Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinin büyüklerinden. İsmi, Abdülgafûr bin Lokman bin Muhammed el-Kerderî el-Harezmî’ olup, künyesi Ebü’l-Mefâhir’dir. İsminin Abdülgaffâr olduğu da bildirilmiştir. Lakabı Şeref-ül-Kudât, Tâcüddîn ve Şems-ül-eimme’dir. Harezm köylerinden Kerder’e mensûb olduğundan Kerderî ve Harezmî denilmiştir. 562 (m. 1167) senesinde Haleb’de vefât etti.
Ebü’l-Fadl Abdurrahmân bin Muhammed el-Kirmânî’den fıkıh ilmini öğrendi. Nûreddîn Mahmûd bin Zengî zamanında Haleb kadılığında bulundu. Vefâtına kadar orada kaldı.
Kerderî ( radıyallahü anh ), son derece zâhid bir âlim olup, devamlı ibâdet eder, dünyâya kıymet vermezdi. Fıkıh ilminin usûl ve fürû’unun inceliklerine vâkıf idi. Fıkıh ilmine dâir birçok eser tasnif etmiştir. Şerh-i câmi-üs-sagîr liş-Şeybânî, Şerh-i câmi-ül-kebîr iş-Şeybânî, Şerh-i âlet-tecrîd lil-Kirmânî (El-Müfîd vel-mezîd) Kitâbü fî usûl-il-fıkh, Hayret-ül-fükahâ, Kitâbü fî beyân-ı elfâz-il-küfr, el-İntisâr li Ebî Hanîfe fî ahbârihî ve akvâlihî onun yazdığı kıymetli eserlerdendir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 269
2) Cevâhir-ül-mudiyye cild-1, sh. 322
3) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 587
4) El-A’lâm cild-4, sh. 32
5) El-Fevâid-ül-behiyye sh. 98
6) Keşf-üz-zünûn cild-1, sh. 114, 345, 562
7) İzâh-ül-meknûn cild-1, sh. 425
KERDERÎ