Hanbelî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi Ebû Muhammed olup ismi, Abdurrahmân bin Ammâr bin Ali bin Muhammed el-Hulvânî el-Bağdâdî’dir. Abdurrahmân el-Hulvânî, 490 (m. 1097) senesinde doğdu. 546 (m. 1151) senesi Rebî’-ül-evvel ayında, Silh’de vefât etti ve kendi evinin bahçesine defn edildi.
Ebû Muhammed Abdurrahmân, fıkıh ilmini ilk önce babasından tahsil etti. Daha sonra Ebü’l-Hattâb’dan ders alıp fıkıh ilminde derin bilgi sahibi oldu. Ayrıca Ali bin Eyyûb el-Bezzâr, Mübârek bin Abdülcebbâr, Hüseyn el-Hilâl, Ebû Nasr bin Vid’ân ve birçok âlimden hadîs-i şerîf rivâyet etti. Kendisinden ise; Yahyâ bin Tâhir en-Neccâr el-Vâ’iz ve birçok âlim hadîs-i şerîf rivâyetinde bulundu.
Abdurrahmân el-Hulvânî hazretleri hakkında İbn-i Şafiî; “O, mezhebinde büyük âlim idi. Fetvâlarıyla insanların müşkillerini çözdü.” İbn-ün-Neccâr, “O, fazilet, salâh ve hayır sahibi bir zât idi.” İbn-ül-Cevzî ise; “O, sirke satar, onunla geçimini karşılar, kimseden birşey kabûl etmezdi” demektedirler.
Abdurrahmân el-Hulvânî’nin fıkha dâir: Et-Tabsıra fî fürû-il-fıkh, el-Hidâyetû fî usûl-il-fıkh. Tefsîre dâir, Tefsîr-ül-Kur’ân adında kırkbir cüz kadar olan bir eseri ile Ta’lîkât fil-hılâf adlı eseri vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 159
2) Tabakat-ı Hanâbile (zeyli) cild-1, sh. 221
3) Tabakât-ül-müfessirîn cild-1, sh. 274
4) Şezerât-üz-zeheb cild-4, sh. 144
5) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 519
6) İzâh-ül-meknûn cild-1, sh. 304, 351
ABDURRAHMÂN BİN AMMÂR EL-HULVÂNÎ