Sual: Fen adamlarının, doktorların haber verdikleri faydalı şeyler, tecrübe edilerek anlaşıldığı için, akıl bunları kabul eder ve bunlara inanılır. İslamiyetin emrettiğ ibadetlerin faydaları tecrübe edilmediği için, bunlara inanmak akla uygun değildir diyenlere ne cevap vermelidir?
Cevap: Fen adamlarının tecrübelerine, işitilerek inanılmaktadır. Evliyânın bildirdikleri ve tecrübe ettikleri şeyler de, böyle işitilmektedir. İslamiyetin bildirdiği çok şeylerin faydaları da görülmekte, tecrübe edilmektedir.
Fen adamlarının, doktorların tecrübe ederek faydalı olduklarını anladıkları ve herkesin, bunlara inanarak kapıştıkları, çok para vererek aldıkları bazı teknik ve tıbbi ilaçların zararlı oldukları sonradan anlaşılıyor. Bu ilaçların isimleri listeler hâlinde sağlık müdürlüklerinden eczanelere bildirilerek, satışları yasak ediliyor. Böyle ilaçların fabrikaları hükûmetler tarafından kapatılıyor. Çok kıymet verilen bazı ilaçların zararlı olduklarının sonradan anlaşıldığı, günlük gazete haberleri hâline geldiğini görüyoruz. Antibiyotik denilen ve son senelerin en kıymetli ilaçları olan, yüzlerce çeşit ilacın kalp hastalığına ve kansere sebep olduklarını ve deterjanlı bazı temizlik maddelerinin sıhhate zararlı olduklarını günlük gazetelerde okuyoruz.
İslamiyetin ahkamının, hükümlerinin faydaları tecrübe ile anlaşılmasa da, bunlara inanmak ve gereklerini yapmak akla uygundur. İlaçları tanımayan akıllı bir gencin babası doktor olsa ve babasının başarılarını çok kimseden işitmiş, hatta gazetelerde okumuş olsa, bu genç hasta olsa, babasının kendisini çok sevdiğini de bilse, babası kendisine ilaç verse ve bunu içince hastalığının hemen geçeceğini, bunu çok tecrübe etmiş olduğunu bildirse, ilaç, iğne yapılacak, canı yanacak olduğunu bilse bile, çocuğun babasına nasıl cevap vermesi akla uygun olur? Eğer, bu ilacı ben tecrübe etmedim. Hastalığıma iyi geleceğini bilmiyorum. Senin sözünün doğru olduğuna inanamıyorum derse, bu cevabı akla uygun olur mu? Çocuğun böyle cevap vermesini beğenen bir kimse var mıdır?
Sual: Günah işleyenlerin ibadetleri sahih olur mu?
Cevap: Haram işleyenlerin farzları, sünnetleri sahih olur. Yani borçlarını ödemiş olurlar ise de, sevap kazanmazlar.
Osman Ünlü