Tefsîr, hadîs, kelâm, fıkıh, kırâat, usûl ve nahiv âlimi. İsmi, Ferec bin Kâsım bin Ahmed bin Lübb es-Sa’lebî el-Gırnâtî olup, künyesi Ebû Sâ’îd’dir. 701 (m. 1301) senesinde doğdu. 782 (m. 381) senesinde vefât etti. Ebû Saîd Ferec, Mâlikî mezhebi âlimlerinden olup, Gırnata’da yaşadı.
Ebû Saîd Ferec, kırâat ilmini ve çeşitli ilimleri Hasen Kaycati’den öğrendi. Hasen Kaycatî vefât edinceye kadar yanından ayrılmadı ve ondan icâzet (diploma) aldı. Ebû Abdullah bin Bekr, Ebû Muhammed Selmûn ve Ebû Abdullah el-Hâşimî’den fıkıh ilmini öğrendi ve onlardan Buhârî’yi, Akîdet-el-muktereh kitabını, İrşâd ve Tehzîb’in bir kısmını dinledi. Ayrıca Nâsırüddîn Mirzâlî, İbn-i Abdûrrefî, Ebû Abdullah Muhammed bin Ebû Kâsım el-Lebîdî, Râviye Ebû Muhammed Abdullah bin Muhammed, İbn-i Abdünnûr et-Tâc Fâkihânî, Fahrüddîn bin Munîr ve Ebû Hayyân’dan icâzet (diploma) aldı.
Ebû Zekeriyyâ Serrâc onun hakkında: “Ferec el-Gırnâtî büyük bir âlim idi. Gırnatada muhtelif ilimlere dâir müşkilâtlar ona sorulur ve verdiği cevaplar i’tirâzsız kabûl edilirdi” demektedir.
İbn-i Ferhûn, Dîbâc’ında onun hakkında şöyle demektedir: “Ebû Saîd Ferec, Mâlikî mezhebinin sonra gelen âlimlerinin büyüklerinden ve derin bilgi sâhiplerindendi Çeşitli ilimler üzerinde söz sahibi idi. Birçok âlim onun vermiş olduğu fetvâlara uymuşlardır.”
İbn-ül-Hatîb, İhata adlı eserinde onun hakkında: “Ferec el-Gırnâtî, sâlih kimselerden olup, dînin emir ve yasaklarına uymakta çok gayretli idi. Güzel ahlâk sahibiydi. Zekâsı keskin, Hâfızası kuvvetli idi. Çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. Büyük, küçük, herkes ona hürmet ederdi. O, fıkıh, kırâat, tefsîr, usûl-i fıkıh, ferâiz, edebiyat ilimlerinde mütehassıs idi” demektedir.
Ferec el-Gırnâtî çeşitli ilimlere dâir birçok eser yazmıştır. Eserlerinden ba’zıları şunlardır: 1- Şerh-ül-Cemel liz-Zeccâcî, 2-Şerhu ta’rîf-it-teshîl, 3-El-Fetâvâ, 4-Kitâbün fil-bâil-muvahhedeti, 5- El-Kasîdet-ün-nûniyyeti fîl-Ehâci vel-Elgâz-in-Nahviyye.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-mtellifîn cild-8, sh. 58
2) Ed-Dîbâc-ül-müzehheb sh. 220
3) Neyl-ül-ibtihâc sh. 219
4) Şezerât-üz-zeheb cild-6, sh. 280
5) Bugyet-ül-vuât cild-2 sh. 243
6) Tabakât-ül-müfessirîn (Dûvûdî) cild-2 sh. 25
7) Keşf-üz-zünûn cild-2, sh. 1348
8) Esmâ-ül-müellifîn cild-1 sh. 816
9) Brockelmann Gal-2, sh. 259 Sup-2, sh. 371
FEREC EL-GIRNÂTÎ