Hadîs ve fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebû Abdullah, lakabı Şemsüddîn’dir. 607 (m. 1210)’da doğdu, 687 (m. 1289) senesinde vefât etti. İbn-i Mülaib, İbn-i Ebî Lûkma, Şeyh Muvaffakuddîn, İbn-ün-Nebî, Kazvinî, Mûsâ bin Abdülkâdir, İbn-i Sabbah, İbn-i Zübeydî ve diğer âlimlerden hadîs-i şerîf işitti. Bağdad’da Mühezzeb İbni Mende’den de hadîs-i şerîf işittiği kaydedilmiştir. Amcası Hâfız Ziyâ’nın yanında bulundu, ondan icâzet aldı. Daha başka âlimlerden de ilim öğrenip, yetişti. Pekçok ilmî mes’eleyi yazdı. Amcasının medresesinde fıkıh dersleri verdi. Eşrefiyye Medresesi’nde de hadîs dersleri verdi. Pekçok kimse ondan ilim öğrenmiş ve istifâde etmiştir. İmâm-ı Zehebî onun hakkında şöyle demiştir: “Fıkıhda derin âlim, muhaddis, zâhid, çok ibâdet eden, çok hayır sahibi, müttekî ve insanlara çok fâideli bir âlimdir.” Yünûnî de; “Sâlih, zâhid, çok ibâdet eden, dünyâya düşkün olmayan, sâlihlerin ve âlimlerin meşhûrundan bir zât idi” demiştir. Vera’da (şüphelilerden sakınmada) ve zühdde (dünyâya düşkün olmamada) yüksek derecede idi. Dünyâya asla gönül bağlamamıştır. Bir defasında Sâlihiyye dağında bir işi için uğraşırken, toprak içinden içi altın dolu bir çömlek buldu. Hanımı da yanında idi. Önce aldılar, fakat sonra belki bunda başkalarının hakkı vardır diyerek tekrar götürüp yerine koydular. Fakir olmalarına rağmen, şüphelidir diye almadılar.
Kendisinden; İbn-i Habbâz, Abdullah bin Muhammed, Ahmed Harirî, Ebü’l-Fadl bin Hamevî, Amr bin Osman bin Sâlim el-Makdisî ve diğer âlimler rivâyette bulunmuşlardır. “Tekmilet-ül-Ahkâm” adlı bir eseri vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-10, sh. 159
2) Zeyl-i Tabakât-ı Hanâbile cild-2, sh. 320
3) Şezerât-üz-zeheb cild-5, sh. 405
MUHAMMED BİN ABDÜRRAHÎM EL-MAKDİSÎ