467
6) El-A’lâm cild-7, sh. 275
7) Zeyl-i Tabakât-ül-huffâz sh. 534
8) Hüsn-ül-muhâdara cild-1, sh. 359
9) Zeyl-i Tezkiret-ül-huffâz sh. 365
MOĞOLTAY BİN KILIÇ