AHMED HAMMÂMÎ

Halvetî yolunun büyüklerinden. İsmi, Ahmed bin Ömer Hammâmî, Alvânî, Halvetî’dir. Doğum târihi ve yeri kesin olarak bilinmemektedir. 1017 (m. 1608) senesinde Haleb’de vefât etti. Makâm-ı Halîl’e bitişik, Şah Velî türbesi yakınına defnedildi.

Ahmed Hammâmî, Hama’da yetişti. Ebü’l-Vefâ Alvânî’den ilim öğrendi. İlim meclisine devam etti.

Sonra, hocasının kardeşi Şeyh Muhammed’in derslerini dinledi. Hocasının vefâtı üzerine, Hama’dan ayrılıp Haleb’e geldi. Meşârika mahallesine yerleşti. Sevîkat-i Hâtem mahallesindeki Şeyh Şem’ûn mescidinde, ilme yeni başlayanlara ders verdi. Elfiye, Şerh-ül-Katr, Nahv, Minhâc okuttu. Gayet sâde giyinirdi. Hâlbuki çok kıymetli elbise alma imkânı vardı. Sonra Şeyh Ebü’l-Cûd’un derslerine devam etti. Tefsîr okudu. Cum’a günleri, sabah erkenden, güneş yükselinceye kadar istiğfarla meşgûl olurdu. Sonra da cemâatin dert ve sıkıntılarını dinler, herkese tek tek cevaplar verirdi.

Ahmed Hammâmî, Halvetî yolunun büyüklerinden Şah Veliy-ül-Halvetî’nin sohbetine kavuşunca ona talebe oldu. Kendisinin pekçok talebesi olmasına rağmen, onlarla birlikte hocasına tam teslim olup, ilim ve Halvetî yolunun edeplerini öğrendiler. Hocasının müsâadesi ile bir meclis kurup, insanlara, Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını bıkmadan anlattı. Her sınıftan insan gelerek derslerini dinleyip istifâde ettiler.

Şöyle anlatılır: “Hocası, Ahmed Hammâmî’ye, mescidin kandillerine yağ koyması için, içinde yağ olan odanın anahtarlarını vermişti. Ahmed Hammâmî de, kandillerdeki yağ bittikçe, ihtiyâç mikdârı yağı Besmele ile koyardı. Uzun zaman bu vazîfeyi sürdürdü. Birgün çekemeyen biri, “Ahmed bu vazîfeyi yapamıyor” diyerek hocasına şikâyette bulundu. Bunu işiten Ahmed Hammâmî, hocasına gidip, bu vazîfeden affedilmesini arz etti ve odanın anahtarını teslim etti. Aradan bir hafta geçti. O hasedkâr kişi yağın bittiğini söyledi. Ebü’l-Vefâ; “Sübhânallah! Bereket Ahmed’in elinde idi. Anahtarlar onda olsa idi, o yağ senelerce yeterdi” buyurdu.

Eserlerinden ba’zıları şunlardır: 1-Terviyet-ül-ervâh, 2-A’zeb-ül-meşârib fis-sülûk, 3-El-Menâkibü fit-tasavvuf, 4-El-Usûl-ül-Alvâniyye, 5-El-Ahlâk-us-Sûfiyye.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-2, sh. 30

2) Hülâsat-ül-eser cild-1, sh. 257

3) El-A’lâm cild-1, sh. 188

4) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 153